12

Ushbu maqolada Toshkеnt viloyati Bo‘stonliq tumanida funduk daraxtiga zarar yetkazadigan asosiy tunlam
(Noctuidae) hasharotlari turlari va ularning biologiyasi o‘rganildi. Tunlamlarning zararlanish mexanizmi, faollik davri va
kimyoviy preparatlar samaradorligi tahlil qilindi. Tadqiqot natijalariga ko‘ra, Aktara preparati tunlamga qarshi eng yuqori
samaradorlikni ko‘rsatdi, zararlanishni 85–90 % gacha kamaytirdi. Konfidor va Detsis preparatlari ham samarali bo‘lib,
ularning qo‘llanilishi zararkunandalar sonini sezilarli darajada kamaytiradi. Maqolada tunlam hasharotlariga qarshi integratsiyalangan
kurash usullarini joriy etishning ahamiyati ta’kidlandi

  • Web Address
  • DOI10.63241/2025ms23akhv
  • Date of creation in the UzSCI system 26-06-2025
  • Read count 12
  • Date of publication 24-06-2025
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages61-63
Ўзбек

Ushbu maqolada Toshkеnt viloyati Bo‘stonliq tumanida funduk daraxtiga zarar yetkazadigan asosiy tunlam
(Noctuidae) hasharotlari turlari va ularning biologiyasi o‘rganildi. Tunlamlarning zararlanish mexanizmi, faollik davri va
kimyoviy preparatlar samaradorligi tahlil qilindi. Tadqiqot natijalariga ko‘ra, Aktara preparati tunlamga qarshi eng yuqori
samaradorlikni ko‘rsatdi, zararlanishni 85–90 % gacha kamaytirdi. Konfidor va Detsis preparatlari ham samarali bo‘lib,
ularning qo‘llanilishi zararkunandalar sonini sezilarli darajada kamaytiradi. Maqolada tunlam hasharotlariga qarshi integratsiyalangan
kurash usullarini joriy etishning ahamiyati ta’kidlandi

Русский

В данной статье изучены основные виды ночных бабочек (Noctuidae), повреждающих фундук, и их
биология на территории Бостанлыкского района Ташкентской области. Проанализированы механизмы повреждения,
периоды активности и эффективность химических препаратов. По результатам исследования препарат «Актера»
показал наивысшую эффективность, снижая численность вредителей на 85–90%. Препараты «Конфидор» и
«Децис» также оказались эффективными, существенно уменьшая численность вредоносных насекомых. В статье
подчеркивается важность внедрения интегрированных методов борьбы с ночными бабочками.

English

This article investigates the main species of noctuid moths (Noctuidae) damaging hazelnut trees and their biology
in the Bostanlik district of Tashkent region. The damage mechanisms, activity periods, and effectiveness of chemical control
agents were analyzed. According to the research results, the insecticide “Aktara” demonstrated the highest efficiency, reducing
pest populations by 85–90%. The “Confidor” and “Decis” insecticides were also effective, significantly decreasing pest
numbers. The article emphasizes the importance of implementing integrated pest management strategies against noctuid moths.

Author name position Name of organisation
1 Xaydarova S.A. assistent Toshkent davlat agrar universiteti
Name of reference
1 1. Ашимов К.С. Дендрофильние насекомие орехово–плодовых лесов Юго–Западного Тян–Шаня. – Бишкек, 2005. 254–с
2 2. Давлетшина А.Г. К фауне тлей Бостанликской лесной дачи. // Вредители сельскохозяйственных культур Узбекистана и их энтомофаги.–Ташкент: Фан–1979.–С. 150–160.
3 3. Махновский И.К. Вредители древесно–кустарниковой растителности Чирчик–Ангренского горно–лесного массива и борба с ними // Тр. Сред. –аз. научно–иссл. инст. лесн. хоз–ва. Ташкент, 1959. вип. В.–С. 13–19
4 4. Юсупов А.Х. Борба с ореховой плодожоркой //Материалы международной науч.–практич. конференции: «Состояние селексии и семеноводства хлопчатника и перспективы её развития». Ташкент, 2006. С. 286–288.
5 5. Yusupov A.X., Nafasov Z.N. “Yong‘oq zararkunandalari va ularga karshi kurash choralari” //Ж. Агро Илм.–Ташкент, №4 (48 ) 2017. Б. 62–63
6 6. Yusupov A.X., Shukurov X.M. “Bog‘larni zararkunandalardan uyg‘unlashgan himoyasining takomillashtirilgan tizimi” (tavsiyanoma) Toshkent–2010. B. 11–12.
7 7. Yusupov A.X., Shukurov. X.M. Bog‘larni zararkunandalardan uyg‘unlashgan himoyasining takomillashtirilgan tizimi–Toshkent, 2010. 26–b.
8 8. Yaxontov V.V. Markaziy Osiyo qishloq xo‘jaligi zararkunandalari.–Toshkent: Gosizdat, 1962. B. 492–567.
9 9. Karczmarz K. Dynamics of population and bionomics of Panaphis juglandis (Goetze) (Homoptera, Phyllaphididae) on common walnut (Juglans regia L.) in Lublin,s parks and gardens. Acta Sci. Pol., Hortorum Cultus 2012. 11, P. 53–70.
10 10. Karczmarz K. Dynamics of population and bionomics of Panaphis juglandis (Goetze) (Homoptera, Phyllaphididae) on common walnut (Juglans regia L.) in Lublin,s parks and gardens. Acta Sci. Pol., Hortorum Cultus 2012. 11, P. 53–70.
Waiting