19

Ziyorat turizmi O'zbekiston Respublikasida turizmni rivojlantirishning istiqbolli yo'nalishlaridan biridir. Maqolada O'zbekistonda ziyorat turizmining asosiy ko'rsatkichlari va rivojlanish tendentsiyalari, shuningdek, uning ijtimoiy-iqtisodiy oqibatlari muhokama qilinadi. Tadqiqotning maqsadi ziyorat turizmining O'zbekiston Respublikasi iqtisodiyotidagi rolini aniqlash, turizmning ushbu yo'nalishi rivojlanishining asosiy ko'rsatkichlari va tendensiyalarini aniqlashdan iborat. Tadqiqot g'oyalari shundan iboratki, ziyorat turizmi O'zbekiston iqtisodiyotini rivojlantirish, ish o'rinlari yaratish va aholi turmush darajasini oshirish uchun katta salohiyatga ega. Tadqiqot O'zbekistonda ziyorat turizmi haqidagi nazariy bilimlarni rivojlantirishga hissa qo'shmoqda. Tadqiqotning amaliy ahamiyati shundan iboratki, uning natijalaridan O'zbekistonda ziyorat turizmini rivojlantirish strategiyasini ishlab chiqish, shuningdek, turizmning ushbu yo'nalishini boshqarish samaradorligini oshirish uchun foydalanish mumkin. Tadqiqotning uslubiy bazasi iqtisodiy va sotsiologik yondashuvlardir. Tadqiqotda statistik ma'lumotlarni tahlil qilish, shu jumladan korrelyatsiya-regressiya tahlili kabi usullardan foydalanilgan; rasmiy huquqiy hujjatlar va ilmiy adabiyotlarni tahlil qilish, umumlashtirish, bashorat qilish. Tadqiqot natijasida quyidagi asosiy natijalar olingan: 2022 yilda mamlakatga 313,9 mingga yaqin ziyoratchilar tashrif buyurdi, bu xalqaro sayyohlar umumiy sonining taxminan 6 foizini tashkil etadi. 2022 yilda ziyorat turizmidan tushgan daromad 125,6 mln dollarni tashkil etdi, bu O'zbekiston Respublikasi yalpi ichki mahsulotining 1,52 foizini tashkil etadi. 2024-yilda O'zbekiston Respublikasiga kirish turpining 7 million kishiga yetishi prognoziga ko'ra, ziyoratchi sayyohlar soni 420 ming kishini tashkil etadi. 2024-yilda ziyorat turizmidan tushgan daromad 168 mln dollarni tashkil etadi, turizmdan tushgan umumiy daromad esa 2,8 mlrd dollarni tashkil etadi. Tadqiqot natijalaridan O'zbekistonda ziyorat turizmini rivojlantirish strategiyasini ishlab chiqish, shuningdek, turizmning ushbu yo'nalishini boshqarish samaradorligini oshirish uchun quyidagicha foydalanish mumkin: ziyorat turizmi sohasidagi faoliyatni tartibga soluvchi me'yoriy-huquqiy bazani takomillashtirish uchun foydalanish; ziyorat turizmi uchun infratuzilmani rivojlantirish; tashqi bozorlarda ziyorat turizmini rivojlantirish.

  • Read count 19
  • Date of publication 31-05-2024
  • Main LanguageRus
  • Pages560-569
Ўзбек

Паломнический туризм является одним из перспективных направлений развития туризма в Республике Узбекистан. В статье рассматриваются основные показатели и тенденции развития паломнического туризма в Узбекистане, а также его социально-экономические последствия. Цель исследования заключается в выявлении роли паломнического туризма в экономике Республики Узбекистан, определении основных показателей и тенденций развития этого направления туризма. Идеи исследования заключаются в том, что паломнический туризм имеет значительный потенциал для развития экономики Узбекистана, создания рабочих мест и повышения уровня жизни населения. Исследование вносит вклад в развитие теоретических знаний о паломническом туризме в Узбекистане. Практическая значимость исследования заключается в том, что его результаты могут быть использованы для разработки стратегий развития паломнического туризма в Узбекистане, а также для повышения эффективности управления этим направлением туризма. Методологической базой исследования являются экономический и социологический подходы. В исследовании использованы такие методы, как анализ статистических данных, в том числе, корреляционно-регрессионный анализ; анализ официальных правовых документов и научной литературы, обобщение, прогнозирование. В результате исследования были получены следующие основные результаты. В 2022 году страну посетило около 313,9 тыс. паломников, что составляет около 6% от общего числа международных туристов. Доходы от паломнического туризма в 2022 году составили 125,6 млн долл., что составляет около 1,52% от ВВП Республики Узбекистан. Согласно прогнозу на 2024 г. въездной турпоток в Республику Узбекистан вырастет до 7 млн чел., количество туристов-паломников составит 420 тыс. чел. Тогда доход от паломнического туризма в 2024 г. составит 168 млн долл., а общая величина доходов от туризма составят 2,8 млрд долл. С помощью корреляционного анализа была выявлена прямая заметная корреляционная связь между занятостью в сфере туризма и доходами от туризма. Паломнический туризм является одним из перспективных направлений развития туризма в Узбекистане. Результаты исследования вносят вклад в развитие теоретических знаний о паломническом туризме в Узбекистане. Результаты исследования могут быть использованы для разработки стратегий развития паломнического туризма в Узбекистане, а также для повышения эффективности управления этим направлением туризма. В частности, исследование может быть использовано для совершенствования нормативно-правовой базы, регулирующей деятельность в сфере паломнического туризма; развития инфраструктуры для паломнического туризма; продвижения паломнического туризма на внешних рынках

Русский

Ziyorat turizmi O'zbekiston Respublikasida turizmni rivojlantirishning istiqbolli yo'nalishlaridan biridir. Maqolada O'zbekistonda ziyorat turizmining asosiy ko'rsatkichlari va rivojlanish tendentsiyalari, shuningdek, uning ijtimoiy-iqtisodiy oqibatlari muhokama qilinadi. Tadqiqotning maqsadi ziyorat turizmining O'zbekiston Respublikasi iqtisodiyotidagi rolini aniqlash, turizmning ushbu yo'nalishi rivojlanishining asosiy ko'rsatkichlari va tendensiyalarini aniqlashdan iborat. Tadqiqot g'oyalari shundan iboratki, ziyorat turizmi O'zbekiston iqtisodiyotini rivojlantirish, ish o'rinlari yaratish va aholi turmush darajasini oshirish uchun katta salohiyatga ega. Tadqiqot O'zbekistonda ziyorat turizmi haqidagi nazariy bilimlarni rivojlantirishga hissa qo'shmoqda. Tadqiqotning amaliy ahamiyati shundan iboratki, uning natijalaridan O'zbekistonda ziyorat turizmini rivojlantirish strategiyasini ishlab chiqish, shuningdek, turizmning ushbu yo'nalishini boshqarish samaradorligini oshirish uchun foydalanish mumkin. Tadqiqotning uslubiy bazasi iqtisodiy va sotsiologik yondashuvlardir. Tadqiqotda statistik ma'lumotlarni tahlil qilish, shu jumladan korrelyatsiya-regressiya tahlili kabi usullardan foydalanilgan; rasmiy huquqiy hujjatlar va ilmiy adabiyotlarni tahlil qilish, umumlashtirish, bashorat qilish. Tadqiqot natijasida quyidagi asosiy natijalar olingan: 2022 yilda mamlakatga 313,9 mingga yaqin ziyoratchilar tashrif buyurdi, bu xalqaro sayyohlar umumiy sonining taxminan 6 foizini tashkil etadi. 2022 yilda ziyorat turizmidan tushgan daromad 125,6 mln dollarni tashkil etdi, bu O'zbekiston Respublikasi yalpi ichki mahsulotining 1,52 foizini tashkil etadi. 2024-yilda O'zbekiston Respublikasiga kirish turpining 7 million kishiga yetishi prognoziga ko'ra, ziyoratchi sayyohlar soni 420 ming kishini tashkil etadi. 2024-yilda ziyorat turizmidan tushgan daromad 168 mln dollarni tashkil etadi, turizmdan tushgan umumiy daromad esa 2,8 mlrd dollarni tashkil etadi. Tadqiqot natijalaridan O'zbekistonda ziyorat turizmini rivojlantirish strategiyasini ishlab chiqish, shuningdek, turizmning ushbu yo'nalishini boshqarish samaradorligini oshirish uchun quyidagicha foydalanish mumkin: ziyorat turizmi sohasidagi faoliyatni tartibga soluvchi me'yoriy-huquqiy bazani takomillashtirish uchun foydalanish; ziyorat turizmi uchun infratuzilmani rivojlantirish; tashqi bozorlarda ziyorat turizmini rivojlantirish.

English

Pilgrimage tourism is one of the promising areas of tourism development in the Republic of Uzbekistan. The article examines the main indicators and trends in the development of pilgrimage tourism in Uzbekistan, as well as its socio-economic consequences. The purpose of the study is to identify the role of pilgrimage tourism in the economy of the Republic of Uzbekistan, to determine the main indicators and trends in the development of this area of tourism. The ideas of the study are that pilgrimage tourism has significant potential for the development of the economy of Uzbekistan, creating jobs and improving the standard of living of the population.The research contributes to the development of theoretical knowledge about pilgrimage tourism in Uzbekistan. The practical significance of the study lies in the fact that its results can be used to develop strategies for the development of pilgrimage tourism in Uzbekistan, as well as to improve the efficiency of management of this tourism area. The methodological basis of the research is the economic and sociological approaches. The research uses methods such as statistical data analysis, including correlation and regression analysis; analysis of official legal documents and scientific literature, generalization, forecasting. As a result of the study, the following main results were obtained. In 2022, about 313.9 thousand pilgrims visited the country, which is about 6% of the total number of international tourists. Revenues from pilgrimage tourism in 2022 amounted to 125.6 million dollars, which is about 1.52% of the GDP of the Republic of Uzbekistan. According to the forecast for 2023, the incoming tourist flow to the Republic of Uzbekistan will grow to 7 million people, the number of pilgrim tourists will amount to 420 thousand people. Then the income from pilgrimage tourism in 2023 It will amount to $168 million, and the total revenue from tourism will amount to $ 2.8 billion. Using correlation analysis, a direct noticeable correlation was revealed between employment in the tourism sector and income from tourism. Pilgrimage tourism is one of the promising areas of tourism development in Uzbekistan. The results of the study contribute to the development of theoretical knowledge about pilgrimage tourism in Uzbekistan. The results of the study can be used to develop strategies for the development of pilgrimage tourism in Uzbekistan, as well as to improve the efficiency of management of this area of tourism. In particular, the study can be used to improve the regulatory framework governing activities in the field of pilgrimage tourism; development of infrastructure for pilgrimage tourism; promotion of pilgrimage tourism in foreign markets.

Name of reference
1 Bakirova O. (2022) General features of pilgrim and extreme tourism //Uzbek Scholar Journal Volume. – № 08. – P. 7-11.
2 Hassan T., Carvache-Franco M., Carvache-Franco O., Carvache-Franco W. (2023) Sociodemographic relationships of motivations, satisfaction, and loyalty in religious tourism: A study of the pilgrimage to the city Mecca// PLoS One. – №18 (3). doi: 10.1371/journal.pone.0283720
3 Juraturgunov H., Raimkulov M. (2023) Young-joo A., Eunice M. K. World Heritage Site Tourism and Destination Loyalty along the Silk Road: A Study of U.S. Travelers in Uzbekistan //Sustainability. – № 15(13) – https://doi.org/10.3390/su151310337
4 Kim P., Shirin M., Nargiza J. (2020) Inbound tourism in uzbekistan: demand analysis and forecasting//August. – №5(1). – P. 1-9 http://dx.doi.org/10.20522/APJBR.2020.5.1.1
5 Mamirovich, Z. Z. & qizi, K. S. Q. (2022). The Problems and Prospects of Tourism Development in Uzbekistan. Academic Journal of Digital Economics and Stability, 17, 82–87. Retrieved from https://economics.academicjournal.io/index.php/economics/article/view/501
6 Najmiddinov S.N., Kuzibaev D.R. (2023) Tourism brand in the development of tourism management//World Bulletin of Social Sciences (WBSS). – 2023. – Vol. 20. – P. 26-29
7 Navruz-zoda Zebiniso (2020) Evaluation of Holy Places of the Regions for the Development of Pilgrimage Tourism. IJLER 6 (0). doi: 10.21070/ijler.2020.V6.493
8 Navruz-zoda Zebiniso (2020) Evaluation of Holy Places of the Regions for the Development of Pilgrimage Tourism. IJLER 6 (0). doi: 10.21070/ijler.2020.V6.493.
9 Navruz-Zoda, Bakhtiyor and Navruz-Zoda, Zebiniso (2016) "The Destination Marketing Development of Religious Tourism in Uzbekistan," International Journal of Religious Tourism and Pilgrimage: Vol. 4: Iss. 7, Article 3. doi:https://doi.org/10.21427/D7G01X Available at: https://arrow.tudublin.ie/ijrtp/vol4/iss7/3
10 Navruz-Zoda, Bakhtiyor Negmatovich; Ibragimov, Nutfillo; and Rakhmanov, Akmal (2019) "Perspectives on the Improvement of Uzbekistan as a Destination for Multi-Confessional SelfOrganised Pilgrims," International Journal of Religious Tourism and Pilgrimage: Vol. 7: Iss. 4, Article 11. doi:https://doi.org/10.21427/ba9h-bn89 Available at: https://arrow.tudublin.ie/ijrtp/vol7/iss4/11
11 Qaumy F., Sobirov B. (2022) Historical and Cultural Tourism in Uzbekistan and Peculiarities of Pilgrimage Tourism in Uzbekistan//International Journal of Teaching, Learning and Education (IJTLE). –Vol-1. –Issue-3. – P.1-3.
12 Schmitz A. (2023) Religious Policy in Uzbekistan//Between Liberalisation, State Ideology and Islamisation. – №8. – 31 p. doi:10.18449/2023RP08
13 Tourism doing business investing in [Электронный ресурс]. – Режим доступа: https://webunwto.s3.eu-west-1.amazonaws.com/s3fs-public/2023-10/uzbekistan-final-reportoctober23.pdf?VersionId=eYs954.8rom5hTdY_nR6YADqAaz0rLcR
14 Turaev, K., Fedorko, V., Kurbanov, S., Turaeva, Z., & Oteuliev, M. (2023). Opportunities for the development of cross-border pilgrimage tourism in Central Asia. GeoJournal of Tourism and Geosites, 48(2spl), 774–781. https://doi.org/10.30892/gtg.482spl11-1077.
15 Рахимова Д. (2023). Актуальные направления развития паломнического туризма в Узбекистане //TATUFF-EPAI. – 2023. – С.44-45//Engineering Problems and Innovations. извлечено от https://fer-teach.uz/index.php/epai/article/view/102
16 Таджибаев Ш.М. (2020) Особенности паломнического туризма в Узбекистане//Достижения науки и образования. – № 8 (62). – С. 41-43.
Waiting