The article deals with printed publications and collections of the late XVIII – early XX century, stored in the Department of rare books and work with book monuments of the Pushkin’s National library of the Mordovia Republic. The publication presents materials about individual copies, book collections, as well as the results of their research and popularization, and provides the brief overview of the rare and valuable copies

Муаллиф мақолада Мордовия Республикасидаги 120 йиллик тарихга эга йирик кутубхонанинг қўлёзма ва нодир китоблари ҳақида ўз фикрларини баён этган. Нодир китоблар фондида XVIII аср охири ва XX асрнинг бошларига оид босма нашрлар сақланаётган бўлиб, уларнинг аксарияти ягона нусхада эканлиги билдирилган. Ҳозирги кунда қўлёзма ва ноёб ёдгорликлар бўлимида 14 000 мингдан зиёд маҳаллий ва хорижий нашрлар сақланмоқда.  Шунингдек фонддан алоҳида қийматга эга бўлган бадиий нашрлар ҳамда китоб нашр этиш тарихининг айрим даврларини акс эттирган матбаа ижодининг дурдоналари ҳам ўрин олган. Бунга 1957 йилда нашр этилган М.В.Ломоносовнинг дастхати туширилган «Рус грамматикаси» китобини мисол сифатида айтиб ўтган.