12

Ushbu maqola o‘zbek va ingliz tillaridagi binomial birikmalarni qiyosiy tahlil qilishga bag‘ishlangan. Binomial birikmalar ikki tarkibiy qismdan iborat bo‘lib, ularning birikishi ma’lum bir fonetik, semantik va grammatik qonuniyatlarga asoslanadi. Maqolada ushbu birikmalarning tarkibiy-semantik xususiyatlari, o‘zaro bog‘liqlik darajasi va barqarorlik jihatlari o‘rganiladi. Binomiallar tilning frazeologik tizimida muhim o‘rin tutadi. Ular ko‘pincha xalq hikmatlari va madaniy qadriyatlarni aks ettiradi. Maqolada o‘zbek va ingliz tillaridagi binomiyalarning kelib chiqishi, qo‘llanilish sohalari hamda ular orqali ifodalanuvchi semantik ko‘lam qiyosiy yondashuv orqali tahlil qilingan. Binomiallarning o‘zgarmas tartibda kelishi va ularning ma’nodagi o‘zgarishlari, shuningdek, fonetik qonuniyatlar (masalan, bo‘g‘inlar soni qonuni) va ularning fonologik mosligi alohida o‘rganilgan. Muallif o‘zbek va ingliz tillarida keng tarqalgan binomiyalarni qiyosiy tahlil qilib, ular orasidagi farqlar va o‘xshashliklarni ko‘rsatib bergan. Binomiyalar tarkibidagi komponentlar orasidagi paradigmatik va sintagmatik munosabatlar hamda bu munosabatlarning madaniy va psixolingvistik jihatlari yoritilgan. Maqola lingvistik tadqiqotlarda binomial birikmalarni qiyosiy o‘rganishning amaliy ahamiyatini ta’kidlab, ularning tarjima nazariyasi va o‘qitish jarayonidagi o‘rniga ham e’tibor qaratgan. Xulosa sifatida, binomiyalarning fonetik, semantik va madaniy jihatlari haqida chuqur bilim olish orqali ularni samarali qo‘llash mumkinligi ta’kidlangan.

  • Ўқишлар сони 12
  • Нашр санаси 19-03-2025
  • Мақола тилиO'zbek
  • Саҳифалар сони130-135
Ўзбек

Ushbu maqola o‘zbek va ingliz tillaridagi binomial birikmalarni qiyosiy tahlil qilishga bag‘ishlangan. Binomial birikmalar ikki tarkibiy qismdan iborat bo‘lib, ularning birikishi ma’lum bir fonetik, semantik va grammatik qonuniyatlarga asoslanadi. Maqolada ushbu birikmalarning tarkibiy-semantik xususiyatlari, o‘zaro bog‘liqlik darajasi va barqarorlik jihatlari o‘rganiladi. Binomiallar tilning frazeologik tizimida muhim o‘rin tutadi. Ular ko‘pincha xalq hikmatlari va madaniy qadriyatlarni aks ettiradi. Maqolada o‘zbek va ingliz tillaridagi binomiyalarning kelib chiqishi, qo‘llanilish sohalari hamda ular orqali ifodalanuvchi semantik ko‘lam qiyosiy yondashuv orqali tahlil qilingan. Binomiallarning o‘zgarmas tartibda kelishi va ularning ma’nodagi o‘zgarishlari, shuningdek, fonetik qonuniyatlar (masalan, bo‘g‘inlar soni qonuni) va ularning fonologik mosligi alohida o‘rganilgan. Muallif o‘zbek va ingliz tillarida keng tarqalgan binomiyalarni qiyosiy tahlil qilib, ular orasidagi farqlar va o‘xshashliklarni ko‘rsatib bergan. Binomiyalar tarkibidagi komponentlar orasidagi paradigmatik va sintagmatik munosabatlar hamda bu munosabatlarning madaniy va psixolingvistik jihatlari yoritilgan. Maqola lingvistik tadqiqotlarda binomial birikmalarni qiyosiy o‘rganishning amaliy ahamiyatini ta’kidlab, ularning tarjima nazariyasi va o‘qitish jarayonidagi o‘rniga ham e’tibor qaratgan. Xulosa sifatida, binomiyalarning fonetik, semantik va madaniy jihatlari haqida chuqur bilim olish orqali ularni samarali qo‘llash mumkinligi ta’kidlangan.

№ Муаллифнинг исми Лавозими Ташкилот номи
1 Ermatov S.R. O'qituvchi Andijon davlat chet tillar instituti
№ Ҳавола номи
1 1. Crystal, D. (2008). Tilshunoslik va fonetika lug‘ati (6-nashr, 45–67-betlar). Wiley-Blackwell.
2 2. Fillmore, C. J., Kay, P., & O'Connor, M. C. (1988). Grammatik konstruktsiyalarda muntazamlik va idiomatiklik: “let alone” holati. Language, 64(3), 501–538. https://doi.org/10.2307/414531
3 3. Malkiel, Y. (1959). O‘zgarmas binomlar tadqiqotlari. Lingua, 8, 113–160.
4 4. Telia, V. P. (1996). Frazeologiya: funksional yondashuv (102–123-betlar). Moskva: Nauka.
5 5. Wray, A. (2002). Formulaik til va leksikon (80–104-betlar). Kembrij Universiteti Nashriyoti. https://doi.org/10.1017/CBO9780511519772
6 6. Xasanov, X. (1995). O‘zbek tili: Leksikologiya asoslari (54–78-betlar). Toshkent: Fan.
7 7. Boers, F., & Lindstromberg, S. (2008). Leksika va frazeologiyani o‘rgatishga kognitiv tilshunoslik yondashuvi (120–145-betlar). Mouton de Gruyter.
8 8. Чумаков, А. Н. (2007). Rus tilida binomlarning o‘rni va roli. Filologik tadqiqotlar, 12(4), 34–41.
9 9. House, J. (2015). Tarjima: tillar va madaniyatlararo kommunikatsiya sifatida (60–85-betlar). Routledge.
10 10. Rahmatullayev, Sh. (2005). O‘zbek tilining izohli lug‘ati (300–325-betlar). Toshkent: O‘zbekiston Milliy Ensiklopediyasi.
Кутилмоқда