42

Бугун замонавий таҳдидлар, хавфсизликка қарши қаратилган хатарлар уруш “қиёфаси”ни ўзгартириб, ҳарбий ҳаракатлар театрининг таъсир кўлами минтақа, жаҳон миқёсида кенгаймоқда. Бу қайноқ нуқталар, қизғин жараёнлар ҳақидаги ахборотга бўлган эҳтиёжни оширмоқда. Уруш ва зиддиятлар, қуролли тўқнашувларда матбуотнинг, хусусан ҳарбий ОАВнинг ахборий ва коммуникациявий манипуляция борасидаги чексиз имкониятларидан самарали фойдаланган томоннинг қўли баланд келади, деган қарашлар шаклланаётгани ва ҳаётда исботини топаётгани натижасида масала янада долзарб характер касб этяпти. Бу эса ҳарбий матбуотнинг медиа макондаги ўрни ва аҳамияти ортишига сабаб бўлиб, янги ҳарбий журналистика шаклланиши заруратини келтириб чиқарди. Қадимда кечган муҳорабаларда ахборотнинг кучи қаҳрамонликни улуғлаш, душманга ёлғон маълумот орқали таъсир этишда намоён бўлса, кенг омма онгига таъсир қилувчи медиа ривожлана бошлаган XIX аср бошига келиб глобал матбуот ва глобал конфликт негизида шаклланмоқда. Яъни ҳарбий матбуот уруш ва тўқнашувларда тобора манипулятив медиа сифатида намоён бўлиб, назорат ва бошқарувчилик функцияси олдинга чиқди. Медиа макондаги мана шундай заруратнинг тадрижий ривожланиши шароитидан келиб чиқиб, мазкур мақолада ҳарбий журналистика олдида турган долзарб муаммоларга эътибор қаратилади, ҳарбий журналист касбий фаолиятининг ҳуқуқий асослари, шахсий хавфсизлиги таъминланганлиги, зиддиятли вазиятларда ахборот олиш ва тарқатиш кўникмалари ечими борасида аниқ таклифлар берилади. Уларнинг самарали ҳал этилиши жаҳон ҳарбий журналистикасида кечаётган муҳим жараёнларга интеграциялашувимизни жадаллаштиришга, янги Ўзбекистонда мудофаа қурилиши ва Қуролли Кучларни ривожлантириш борасида ижтимоий ахборот сифати ортишига хизмат қилиши бўйича хулосалар чиқарилади.

  • Ўқишлар сони 42
  • Нашр санаси 20-02-2021
  • Мақола тилиO'zbek
  • Саҳифалар сони167–185
Ўзбек

Бугун замонавий таҳдидлар, хавфсизликка қарши қаратилган хатарлар уруш “қиёфаси”ни ўзгартириб, ҳарбий ҳаракатлар театрининг таъсир кўлами минтақа, жаҳон миқёсида кенгаймоқда. Бу қайноқ нуқталар, қизғин жараёнлар ҳақидаги ахборотга бўлган эҳтиёжни оширмоқда. Уруш ва зиддиятлар, қуролли тўқнашувларда матбуотнинг, хусусан ҳарбий ОАВнинг ахборий ва коммуникациявий манипуляция борасидаги чексиз имкониятларидан самарали фойдаланган томоннинг қўли баланд келади, деган қарашлар шаклланаётгани ва ҳаётда исботини топаётгани натижасида масала янада долзарб характер касб этяпти. Бу эса ҳарбий матбуотнинг медиа макондаги ўрни ва аҳамияти ортишига сабаб бўлиб, янги ҳарбий журналистика шаклланиши заруратини келтириб чиқарди. Қадимда кечган муҳорабаларда ахборотнинг кучи қаҳрамонликни улуғлаш, душманга ёлғон маълумот орқали таъсир этишда намоён бўлса, кенг омма онгига таъсир қилувчи медиа ривожлана бошлаган XIX аср бошига келиб глобал матбуот ва глобал конфликт негизида шаклланмоқда. Яъни ҳарбий матбуот уруш ва тўқнашувларда тобора манипулятив медиа сифатида намоён бўлиб, назорат ва бошқарувчилик функцияси олдинга чиқди. Медиа макондаги мана шундай заруратнинг тадрижий ривожланиши шароитидан келиб чиқиб, мазкур мақолада ҳарбий журналистика олдида турган долзарб муаммоларга эътибор қаратилади, ҳарбий журналист касбий фаолиятининг ҳуқуқий асослари, шахсий хавфсизлиги таъминланганлиги, зиддиятли вазиятларда ахборот олиш ва тарқатиш кўникмалари ечими борасида аниқ таклифлар берилади. Уларнинг самарали ҳал этилиши жаҳон ҳарбий журналистикасида кечаётган муҳим жараёнларга интеграциялашувимизни жадаллаштиришга, янги Ўзбекистонда мудофаа қурилиши ва Қуролли Кучларни ривожлантириш борасида ижтимоий ахборот сифати ортишига хизмат қилиши бўйича хулосалар чиқарилади.

Русский

Сегодня современные угрозы, угрозы безопасности меняют «имидж» войны, а масштабы театра военных действий расширяются в регионе и во всем мире. Эти горячие точки увеличивают потребность в информации об интенсивных процессах. Проблема становится все более актуальной в результате того, что войны и конфликты, вооруженные конфликты и военные средства массовой информации, особенно те, которые эффективно используют безграничные возможности информационных и коммуникационных манипуляций военных средств массовой информации, получают все большее распространение. Это привело к росту роли и значения военной прессы в медиапространстве, что привело к необходимости формирования новой военной журналистики. В то время как сила информации в древних войнах заключается в прославлении героизма и оказании влияния на врага с помощью ложной информации, она сформировалась на основе глобальной прессы и глобального конфликта к началу XIX века, когда начали развиваться средства массовой информации. То есть военная пресса все больше превращается в средство манипуляции во время войн и конфликтов, и ее функции контроля и управления выходят на первый план. Учитывая постепенное развитие такой потребности в медиапространстве, в данной статье рассматриваются текущие проблемы, с которыми сталкивается военная журналистика, даются конкретные рекомендации по правовой базе военной журналистики, личной безопасности, а также возможности получения и распространения информации в конфликтных ситуациях. Сделан вывод, что их эффективное решение ускорит нашу интеграцию в важные процессы, происходящие в мировой военной журналистике, повысит качество социальной информации по оборонному строительству и развитию Вооруженных сил в новом Узбекистане.

English

Today, modern threats, threats to security are changing the "image" of the war, and the scale of the theater of military operations is expanding in the region and around the world. These hotspots increase the demand for information about intensive processes. The problem is becoming more and more urgent as a result of the fact that wars and conflicts, armed conflicts and military media, especially those that effectively use the unlimited possibilities of information and communication manipulations of military media, are becoming more widespread. This led to an increase in the role and importance of the military press in the media space, which led to the need to form a new military journalism. While the power of information in ancient wars lies in glorifying heroism and influencing the enemy with false information, it was shaped by the global press and global conflict by the early nineteenth century, when the media began to develop. That is, the military press is increasingly turning into a means of manipulation during wars and conflicts, and its control and management functions come to the fore. Given the gradual development of such a need for the media space, this article examines the current problems faced by military journalism, provides specific recommendations on the legal framework of military journalism, personal security, as well as the possibility of obtaining and disseminating information in conflict situations. It is concluded that their effective solution will accelerate our integration into the important processes taking place in world military journalism, improve the quality of social information on defense construction and the development of the Armed Forces in the new Uzbekistan.

Муаллифнинг исми Лавозими Ташкилот номи
1 Safarov A.I. Катта ўқитувчиси Ўзбекистон журналистика ва оммавий коммуникациялар университети
Ҳавола номи
1 Айнутдинов. А. К. Летопись подвига. — Казань: Татарское книжное изд-во, 1984. — 110 с.
2 Волковский Н.Л. Журналистика в информационных войнах: Исторические истоки и современные тенденции: автореферат дис. ... доктора филологических наук. — Санкт-Петербург, 2003. — 37 с. https://search.rsl.ru/ru/record/01003234264
3 Газетов. В. И. Служба PR в вооружённых силах США // Власть. — 2009. — № 7. — С. 147–148.
4 Дугин. А. Основы геополитики. — Москва, 1999. — 451 с
5 Мўминов. Ф. Журналистика социологияси ва психологияси. — Тошкенит: Ўзбекистон. 2019. — 282 б.
6 Почепцов.Г, Психологические войны. — М.: Рефл-бук; К.: Ваклер, 2000. — 528 с. — URL: https://www.twirpx.com/file/458537/
7 Санников. Н.А. Партийное руководство печатью Советского Военно-морского флота (1941-1945 г.г.). — URL: https://rusneb.ru/catalog/000200_000018_rc_197690/
8 Taylor Ph. War and The Media: Propaganda and Persuasion in The Gulf War. Manchester Univ. Press. 1992. — 268 р.
9 Tumber H. The Fear of Living Dangerously: Journalists who report on Conflict. 2006. Vol. 20, No.4. — pp. 439–551.
10 Foerstel. H. N. Killing the Messenger: Journalists at Risk in Modern Warfare. — Westport, Conn; London: Praeger, 2006. — 161 p.
11 Худойқулов М. Журналистика ва публицистика. — Тошкент: Тафаккур. 2010. — 288 б.
12 Журналистика конфликта. Пособие Росса Говарда, изданное организацией, Международная поддержка медиа (International Media Support (IMS) и IMPACS. — URL: http://www.mediasupport.org/wpcontent/uploads/2012/11/ims-csj-handbook-2004.pdf
13 Журналистика в условиях конфликта: передовой опыт и рекомендации: Пособие с рекомендациями для работников СМИ. — К.: «Компания ВАИТЭ», 2016. — 118 с. — URL: https://www.osce.org/files/f/documents/1/9/260646.pdf
14 Современная российская военная журналистика: опыт, пробле! мы, перспективы / Ред.сост. М. Погорелый и И. Сафранчук. — М.: Гендальф, 2002. — 253 с. — URL: https://www.icrc.org/ru/doc/assets/files/other/journalists-nov02.pdf
15 Reginald Lane Poole, William Hunt. The Political History of England in Twelve Volumes: Oman, C. from the Accession of Richard II to the Death of Richard III (1377-1485), Primary Source Edition. — URL: https://www.sites.google.com/site/eatmasconon/xco40eodilpm6g0
16 “Медиа Тренды”, Москва, 2012, 9 ноябрь, №7 (35).
17 “Ватанпарвар” газетаси, 2020 йил.
18 “Қизил Ўзбекистон” газетаси, 1942 йил.
19 Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси, 10.01.2018 й., 03/18/458/0537-сон
20 https://histrf.ru/biblioteka/pamyatniki-geroyam-pervoy-mirovoy
21 https://www.un.org/ru/humanitarian/law/gene va.shtml.
22 https://en.wikipedia.org/wiki/Embedded_journalism
23 https://www.sgu.ru/sites/default/files/textdocsfiles/2014/10/21/girich eva
24 https://ria.ru/20070416/63713551.html
25 https://www.bbc.com/russian/rolling_news/2013/05/130503
26 https://tass.ru/mezhdunarodnaya-panorama/2740528
27 https://cpj.org/ru/2018/12/post-118.php
28 https://cpj.org/data/killed/incombat/year=1992&end_year=2020&gr oup
29 https://news.un.org/ru/story/2020/11/1390202
30 https://www.osce.org/files/f/documents/1/9/260646.pdf
31 https://ru.wikipedia.org/wiki/Гаагские_конвенции_и_декларации
32 https://www.berkeley.edu/news/media/releases/2004/03/15_mediatw ar.shtml
33 https://www.theguardian.com/media/2002/nov/01/usnews.iraq
34 http://ujmos.ru/bastion-priglashaem-na-uchebu
35 https://www.aa.com.tr/ru/ -1245229
36 https://ru.wikipedia.org/wiki/военный_корреспондент
Кутилмоқда