Ushbu maqolada O‘zbekiston Respublikasida tadbirkorlik subyektlariga ko‘rsatilayotgan bojxona xizmatlarining hozirgi holati, rivojlanish yo‘nalishlari va ularning milliy iqtisodiy taraqqiyotdagi o‘rni ilmiy tahlil qilinadi. Xususan, “Yagona darcha” tizimi, elektron bojxona deklaratsiyasi, bojxona jarayonlarini raqamlashtirish, soddalashtirilgan tartiblar va “My Customs” kabi zamonaviy xizmatlar amaliy jihatdan ko‘rib chiqilgan. Maqolada AQSh bojxona tizimining ilg‘or tajribasi, jumladan, ACE (Automated Commercial Environment), C-TPAT (Customs-Trade Partnership Against Terrorism) va CBP One mobil ilovasi orqali ko‘rsatiladigan interaktiv xizmatlar tahlil qilinib, O‘zbekiston bojxona tizimida qo‘llanishi mumkin bo‘lgan jihatlar aniqlangan. Shuningdek, xorijiy tajribaning milliy amaliyotga moslashuv darajasi, samaradorlik omillari va institutsional yondashuvlar asosida taqqoslama tahlil olib boriladi. Maqola yakunida O‘zbekistonda bojxona tizimini yanada takomillashtirish bo‘yicha ilmiy asoslangan xulosa va amaliy tavsiyalar berilgan.
Ushbu maqolada O‘zbekiston Respublikasida tadbirkorlik subyektlariga ko‘rsatilayotgan bojxona xizmatlarining hozirgi holati, rivojlanish yo‘nalishlari va ularning milliy iqtisodiy taraqqiyotdagi o‘rni ilmiy tahlil qilinadi. Xususan, “Yagona darcha” tizimi, elektron bojxona deklaratsiyasi, bojxona jarayonlarini raqamlashtirish, soddalashtirilgan tartiblar va “My Customs” kabi zamonaviy xizmatlar amaliy jihatdan ko‘rib chiqilgan. Maqolada AQSh bojxona tizimining ilg‘or tajribasi, jumladan, ACE (Automated Commercial Environment), C-TPAT (Customs-Trade Partnership Against Terrorism) va CBP One mobil ilovasi orqali ko‘rsatiladigan interaktiv xizmatlar tahlil qilinib, O‘zbekiston bojxona tizimida qo‘llanishi mumkin bo‘lgan jihatlar aniqlangan. Shuningdek, xorijiy tajribaning milliy amaliyotga moslashuv darajasi, samaradorlik omillari va institutsional yondashuvlar asosida taqqoslama tahlil olib boriladi. Maqola yakunida O‘zbekistonda bojxona tizimini yanada takomillashtirish bo‘yicha ilmiy asoslangan xulosa va amaliy tavsiyalar berilgan.
| № | Муаллифнинг исми | Лавозими | Ташкилот номи |
|---|---|---|---|
| 1 | Ismatullayeva S.N. | xodimi | O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot va Moliya vazirligi huzuridagi Bojxona qo‘mitasining Toshkent viloyati Bojxona boshqarmasi |
| № | Ҳавола номи |
|---|---|
| 1 | O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori: Tadbirkorlik sub’ektlarini bojxona-soliq ma’murchiligi orqali qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida [Elektron resurs]. – PQ–5152, 2021. – 23 apr. – Quruq. rejimi: https://lex.uz/ru/docs/5380641 |
| 2 | O‘zbekiston Respublikasining Bojxona kodeksi. – Toshkent: “Adolat”, 2022. – 328 b. |
| 3 | Jo‘raev T.X. Bojxona ishi asoslari. – Toshkent: Iqtisod-Moliya, 2020. – 312 b. |
| 4 | Qodirov B., Tursunov I. Tashqi iqtisodiy faoliyat va bojxona xizmatlari. – Toshkent: «Fan va texnologiyalar», 2019. – 260 b. |
| 5 | World Customs Organization. Customs in the 21st Century: Enhancing growth and development through trade facilitation and border security. – Brussels: WCO, 2008. – 40 p. |
| 6 | World Bank. Doing Business 2020: Comparing Business Regulation in 190 Economies. – Washington, DC: World Bank Publications, 2020. – 392 p. |
| 7 | OECD. Trade Facilitation Indicators 2022 [Elektron resurs]. – Rejim dostupa: https://www.oecd.org/trade/topics/trade-facilitation/ |
| 8 | Qosimov B. Raqamli bojxona va eksport-import xizmatlari. – Toshkent: «Ilm Ziyo», 2022. – 224 b. |
| 9 | Ismatullayeva Shoira Nurlibekovna. Oʻzbekiston eksportini rivojlantirishda transport xarajatlarini optimallashtirish masalalari. “Raqamli iqtisodiyot” ilmiy-elektron jurnali | 10-SON. https://infocom.uz/magazine/17 |