Maqolada agrar sektorda korporativ moliyaviy boshqaruv tizimini shakllantirishning nazariy asoslari hamda amaliy jihatlari keng qamrovda yoritilgan. Xususan, ushbu tizimning asosiy tarkibiy elementlari — strategik moliyaviy rejalashtirish, byudjetlashtirish jarayonlari, moliyaviy monitoring va audit, hamda moliyaviy xavflarni boshqarish mexanizmlari tizimli tahlil qilindi. Tadqiqot davomida O‘zbekiston agrar korxonalarida moliyaviy boshqaruvning joriy holati, mavjud cheklovlar, institutsional omillar va tashkiliy muammolar chuqur o‘rganilgan. Shuningdek, korporativ moliyaviy boshqaruvda zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining o‘rni, raqamlashtirish jarayonining ahamiyati va xalqaro tajribaga asoslangan takliflar ishlab chiqilgan. Maqola agrar sohaga investitsiya jalb qilish, moliyaviy barqarorlikni ta’minlash va samarali resurs boshqaruvini tashkil qilishga qaratilgan ilmiy-amaliy asos sifatida xizmat qiladi.
Maqolada agrar sektorda korporativ moliyaviy boshqaruv tizimini shakllantirishning nazariy asoslari hamda amaliy jihatlari keng qamrovda yoritilgan. Xususan, ushbu tizimning asosiy tarkibiy elementlari — strategik moliyaviy rejalashtirish, byudjetlashtirish jarayonlari, moliyaviy monitoring va audit, hamda moliyaviy xavflarni boshqarish mexanizmlari tizimli tahlil qilindi. Tadqiqot davomida O‘zbekiston agrar korxonalarida moliyaviy boshqaruvning joriy holati, mavjud cheklovlar, institutsional omillar va tashkiliy muammolar chuqur o‘rganilgan. Shuningdek, korporativ moliyaviy boshqaruvda zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining o‘rni, raqamlashtirish jarayonining ahamiyati va xalqaro tajribaga asoslangan takliflar ishlab chiqilgan. Maqola agrar sohaga investitsiya jalb qilish, moliyaviy barqarorlikni ta’minlash va samarali resurs boshqaruvini tashkil qilishga qaratilgan ilmiy-amaliy asos sifatida xizmat qiladi.
В статье всесторонне освещены теоретические основы и практические аспекты формирования системы корпоративного финансового управления в аграрном секторе. В частности, системно проанализированы ключевые элементы данной системы — стратегическое финансовое 2185 “RAQAMLI IQTISODIYOT” ILMIY-ELEKTRON JURNALI | 11-SON WWW.INFOCOM.UZ планирование, процессы бюджетирования, финансовый мониторинг и аудит, а также механизмы управления финансовыми рисками. В ходе исследования глубоко изучено текущее состояние финансового управления в аграрных предприятиях Узбекистана, выявлены существующие ограничения, институциональные факторы и организационные проблемы. Особое внимание уделено роли современных информационно-коммуникационных технологий, значению цифровизации и предложениям, основанным на международном опыте. Статья служит научно-практической базой для привлечения инвестиций в аграрный сектор, обеспечения финансовой устойчивости и эффективного управления ресурсами.
This article comprehensively explores the theoretical foundations and practical aspects of developing a corporate financial management system in the agricultural sector. Specifically, the core components of this system—strategic financial planning, budgeting processes, financial monitoring and auditing, and financial risk management mechanisms—are systematically analyzed. The study investigates the current state of financial management in agricultural enterprises in Uzbekistan, identifying existing constraints, institutional factors, and organizational challenges. Furthermore, the article emphasizes the role of modern information and communication technologies, the importance of digitalization, and proposals based on international best practices. The research serves as a scientific and practical foundation for attracting investments into the agricultural sector, ensuring financial stability, and organizing efficient resource management.
| № | Муаллифнинг исми | Лавозими | Ташкилот номи |
|---|---|---|---|
| 1 | Botirov A.Z. | o'qituvchi | Toshkent Davlat iqtisodiyot universiteti |
| № | Ҳавола номи |
|---|---|
| 1 | Chandler A.D. Strategy and Structure. — Cambridge, MA: MIT Press, 1962. — 480 p. |
| 2 | Jensen M.C., Meckling W.H. Theory of the firm: Managerial behavior, agency costs and ownership structure. Journal of Financial Economics. — 1976. — Vol. 3, №4. — P. 305–360. |
| 3 | Williamson O.E. The Economic Institutions of Capitalism. — New York: Free Press, 1985. — 450 p |
| 4 | Davis J.H., Schoorman F.D., Donaldson L. Toward a Stewardship Theory of Management. Academy of Management Review. — 1997. — Vol. 22, №1. — P. 20– 47. |
| 5 | World Bank. Enabling the Business of Agriculture 2022. — Washington, D.C.: World Bank Group, 2022. |
| 6 | FAO. Agricultural Development Economics. — Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations, 2021 |
| 7 | Yusupov O. Agrar sohada moliyaviy boshqaruvning zamonaviy yo‘nalishlari. — Toshkent: TMI nashriyoti, 2020. — 132 b |
| 8 | Qodirov M. Qishloq xo‘jaligida strategik moliyaviy rejalashtirish asoslari. — Samarqand: SamDU, 2021. — 115 b |
| 9 | Umarov T. Agrar sohada raqamli moliyaviy boshqaruv konsepsiyasi. Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar. — 2022. — №4(52). — B. 88–94 |
| 10 | O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining PF-5358-son Farmoni. Qishloq xo‘jaligini rivojlantirish strategiyasi to‘g‘risida. — 2019-yil 23-oktabr. — https://lex.uz/docs/-4567334 |
| 11 | O‘zbekiston Respublikasi “Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida”gi O‘RQ-370-son qonuni |