9

Maqolada avtotransport vositalarining ahamiyati, avtotransport vosita-larining afzalliklari, ulardan foydalanishda atrof muhit komponentlari ya’ni atmosfera havosi, tabiiy suv havzalari va tuproq resurslariga salbiy ta’siri, shu bilan bir qatorda global iqlim o‘zgarishiga qo‘shgan hissasi ko‘rib chiqilgan. Atrof muhitni ifloslantiruvchi manba sifatida transport oqimining tarkibi, intensivligi, tezligi va tezlashishi, transport vositalarining texnik darajasi va ekspluatatsiya holatining ahamiyati keltirilgan. Atmosfera havosini ifloslantiruvchi zararli chiqindilarning asosiy qismi avtomobil transportidan atrof muhitga chiqarilayotganligi va bu iste‘mol qilinadigan yoqilg‘i turlariga bog‘liqligi to‘g‘risida ma’lumotlar berilgan. Avtotransport chiqindilari uglerod oksidi (CO), uglevodorodlar (CnHm), azot oksidi (NO va NO2), oltingugurt dioksidi (SO2), shuningdek, kanserogen kuyikish, aldegidlar va benzo(a)piren kabi moddalarning havo, suv, tuproq va iqlim o‘zgarishiga ta’siri baholangan. Transport chiqindilari ularni kamaytirish bo‘yicha yevopa mamlakatlarida olib borilayotgan ishlar keltirib o‘tilgan.

  • Количество прочтений9
  • Дата публикации27-06-2024
  • Язык статьиO'zbek
  • Страницы174-179
Ўзбек

Maqolada avtotransport vositalarining ahamiyati, avtotransport vosita-larining afzalliklari, ulardan foydalanishda atrof muhit komponentlari ya’ni atmosfera havosi, tabiiy suv havzalari va tuproq resurslariga salbiy ta’siri, shu bilan bir qatorda global iqlim o‘zgarishiga qo‘shgan hissasi ko‘rib chiqilgan. Atrof muhitni ifloslantiruvchi manba sifatida transport oqimining tarkibi, intensivligi, tezligi va tezlashishi, transport vositalarining texnik darajasi va ekspluatatsiya holatining ahamiyati keltirilgan. Atmosfera havosini ifloslantiruvchi zararli chiqindilarning asosiy qismi avtomobil transportidan atrof muhitga chiqarilayotganligi va bu iste‘mol qilinadigan yoqilg‘i turlariga bog‘liqligi to‘g‘risida ma’lumotlar berilgan. Avtotransport chiqindilari uglerod oksidi (CO), uglevodorodlar (CnHm), azot oksidi (NO va NO2), oltingugurt dioksidi (SO2), shuningdek, kanserogen kuyikish, aldegidlar va benzo(a)piren kabi moddalarning havo, suv, tuproq va iqlim o‘zgarishiga ta’siri baholangan. Transport chiqindilari ularni kamaytirish bo‘yicha yevopa mamlakatlarida olib borilayotgan ishlar keltirib o‘tilgan.

Русский

В статье рассматривается значение автотранспортных средств, преимущества автотранспортных средств, негативное влияние их использования на компоненты окружающей среды, то есть атмосферный воздух, естественные водоемы и почвенные ресурсы, а также их вклад в глобальные изменения климата. Важное значение имеют состав, интенсивность, скорость и ускорение транспортного потока как источника загрязнения окружающей среды, а также технический уровень и состояние эксплуатации транспортных средств. Приведена информация о том, что основная часть вредных выбросов, загрязняющих атмосферу, выбрасывается в окружающую среду от автомобильного транспорта и зависит от видов потребляемого топлива. Выбросы автомобилей вызывают загрязнение воздуха, воды, почвы и климата угарным газом (CO), углеводородами (CnHm), оксидами азота (NO и NO2), диоксидом серы (SO2), а также канцерогенными веществами, такими как технический углерод, альдегиды и влияние бензо(а)пирена на изменение было оценено. Были приведены работы, проводимые в европейских странах по снижению выбросов от транспорта.

English

The article discusses the importance of motor vehicles, the advantages of motor vehicles, the negative impact of their use on environmental components, that is, atmospheric air, natural reservoirs and soil resources, as well as their contribution to global climate change.The composition, intensity, speed and acceleration of traffic flow as a source of environmental pollution, as well as the technical level and operating condition of vehicles, are important.Information is provided that the bulk of harmful emissions that pollute the atmosphere are released into the environment from road transport and depend on the types of fuel consumed.Vehicle emissions cause air, water, soil and climate pollution with carbon monoxide (CO), hydrocarbons (CnHm), nitrogen oxides (NO and NO2), sulfur dioxide (SO2), as well as carcinogens such as carbon black, aldehydes and benzo (a)pyrene change was assessed. The work carried out in European countries to reduce emissions from transport was presented.

Имя автора Должность Наименование организации
1 Boyirov Z.R. Dotsent v.b. Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti
2 Abdullayeva M.U. talaba Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti
Название ссылки
1 1. Нормирзаев А.Р.,Нуриддинов А.Д.,Валиева Г.Ф. Bлияние автомобильного транспорта на окружающую среду//Естественно научный журнал «Точная наука» Выпуск №1 Кемерова 2017.
2 2. В.Н.Луканин, Ю.В.Трофименко. Промышленно-транспортная экология / Учеб. пособие для студентов вузов/ "Высшая школа" - 2003, 273 стр.
3 3. Дмитриев А.Л., Милютина Е.О. Влияние автотранспорта на экологическое состояние городской среды Санкт-Петербурга//Ученые записки Российского государственного гидрометеорологического университета. 2012. № 26. С. 190-196.
4 4. Сердюкова, А. Ф. Влияние автотранспорта на окружающую среду / А. Ф. Сердюкова, Д. А. Барабанщиков. — Текст : непосредственный // Молодой ученый. — 2018. — № 25 (211). — С. 31-33.
В ожидании