The research examines the environmental impact of expanding dump sites in mining complexes, with a focus on the Tyubegatan mine and Dehkanabad Potash Plant (DPP). Key findings highlight the presence of 3.5-5.5% valuable components in waste from enrichment plants, emphasizing the need for improved storage and disposal methods. The study assesses the hydrogeological and geological conditions, noting underground saline waters and two primary waste types: mined salt and salt waste from the DPP. Results reveal an approximate total waste volume of 4.78 million tons, recommending permanent geodetic surveys for monitoring, especially in summer, to control dust. The study stresses that managing expanding dump sites is essential to mitigate environmental damage, advocating for separate handling of valuable waste for future use and sustainability.
The research examines the environmental impact of expanding dump sites in mining complexes, with a focus on the Tyubegatan mine and Dehkanabad Potash Plant (DPP). Key findings highlight the presence of 3.5-5.5% valuable components in waste from enrichment plants, emphasizing the need for improved storage and disposal methods. The study assesses the hydrogeological and geological conditions, noting underground saline waters and two primary waste types: mined salt and salt waste from the DPP. Results reveal an approximate total waste volume of 4.78 million tons, recommending permanent geodetic surveys for monitoring, especially in summer, to control dust. The study stresses that managing expanding dump sites is essential to mitigate environmental damage, advocating for separate handling of valuable waste for future use and sustainability.
Исследование посвящено влиянию расширяющихся отвалов на окружающую среду в горнодобывающих комплексах, с акцентом на рудник Тюбегатан и Дехканабадский калийный завод (ДКЗ). Основные выводы указывают на наличие 3,5-5,5% полезных компонентов в отходах обогатительных фабрик, подчеркивая необходимость улучшения методов их хранения и утилизации. В исследовании анализируются гидрогеологические и геологические условия, отмечаются подземные соленые воды и два основных типа отходов: добытая соль и солевые отходы ДКЗ. Результаты показывают, что общий объем отходов составляет около 4,78 миллиона тонн, и рекомендуют постоянные геодезические наблюдения, особенно летом, для предотвращения запыления. Исследование подчеркивает важность управления растущими отвалами для снижения вреда окружающей среде и предлагает раздельную утилизацию полезных отходов для их будущего использования и устойчивого развития.
Tadqiqot togʻ-kon majmualaridagi kengayib borayotgan chiqindi toʻplanmalarining atrof-muhitga taʼsirini oʻrganishga bagʻishlangan bo‘lib, u asosan Tyubegatan koni va Dehqonobod kaliy zavodiga (DKZ) qaratilgan. Asosiy xulosalarda boyitish fabrikalaridan qaytib keluvchi chiqindilarda 3,5-5,5% foydali komponentlar mavjudligi taʼkidlanib, ularning saqlanishi va utilizatsiya qilish usullarini takomillashtirish zarurligi koʻrsatib oʻtilgan. Tadqiqotda hududning gidrogeologik va geologik sharoitlari tahlil qilinib, yer osti shoʻrlangan suvlar va ikki asosiy turdagi chiqindilar: qazib olingan tuz va DKZ ning tuz chiqindilari qayd etilgan. Natijalar chiqindilar umumiy hajmining taxminan 4,78 million tonnani tashkil etishini koʻrsatib, ayniqsa yoz faslida changning oldini olish uchun doimiy geodezik kuzatuvlar oʻtkazishni tavsiya etadi. Tadqiqot kengayib borayotgan chiqindi toʻplanmalarini boshqarishning muhimligini taʼkidlab, ularni kelajakda foydalanish va barqaror rivojlanishni taʼminlash uchun foydali chiqindilarni alohida tarzda utilizatsiya qilishni taklif etadi.
№ | Имя автора | Должность | Наименование организации |
---|---|---|---|
1 | Nomdorov R.U. | Dotsent | Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti |
2 | Islomov M.A. | talaba | Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti |
3 | Zuxurov Y.T. | Dotsent | Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti |
№ | Название ссылки |
---|---|
1 | 1. Геологические исходные данные для проектирования горнодобывающего комплекса Дехканабадского завода калийных удобрений. Пермь: ООО НПФ «Геопрогноз», 2007. |
2 | 2. Геомеханические исходные данные для проектирования отработки Тюбегатанского месторождения калийных солей. Пермь, 2008. |
3 | 3. Ўзбекистон Республикаси "Ер тўғрисида"ги қонуни. 13 декабр 2002. |
4 | 4. Русский, И.И. Технология отвальных работ и рекультивация на месторождениях. Москва: Недра, 1979. – 262 с. |
5 | 5. Nomdorov, R. U. (2024). POLIMERLARNI KONCHILIK SANOATIDA QO‘LLANILISHI. Sanoatda raqamli texnologiyalar, 2(03). |
6 | 6. Nomdorov, R. U., & Zuxurov, Y. T. (2024). TEPAQOʻTON KALIY TUZLARI KONINING GIDROGEOLOGIK STRUKTURASINI OʻRGANISH. Sanoatda raqamli texnologiyalar, 2(03). |
7 | 7. Rustam, N., & Asliddin, A. (2024). POLYMER PLASTIC DRAINAGE SYSTEMS AND THEIR APPLICATION IN MINING. Universum: технические науки, 4(9 (126)), 38-40. |