19

Mazkur maqola maktablarda bulling muammosiga bag‘ishlangan bo‘lib, qonunchilik va boshqa mamlakatlarning muvaffaqiyatli tajribasi tahliliga asoslangan holda o’rganilgan. O‘zbekiston ta’lim muassasalarida bolalarni bullingdan, jumladan tazyiqdan himoya qilish masalalari ko‘rib chiqilgan. Muallif ushbu sohani tartibga soluvchi qonunchilikni tahlil qilib, bullingga qarshi kurash mexanizmlarini, jumladan, profilaktika dasturlarini, bulling holatlariga javob berish mexanizmlarini hamda jabrlanuvchilarni qo‘llab-quvvatlash tizimini taklif etadi. Shuningdek, bullingni zo‘ravonlikning bir turi sifatida belgilovchi "Bolalarni barcha zo‘ravonlik shakllaridan himoya qilish to‘g‘risida"gi qonun tahlil qilinadi. Maqolada maktablarda bullingga qarshi kurash bo‘yicha aniq chora-tadbirlar, jumladan, ta’lim dasturlari va ta’sir choralari mexanizmlari taklif etiladi. Muallif bulling muammosini hal qilishda kompleks yondashuv muhimligini ta’kidlab, profilaktika, bulling holatlarini o‘z vaqtida aniqlash, jabrlanuvchilarga yordam berish va tajovuzkorlar bilan ishlash zarurligini qayd etadi. Bullingga qarshi samarali kurash olib borish o‘qituvchilar, psixologlar, ota-onalar va o‘quvchilarning hamkorlikdagi sa’y-harakatlariga bog‘liq. Muallif har bir bola o‘zini himoyalangan va hurmatga sazovor his qiladigan xavfsiz va do‘stona muhit yaratish muyimligini asoslagan.

  • Количество прочтений 19
  • Дата публикации 01-02-2025
  • Язык статьиO'zbek
  • Страницы269-275
English

The article is devoted to the current problem of bullying in schools of Uzbekistan and offers solutions based on the analysis of legislation and successful experience of other countries. The article considers the issues of protecting children from bullying, including harassment, in educational institutions of Uzbekistan. The author analyzes the legislation regulating this area and offers mechanisms to combat bullying, such as preventive programs, mechanisms for responding to cases of bullying and the creation of a support system for victims. Also, the law "On the Protection of Children from All Forms of Violence" is analyzed, which defines bullying as a form of violence. The article offers specific measures to combat this phenomenon in schools, including educational programs and response mechanisms. The author emphasizes the importance of a comprehensive approach to solving the problem of bullying, including prevention, timely detection of cases of bullying, assistance to victims and work with aggressors. The effectiveness of the fight against bullying depends on the joint efforts of teachers, psychologists, parents and the students themselves. The author calls for the creation of a safe and friendly environment in educational institutions where every child feels protected and respected.

Ўзбек

Mazkur maqola maktablarda bulling muammosiga bag‘ishlangan bo‘lib, qonunchilik va boshqa mamlakatlarning muvaffaqiyatli tajribasi tahliliga asoslangan holda o’rganilgan. O‘zbekiston ta’lim muassasalarida bolalarni bullingdan, jumladan tazyiqdan himoya qilish masalalari ko‘rib chiqilgan. Muallif ushbu sohani tartibga soluvchi qonunchilikni tahlil qilib, bullingga qarshi kurash mexanizmlarini, jumladan, profilaktika dasturlarini, bulling holatlariga javob berish mexanizmlarini hamda jabrlanuvchilarni qo‘llab-quvvatlash tizimini taklif etadi. Shuningdek, bullingni zo‘ravonlikning bir turi sifatida belgilovchi "Bolalarni barcha zo‘ravonlik shakllaridan himoya qilish to‘g‘risida"gi qonun tahlil qilinadi. Maqolada maktablarda bullingga qarshi kurash bo‘yicha aniq chora-tadbirlar, jumladan, ta’lim dasturlari va ta’sir choralari mexanizmlari taklif etiladi. Muallif bulling muammosini hal qilishda kompleks yondashuv muhimligini ta’kidlab, profilaktika, bulling holatlarini o‘z vaqtida aniqlash, jabrlanuvchilarga yordam berish va tajovuzkorlar bilan ishlash zarurligini qayd etadi. Bullingga qarshi samarali kurash olib borish o‘qituvchilar, psixologlar, ota-onalar va o‘quvchilarning hamkorlikdagi sa’y-harakatlariga bog‘liq. Muallif har bir bola o‘zini himoyalangan va hurmatga sazovor his qiladigan xavfsiz va do‘stona muhit yaratish muyimligini asoslagan.

Русский

Статья посвящена актуальной проблеме буллинга в школах Узбекистана и предлагает решения на основе анализа законодательства и успешного опыта других стран. Рассматриваются вопросы защиты детей от буллинга, включая травлю, в образовательных учреждениях Узбекистана. Автор анализирует законодательство, регулирующее данную сферу, и предлагает механизмы борьбы с буллингом, такие как профилактические программы, механизмы реагирования на случаи буллинга и создание системы поддержки жертв. Также анализируется закон «О защите детей от всех форм насилия», который определяет буллинг как форму насилия. В статье предлагаются конкретные меры по борьбе с этим явлением в школах, включая образовательные программы и механизмы реагирования. Автор подчеркивает важность комплексного подхода к решению проблемы буллинга, включая профилактику, своевременное выявление случаев травли, оказание помощи жертвам и работу с агрессорами. Эффективность борьбы с буллингом зависит от совместных усилий учителей, психологов, родителей и самих учеников. Автор призывает к созданию безопасной и дружественной среды в образовательных учреждениях, где каждый ребенок чувствует себя защищенным и уважаемым.

Имя автора Должность Наименование организации
1 Tadjibaeva A.. dotsenti, PhD Toshkent davlat yuridik universiteti
Название ссылки
1 1. Ivanova, A. B. (2023). Prevention of bullying in educational institutions: modern approaches and practical recommendations. Pedagogical Bulletin, 15(2), 125–140.
2 2. Petrov, V. G., & Sidorova, S. I. (2022). Protecting children's rights from violence: international and national aspects. Legal studies, 20(1), 78–92.
3 3. Smith, J. D., & Jones, A. B. (2020). The long-term effects of bullying on adolescent mental health: A meta-analysis. Journal of Adolescent Health, 67(2), 245–2ch53.
4 4. Brown, L. K., & Davis, C. M. (2021). Preventing cyberbullying: A school-based intervention program. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 24(5), 321–329.
5 5. Wilson, R. E., & Garcia, S. T. (2022). Teachers' roles in preventing and responding to bullying: A qualitative study. Teaching and Teacher Education, 115, 103742.
В ожидании