242

Мақалада «Қоблан» дәстанындағы үйлениў мотивиниң басқа қаҳарманлық дәстанлардағы ҳәм ертеклердеги үйлениў мотивлеринен өзгешелиги мысаллардың жәрдеминде анықланған. Дәстан қаҳарманы Қобланның батырлық ҳәрекетлерин сүўретлеўде сынақ ҳәм жарыс шәртлери үйлениў мотивиниң тийкарғы белгиси сыпатында анализленип, әҳмийетли тәреплери көрсетип өтилген.

  • Web Address
  • DOI
  • Date of creation in the UzSCI system27-09-2021
  • Read count242
  • Date of publication20-12-2019
  • Main LanguageQoraqalpoq
  • Pages167-170
English

Мақалада «Қоблан» дәстанындағы үйлениў мотивиниң басқа қаҳарманлық дәстанлардағы ҳәм ертеклердеги үйлениў мотивлеринен өзгешелиги мысаллардың жәрдеминде анықланған. Дәстан қаҳарманы Қобланның батырлық ҳәрекетлерин сүўретлеўде сынақ ҳәм жарыс шәртлери үйлениў мотивиниң тийкарғы белгиси сыпатында анализленип, әҳмийетли тәреплери көрсетип өтилген.

Ўзбек

Мақолада «Қоблан» достонидаги уйланиш мотивининг бошқа қаҳрамонлик достонларида ва эртакларидаги уйланиш мотивларидан ўзига хос хусусиятлари мисоллар орқали аниқланган. Достон қаҳрамони Қобланнинг ботирлик саргузаштлари тасвири шарт боғлаш ва мусобақа шартлари уйланиш мотивининг асосий белгиси сифатида таҳлил қилиниб, аҳамиятли жиҳатлари кўрсатиб ўтилган. 

Русский

Статья посвящена определению места мотива женитьбы в развитии сюжета дастана «Коблан» и в раскрытии образа героя. Автором отмечается своеобразие данного мотива в сопоставлении с мотивами женитьбы в других героических эпосах и сказках. Различные испытания и состязания анализируются как важные средствы создания героического образа Коблана.

English 

The article is devoted to a specific place of the motive of  marriage in the development of the plot of the dastan “Koblan” and in revealing the image of the hero. The author notes the originality of this motive in comparison with the motives of marriage in other heroic epics and tales. Various trials and contests are analyzed as important means of creating a heroic image of Koblan.

№ Name of reference
1 1. Ғабдуллин М. Қазақ халқының аўыз әдибети. –Алматы, «Мекеп», 1974.
2 2. Қарақалпак фольклоры. Көп томлық XIII том. –Ташкент, «Маънавият», 2009.
3 3. Қарақалпақ фольклоры. Көп томлық. VIII-том. –Нөкис «Қарақалпақстан», 2009.
4 4. Хошниязов Ж. Миллий руўхый дүньямыздың сағалары. –Нөкис, «Қарақалпақстан», 2007.
5 5. Мелетинский Е.М. Народный эпос//Теория литературы. Роды и жанры. –Москва, 1964.
6 6. Ыбыраев Ш. Эпос әлеми (Қазақтың батырлық жырларының поэтикасы). –Алматы, «Ғылым», 1993.
7 7. Пропп В.Я. Русский героический эпос. –Ленинград, «Наука», 1955.
8 8. Жирмунский В.М. Тюркский героический эпос. –Ленинград, «Наука», 1974.
9 9. Қорқыт ата китабы. –Алматы, «Жазыўшы», 1986.
10 10. Қарақалпақ фольклоры. XIV том. «Ғәрип-ашық», «Саятхан-Ҳамре». –Нөкис, «Қарақалпақстан», 1985.
Waiting