152

Повышение стойкости режущего инструмента является существенной проблемой машиностроения, что вызвано широким использованием новых конструкционных материалов с особыми физико-механическими свойствами и связано с разработкой новых технологий упрочнения. Высокопроизводительная обработка, а также существенные требования, предъявляемые к качеству поверхности обрабатываемой детали, являются причиной развития современных режущих инструментов. Необходимые свойства режущего инструмента достигаются за счет применения различных материалов для режущего инструмента, технологий нанесения покрытий, изменения макрогеометрии и режущей кромки инструмента, финишной обработки режущей кромки и др. Как правило, ко всем современным инструментальным материалам предъявляются повышенные требования к износостойкости их поверхности. И уже стало общепринятым создавать на поверхности инструмента некий слой, отличающийся по структуре или химическому составу от его сердцевины. Практически все влияющие на работоспособность режущего инструмента характеристики – твердость, термостойкость, износостойкость и др. – определяются свойствами его поверхностных слоев. К таким технологиям, в первую очередь, относятся как физико-химические методы модификации структуры инструментальных материалов, включая процесс упрочняющей лазерной обработки, так и ионные плазменные технологии нанесения износостойких покрытий. К числу наиболее эффективных физико-химических методов модификации поверхностных свойств материалов относится процесс упрочняющей лазерной обработки. Повышение стойкости металлорежущего инструмента, изготовленного из быстрорежущих сталей, возможно с применением лазерной обработки.

  • Web Address
  • DOIhttps://dx.doi.org/10.36522/2181-9637-2020-5-9
  • Date of creation in the UzSCI system 11-04-2022
  • Read count 152
  • Date of publication 06-11-2020
  • Main LanguageRus
  • Pages80-85
Ўзбек

Кесиш асбобининг қаршилигини ошириш муҳим муҳандислик муаммосидир. Бу махсус физикавий ва механик хусусиятларга эга бўлган янги таркибий материалларнинг кенг қўлланилишидан келиб чиқади ва янги қаттиқлашув технологияларининг ривожланиши билан боғлиқ. Юқори самарали ишлов бериш, шунингдек, ишлов бериш юзаси сифатига юқори талаблар замонавий чиқиб кетиш асбобларини ишлаб чиқариш учун сабабдир. Кесиш асбобининг зарур хусусиятларига чиқиб кетиш воситаси учун турли хил материаллардан фойдаланиш, қоплама технологияси, макрогеометриядаги ўзгаришлар ва асбобнинг кесиш томони, чиқиб кетиш қисмини қайта ишлаш ва бошқалар орқали эришилади. Қоида тариқасида барча замонавий асбоб-ускуна материаллари улар сиртининг эскиришга чидамлиликка бўлган талабларига жавоб беради. Асбобнинг юзасида тузилиш ёки кимёвий таркиби бўйича ядродан фарқ қиладиган маълум бир қатламни яратиш аллақачон қабул қилинган. Кесиш асбобининг ишлашига таъсир қиладиган деярли барча хусусиятлар: қаттиқлик, иссиқликка, эскиришга чидамлилик, ва бошқалар унинг сирт қатламларининг хусусиятлари билан белгиланади. Бундай технологиялар, авваламбор, иккала инструментал материаллар таркибини ўзгартиришнинг физиккимёвий усуллари, шу жумладан, лазер билан ишлов бериш жараёни ва эскиришга чидамли қопламаларни қўллаш учун ион плазма технологияларини ўз ичига олади. Қаттиқлаштирувчи лазер билан ишлов бериш жараёни материалларнинг сирт хусусиятларини ўзгартиришнинг энг самарали физик-кимёвий усулларидан биридир. Лазерли ишлов бериш ёрдамида юқори тезликда ишлайдиган пўлатдан ясалган металл кесиш асбобининг чидамлилигини ошириш мумкин.

Русский

Повышение стойкости режущего инструмента является существенной проблемой машиностроения, что вызвано широким использованием новых конструкционных материалов с особыми физико-механическими свойствами и связано с разработкой новых технологий упрочнения. Высокопроизводительная обработка, а также существенные требования, предъявляемые к качеству поверхности обрабатываемой детали, являются причиной развития современных режущих инструментов. Необходимые свойства режущего инструмента достигаются за счет применения различных материалов для режущего инструмента, технологий нанесения покрытий, изменения макрогеометрии и режущей кромки инструмента, финишной обработки режущей кромки и др. Как правило, ко всем современным инструментальным материалам предъявляются повышенные требования к износостойкости их поверхности. И уже стало общепринятым создавать на поверхности инструмента некий слой, отличающийся по структуре или химическому составу от его сердцевины. Практически все влияющие на работоспособность режущего инструмента характеристики – твердость, термостойкость, износостойкость и др. – определяются свойствами его поверхностных слоев. К таким технологиям, в первую очередь, относятся как физико-химические методы модификации структуры инструментальных материалов, включая процесс упрочняющей лазерной обработки, так и ионные плазменные технологии нанесения износостойких покрытий. К числу наиболее эффективных физико-химических методов модификации поверхностных свойств материалов относится процесс упрочняющей лазерной обработки. Повышение стойкости металлорежущего инструмента, изготовленного из быстрорежущих сталей, возможно с применением лазерной обработки.

English

Increasing the resistance of the cutting tool is a significant engineering problem, which is caused by the widespread use of new structural materials with special physical and mechanical properties and is associated with the development of new hardening technologies. High-performance processing, as well as high demands on the surface quality of the workpiece, are the reason for the development of modern cutting tools. The necessary properties of the cutting tool are achieved through the use of various materials for the cutting tool, coating technology, changes in the macrogeometry and the cutting edge of the tool, finishing processing of the cutting edge, etc. As a rule, all modern tool materials are subject to increased demands on the wear resistance of their surface. Moreover, it has already become generally accepted to create a layer on the surface of the instrument, which differs in structure or chemical composition from its core. Almost all characteristics that affect the performance of a cutting tool: hardness, heat resistance, wear resistance, etc. are determined by the properties of its surface layers. Such technologies, first of all, include both physicochemical methods of modifying the structure of instrumental materials, including the process of hardening laser processing, and ion plasma technologies for applying wearresistant coatings. Among the most effective physicochemical methods for modifying the surface properties of materials is the process of hardening laser treatment. Increasing the durability of a metal-cutting tool made of highspeed steels is possible using laser processing.

Author name position Name of organisation
1 Yaxshiyev S.N. «Mashinasozlik texnologiyasi» kafedrasi assistenti Navoiy davlat konchilik instituti
2 Ashurov X.X. «Mashinasozlik texnologiyasi» kafedrasi assistenti Navoiy davlat konchilik instituti
3 Fedorov S.V. texnika fanlari nomzodi, «Yuqori samarali ishlov berish texnologiyalari» kafedrasi dotsenti «Yuqori samarali ishlov berish texnologiyalari» kafedrasi dotsenti
4 Ahmedov H.I. texnika fanlari nomzodi, «Mashinasozlik texnologiyasi» kafedrasi dotsenti Navoiy davlat konchilik instituti
5 Isayev D.T. «Mashinasozlik texnologiyasi» kafedrasi assistenti Navoiy davlat konchilik instituti
Name of reference
1 Choudhury I.A., See N.L., Zukhairi M. Machining with chamfered tools // Journal of materials processing technology. – 170 (2005). – Рр. 115-120.
2 Fang N., Wu Q. The effects of chamfered and honed tool edge geometry in machining of three alluminium alloys // International Journalof Machine Toolsand Manufacture. – 45 (2005). – Рр. 1178-1187.
3 Denkena B. Surface Preparation, Coating and Wear Performance of Geometrically Defined Cutting Edges / Denkena B., Reichstein M.,Brodehl J., Leon Garcia L. // 8th CIRP Int. Workshop on Modeling of Machining Operations. – 2005. – May 10–11.
4 Denkena B., Koehler J., Rehe M. Influence of the Honed Cutting Edge on Tool Wear and Surface Integrity in Slot Milling of 42CrNo4 Steel // Procedia CIRP. – 2012. – Рр. 190-195.
5 Shatla M., Kerk C., Аltan T. Process modeling in machining. Part II: validation and applications of the determined flow stress data // International Journal of Machine Tools and Manufacture. –2001. – No. 41/ – Рp. 1659-1680.
Waiting