99

Maqolada fuqarolarning о‘zini о‘zi boshqarish organlari faoliyati ustidan
samarali jamoatchilik nazoratini о‘rnatish mexanizmlarini ishlab chiqish va takomillashtirishning
dolzarb masalalari, fuqarolarning о‘zini о‘zi boshqarish organlari faoliyatida jamoatchilik nazoratini
ta’minlash vositalari va ularni takomillashtirish masalalari о‘rin olgan. Maqolada fuqarolarning о‘zini
о‘zi boshqarish organlari tomonidan jamoatchilik nazoratini tashkil etishning bir nechta shakllari,
ya’ni davlat organlariga murojaatlar va sо‘rovlar; davlat organlarining ochiq hay’at majlislarida
ishtirok etishi; jamoatchilik muhokamasi; jamoatchilik eshituvi; jamoatchilik monitoringi; jamoatchilik
ekspertizasi; jamoatchilik fikrini о‘rganish; fuqarolarning о‘zini о‘zi boshqarish organlari tomonidan
davlat organlari mansabdor shaxslarining hisobotlari va axborotini eshitish kabilar tadqiq etilib,
bu boradagi ishlarni samarali amalga oshirish yuzasidan amaliy takliflar va uslubiy tavsiyalar
berilgan.

  • Read count 99
  • Date of publication 26-07-2023
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages40-54
Ўзбек

Maqolada fuqarolarning о‘zini о‘zi boshqarish organlari faoliyati ustidan
samarali jamoatchilik nazoratini о‘rnatish mexanizmlarini ishlab chiqish va takomillashtirishning
dolzarb masalalari, fuqarolarning о‘zini о‘zi boshqarish organlari faoliyatida jamoatchilik nazoratini
ta’minlash vositalari va ularni takomillashtirish masalalari о‘rin olgan. Maqolada fuqarolarning о‘zini
о‘zi boshqarish organlari tomonidan jamoatchilik nazoratini tashkil etishning bir nechta shakllari,
ya’ni davlat organlariga murojaatlar va sо‘rovlar; davlat organlarining ochiq hay’at majlislarida
ishtirok etishi; jamoatchilik muhokamasi; jamoatchilik eshituvi; jamoatchilik monitoringi; jamoatchilik
ekspertizasi; jamoatchilik fikrini о‘rganish; fuqarolarning о‘zini о‘zi boshqarish organlari tomonidan
davlat organlari mansabdor shaxslarining hisobotlari va axborotini eshitish kabilar tadqiq etilib,
bu boradagi ishlarni samarali amalga oshirish yuzasidan amaliy takliflar va uslubiy tavsiyalar
berilgan.

Русский

В статье освещены актуальные вопросы разработки и совершенствования
механизмов установления действенного общественного контроля за деятельностью органов
самоуправления граждан, средств обеспечения общественного контроля за деятельностью
41
1/2022
ISSN 9874-4126
Mahalla va menejment
Kalit sо‘zlar: fuqarolarning о‘zini о‘zi boshqarish organlari, jamoatchilik nazorati, shakllari,
murojaatlar va sо‘rovlar, jamoatchilik muhokamasi, jamoatchilik eshituvi, jamoatchilik monitoringi,
jamoatchilik ekspertizasi, jamoatchilik fikrini о‘rganish, davlat organlari, mansabdor shaxslar, qonunlar,
fuqarolarning huquq va erkinliklari, qonuniy manfaatlar.
Ключевые слова: органы самоуправления граждан, общественный контроль, формы,
обращения и запросы, общественное обсуждение, общественные слушания, общественный
мониторинг, общественная экспертиза, изучение общественного мнения, государственные
органы, должностные лица, законы, права и свободы граждан, законные интересы.
Keywords: citizens self-government bodies, public oversight, forms, appeals and inquiries, public
discussion, public hearings, public monitoring, public expertise, public opinion research, government
bodies, officials, laws, citizens’ rights and freedoms, legal interests.
Fuqarolarning о‘zini о‘zi boshqarish organlari tomonidan jamoatchilik
nazoratining amalga oshirilishi, о‘z navbatida, qonun hujjatlarining
ustuvorligini ta’minlashda, ularning amaliyotga tо‘liq tatbiq etilishida,
fuqarolarning, ayniqsa, yoshlarning huquqiy madaniyatini oshirishda,
ular tomonidan turli xil huquqbuzarlik sodir etilishining oldini olishda,
fuqarolarning ijtimoiy himoyasini takomillashtirishda, tadbirkorlikni
rivojlantirishda, sog‘lom raqobat muhitini yaratishda, eng muhimi,
fuqarolarning farovon turmush tarzini kuchaytirish tizimini yanada
takomillashtirishda muhim ahamiyat kasb etadi.
Qonunchilikda jamoatchilik nazoratining asosiy parametrlari о‘z
aksini topgan bо‘lib, bu, birinchi navbatda, fuqarolik jamiyati institutlari
органов самоуправления граждан и их совершенствования. В статье рассматриваются несколько
форм организации общественного контроля органами самоуправления граждан, т.е. обращения
и запросы в государственные органы; участие в открытых заседаниях коллегий государственных
органов; общественное обсуждение; общественные слушания; общественный мониторинг;
общественная экспертиза; исследование общественного мнения; органамы самоуправления
граждан изучены отчеты и информацию государственных служащих, дали практические
предложения и методические рекомендации для эффективного осуществления работы в данной
сфере.

English

The article covers topical issues of developing and improving mechanisms for
establishing effective public control over the activities of citizens ‘self-government bodies and their
improvement. The article discusses several forms of organization of public controlby citizens’ selfgovernment
bodies, i.e. appeals and inquiries to government agencies; participation in open board
meetings of government agencies; public discussion; public hearing; public monitoring; public expertise;
public opinion research; citizens’ self-government bodies have studied the reports and information of
government officials, and provided practical suggestions and methodological recommendations for the
effective implementation of work in this area.

Author name position Name of organisation
1 Norqulov H.D. “Mahalla va oila” ilmiy-tadqiqot instituti katta ilmiy xodimi pedagogika fanlari nomzodi, dotsent “Mahalla va oila” ilmiy tadqiqot instituti
2 Jumanov S.S. SamDCHTI doktoranti SamDU
Name of reference
1 Ўзбекистон Республикасининг янги таҳрирдаги “Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари тўғрисида”ги Қонуни, 16-модда. (16-модда биринчи қисмининг иккинчи хатбошиси Ўзбекистон Республикасининг 2021 йил 21 апрелдаги ЎРҚ-683-сонли Қонуни таҳририда - Қонунчилик маълумотлари миллий базаси, 21.04.2021 й., 03/21/683/0375-сон)
2 Ўзбекистон Республикасининг 2018 йил 12 апрелдаги “Жамоатчилик назорати тўғрисида”ги ЎРҚ-474-сон Қонуни 6-модда (Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси, 13.04.2018 й., 03/18/474/1062-сон; Қонунчилик маълумотлари миллий базаси, 21.04.2021 й., 03/21/683/0375- сон)
3 Ўзбекистон Республикасининг 2018 йил 12 апрелдаги “Жамоатчилик назорати тўғрисида”ги ЎРҚ-474-сон Қонуни 7-модда. (Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси, 13.04.2018 й., 03/18/474/1062-сон; Қонунчилик маълумотлари миллий базаси, 21.04.2021 й., 03/21/683/0375- сон)/
4 Ўзбекистон Республикасининг 2014 йил 5 майдаги “Давлат ҳокимияти ва бошқаруви органлари фаолиятининг очиқлиги тўғрисида”ги ЎРҚ-369-сонли Қонуни. Қонунчилик маълумотлари миллий базаси, 21.04.2021 й., 03/21/683/0375-сон)
5 Ўзбекистон Республикасининг 2018 йил 12 апрелдаги “Жамоатчилик назорати тўғрисида”ги ЎРҚ-474-сон Қонуни 8-модда. (Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси, 13.04.2018 й., 03/18/474/1062-сон; Қонунчилик маълумотлари миллий базаси, 21.04.2021 й., 03/21/683/0375- сон)
6 Ўзбекистон Республикасининг 2018 йил 12 апрелдаги “Жамоатчилик назорати тўғрисида”ги ЎРҚ-474-сон Қонуни 10-модда. (Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси, 13.04.2018 й., 03/18/474/1062-сон; Қонунчилик маълумотлари миллий базаси, 21.04.2021 й., 03/21/683/0375- сон)
7 Ўзбекистон Республикасининг 2018 йил 12 апрелдаги “Жамоатчилик назорати тўғрисида”ги ЎРҚ-474-сон Қонуни 11-модда. (Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси, 13.04.2018 й., 03/18/474/1062-сон; Қонунчилик маълумотлари миллий базаси, 21.04.2021 й., 03/21/683/0375- сон)
Waiting