Мақолада Имом Абу Бакр ал-Косоний қаламига мансуб “Бадоиъ ас-Саноиъ фи тартиб аш-шароиъ” номли китобини Фотима бинт Алоуддин Самарқандий (Фотима Самарқандия)га уйланиш маросимида маҳр сифатида қабул қилиниши масаласининг шаръий-фиқҳий жиҳатларига эътиборқаратилади. Шариатдаги Никоҳ ва Маҳр тамойилларига доир мавжуд бўлган далилларга илмий тадқиқотчилик нуқтаи назаридан ёндошилади. Бунда ислом дини шариат қонунлари қаторида жаҳон тамаддунида мавжуд фикрлар ва қарашларга ҳам таянилади. Мақолада ўртага ташланаётган фикрлар ҳанафийлик эътиқодий йўналиши методологик тамойиллари ва анъанавий усуллари талабларига риоя қилинган ҳолда шакллантирилади. Никоҳ ва маҳр борасидаги фикрлар Самарқандлик фиқҳ олими Абу Бакр ал-Косоний қаламига мансуб “Бадоиъ ас-Саноиъ фи тартиб аш-шароиъ” номли китобида ва умуман Марказий Осиё диёрида, хусусан Республикамизда жорий қилинган фиқҳий қоидалар ва юридик далилларга таянган ҳолда замонавий меъёрлар асосида мушоҳада қилинади.
Мақолада Имом Абу Бакр ал-Косоний қаламига мансуб “Бадоиъ ас-Саноиъ фи тартиб аш-шароиъ” номли китобини Фотима бинт Алоуддин Самарқандий (Фотима Самарқандия)га уйланиш маросимида маҳр сифатида қабул қилиниши масаласининг шаръий-фиқҳий жиҳатларига эътиборқаратилади. Шариатдаги Никоҳ ва Маҳр тамойилларига доир мавжуд бўлган далилларга илмий тадқиқотчилик нуқтаи назаридан ёндошилади. Бунда ислом дини шариат қонунлари қаторида жаҳон тамаддунида мавжуд фикрлар ва қарашларга ҳам таянилади. Мақолада ўртага ташланаётган фикрлар ҳанафийлик эътиқодий йўналиши методологик тамойиллари ва анъанавий усуллари талабларига риоя қилинган ҳолда шакллантирилади. Никоҳ ва маҳр борасидаги фикрлар Самарқандлик фиқҳ олими Абу Бакр ал-Косоний қаламига мансуб “Бадоиъ ас-Саноиъ фи тартиб аш-шароиъ” номли китобида ва умуман Марказий Осиё диёрида, хусусан Республикамизда жорий қилинган фиқҳий қоидалар ва юридик далилларга таянган ҳолда замонавий меъёрлар асосида мушоҳада қилинади.
| № | Author name | position | Name of organisation |
|---|---|---|---|
| 1 | Qambarov A.M. | “Ислошунослик ва ислом цивилизациясини ўрганиш ICESCO” кафедраси кат. ўқитувчиси | Халқаро ислом академияси |
| № | Name of reference |
|---|---|
| 1 | Ўзбекистон Республикаси Оила кодекси. // URL: https://lex.uz/docs/1047202.Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодекси.// URL:https://lex.uz/docs/180552 3.Шайх Абдулазиз Мансур. Қуръони Карим маъноларининг таржима ва тафсири.Т.: “Tafsir-books” нашриёти . 2023 –624 б.4.Алимов Усмонхон. Расулуллоҳнинг муборак васиятлари. Тошкент. “Мавворауннаҳр” –2014. 403Б. 5.Мансуров. А. Қуръони карим маъноларининг таржима ва тафсири. –Т.: “Тошкент ислом университети” нашриёт-матбаа бирлашмаси, 2004. –618 б. 6.Абу Абдуллоҳ Муҳаммад ибн Исмоил Бухорий, “Саҳиҳи Бухорий” 1-2-том. –Т: “Ўзбекистон миллий энциклопедияси” , 2008. 7.Ўзбек тилининг изоҳли луғати. Мадвалиев А., таҳрири остида. Тошкент. “Ўзбекистон миллий энциклопедияси” -2008. 633-бет.Шомга бориб, у ердаги уламолардан дарс олди. Сўнг Карк вилояти подшоҳи Носир Довуд ҳузурига бориб бир муддат истиқомат қилади. Кейинроқ яна Шомга, Дамашқга қайтиб 652/1254 йили вафотига қадар у жойда яшаб қолади. У киши фақиҳ, усулий ва мутакаллим олим бўлган ва “Мухтасар ал-муҳаззаб фил-фиқҳ”, “Мухтасару мақолоту Ибн Сино” ва “Татиммат ал-Оёт ал-баййинот” номли асарлар ёзган. Қаранг: Тожуддин Субкий.Табақот аш-шофеийя ал-кубро. –Байрут:Дор кутуб ал-илмийя, 1995. –Ж. VIII. –Б. 161. 13Ибн Аъдим. Буғят ат-талаб. –Ж. X. –Б. 42.14Қураший. Жавоҳир ал-музийя. –Ж. V. –Б. 25; Ибн Қутлубуғо. Тож ат-тарожум. –Б. 84. 15Қураший. Жавоҳир ал-музийя. –Ж. IV. –Б. 122; Лакнавий. Фаваид ал-баҳийя. –Б. 158.16Қураший. Жавоҳир ал-музийя. –Ж. IV. –Б. 122; Лакнавий. Фаваид ал-баҳийя. –Б. 158. Innovative Academy Research Support CenterUIF =8.2| SJIF =8.165www.in-academy.uzVolume 4, Issue 2, February 2024 ISSN 2181-2888Page 118EURASIAN JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES, PHILOSOPHY AND CULTURE8.Фахруддин Абулмахофир Ҳасан ибн Мансур Ўзгандий. “ىواتف ناخيضقلا“ (Қозихон фатвоси), 7-жилд. Байрут: “Дарул фикр”, 2010. –376 б.9.Юсупова Н. Ж. “Исломда оила ҳуқуқи: ўқув қўлланма”. –Т.: “Тошкент ислом университети” нашриёт-матбаа бирлашмаси, 2015. –320 б.10.Тошқулов Ж., Юсупова Н., Бекмирзаев И., Сарсенбаев А., Масаидов С. / Масъул муҳаррир: Ж.Тошқулов. Ислом ҳуқуқшунослиги: ўқув қўлланма –Т.: “Тошкент ислом университети” нашриёт-матбаа бирлашмаси, 2014. –408 б. 11.Мансурова Н. М. Фахруддин Ўзгандийнинг эр-хотиннинг мулкий ҳуқуқ ва мажбуриятлари тўғрисида қарашлари // Юрист ахборотномаси –Вестник юриста –Lawyer herald. No 4 (2022) Б. 8-13.https://uzmarkaz.uz/uploads/2023/01/urist-ahborotnomasi20224son.pdf12.Тошниёзова Г. Маҳр –аёлнинг ҳақи. Унинг миқдори қанча ва қандай адо қилинади? Мақола. muslim.uz. -Апр 19, 2021 http://old.muslim.uz/index.php/maqolalar/item/263081. |