135

Мақолада ёзувчи Жон Гришэмнинг юридик детектив асарларидаги суд жараёнлари ва уларнинг бадиий ҳусусиятлари таҳлил қилинган. Унинг асарларида америкача ҳаётдаги долзарб ва мураккаб ижтимоий муаммолар (ирқий муносабатлар, ўлим жазоси, коррупция) га алоҳида эьтибор қаратилган, айниқса суд жараёнлари, адлия тизимидаги муаммо ва камчиликлар батафсил ёритилган. Адабий танқидчилар Жон Гришэмни Америка детектив адабиётининг йўналиши бўлмиш юридик детектив ривожига  улкан хисса қўшганлигини алоҳида тилга олишади.

Шуни айтиш жоизки, юридик детективда ҳам  барча турдаги детектив асарлар замирида бўлгани  каби –жиноят, тергов асосий сюжет ҳисобланади, изқувар эса детекив  воқеа ривожи учун  аҳамиятли  образ ҳисобланади. Жон Гришэм романларида терговчилар, адвакатлар, судьялар  асосий персонажлар сифатида гавдаланади. Адлия тизимининг ишлаши, судлов қай тариқа амалга оширилиши асарларининг асосий  мазмуни ҳисобланади. Жон Гришэм асарлари сюжетининг ривожланиш  макони улкан ва қудратли  ижтимоий  тузулмалар фаолияти майдони ҳисобланади. Инсонлараро муносабатни тартибга солиб турувчи қонунларнинг шафқатсизлиги,  ғайринсонийлигини  кўрсатиш  Жон Гришэм асарларининг бош мақсади ҳисобланади.

  • Read count 122
  • Date of publication 31-03-2019
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages83-91
Ўзбек

Мақолада ёзувчи Жон Гришэмнинг юридик детектив асарларидаги суд жараёнлари ва уларнинг бадиий ҳусусиятлари таҳлил қилинган. Унинг асарларида америкача ҳаётдаги долзарб ва мураккаб ижтимоий муаммолар (ирқий муносабатлар, ўлим жазоси, коррупция) га алоҳида эьтибор қаратилган, айниқса суд жараёнлари, адлия тизимидаги муаммо ва камчиликлар батафсил ёритилган. Адабий танқидчилар Жон Гришэмни Америка детектив адабиётининг йўналиши бўлмиш юридик детектив ривожига  улкан хисса қўшганлигини алоҳида тилга олишади.

Шуни айтиш жоизки, юридик детективда ҳам  барча турдаги детектив асарлар замирида бўлгани  каби –жиноят, тергов асосий сюжет ҳисобланади, изқувар эса детекив  воқеа ривожи учун  аҳамиятли  образ ҳисобланади. Жон Гришэм романларида терговчилар, адвакатлар, судьялар  асосий персонажлар сифатида гавдаланади. Адлия тизимининг ишлаши, судлов қай тариқа амалга оширилиши асарларининг асосий  мазмуни ҳисобланади. Жон Гришэм асарлари сюжетининг ривожланиш  макони улкан ва қудратли  ижтимоий  тузулмалар фаолияти майдони ҳисобланади. Инсонлараро муносабатни тартибга солиб турувчи қонунларнинг шафқатсизлиги,  ғайринсонийлигини  кўрсатиш  Жон Гришэм асарларининг бош мақсади ҳисобланади.

Русский

Данная статья рассматривает судебные процессы и их художественное своеобразия в работах американского писателя Джона Гришэма. Его произведения, затрагивая актуальные для современной американской действительности сложные социальные проблемы (расовые отношения, смертная казнь, коррупция), а также детальное описание проблем и недачётов в  действиях судопроизводства, юридической и государственной системе Литератураведы и литературные критики отмечают значительный вклад в развитие этого направления в американской детективной прозе. Отмечая, что в основе сюжета, юридического триллера как в любом типе детективного повествования лежит преступление, его расследование и раскрытие, исследователи, подчеркивая значимость фигуры сыщика для развития детективного сюжета, определяют, что название данного типа детектива, непосредственно связано с профессиональной деятельностью его главного персонажа – юриста, использующего доступные ему средства достижения справедливости. Соответственно, основными действующими лицами романов Джона Гришэма оказываются следователи, судьи, адвокаты, а целью – раскрытие того, как действует юридическая система, как вершится правосудие. Художественное пространство, в котором происходит развитие сюжетов юридических триллеров Джона Гришэма, предстает как поле деятельности огромных, могущественных социальных структур, из которых полностью выхолощено человеческое содержание. Для того чтобы обнажить бесчеловечность законов, регулирующих их деятельность, в основе большинства его произведений лежит поединок главных персонажей со сложной системой социальных структур отправления правосудия.

Ўзбек

The article discusses the courtroom cases and their artistic originality in contemporary American writer John Grisham’s works. His works concern the complex social problems that are relevant to contemporary American reality (race relations, the death penalty, corruption), and they offer detailed descriptions of the problems and shortcomings in the actions of the judiciary, the legal system, and the state. Literary critics have noted Grisham’s significant contribution to the development of this trend in American detective prose. Noting that the plot of his legal thrillers, as in any type of detective narrative, is center around a crime, its investigation, and disclosure, scholars, emphasizing the importance of the figure of the detective for the development of a detective plot, determine the name of this type of detective story—legal thriller—proceeds directly from the central place of lawyer means of attaining justice available to him. Accordingly, the main actors in the novels of John Grisham are investigators, judges, lawyers, and the goal is to reveal how the legal system works and how justice is done. The artistic space in which the development of legal thrillers by John Grisham takes place appears as a field of activity for large, powerful social structures from which human content has been completely stripped. In order to expose the inhumanity of the laws governing their activities, most of his works are based on the duel between the main characters and a complex system of social structures for the administration of justice.

Author name position Name of organisation
1 Niyazov R.T. Doctoral student Uzbekistan University of World Languages.
Name of reference
1 1. Pringle M. John Grisham: a critical companion - Westport, Connecticut: Greenwood Press, 1997
2 2. Ageeva M.G., The Man and the System in the Legal Thriller of John Grisham and the Bulletin of Udmurt University. ¹ 5. issue. 2. special. Philology. - 2007.)
3 3. Grisham D. The Case of the Pelicans M.: Publishing House "News", 1993.
4 4. Grisham D. Camera. M .: Tsentrpoligraf, 1994.
5 5.Grisham D. Client M.: JSC "Publishing house" News ", 1994.
6 6.Grisham D. It's time to kill. M .: Publishing House "News", 1994.
Waiting