26

Bu maqolada O‘zbekiston mustaqilligi e’lon qilingach, mamlakatdagi ijtimoiy-siyosiy hayotning ommaviy axborot vositalariga ta’siri masalalari o‘zbek televideniyesi misolida tahlil qilindi. Mamlakatda ommaviy axborot vositalarida so‘z erkinligi, jamiyatni demokratlashtirish borasida qabul qilingan qonunlar, farmonlar, qarorlarga qaramay, matbuot, jumladan, televideniyeda cheklovlarning kuchayishi oqibatlarida yuzaga kelgan jarayonlar aks ettirilgan. Buning natijasida o‘zbek matbuotida ijtimoiy-siyosiy muammolar aks etgan chiqishlar o‘rnini biryoqlama, amaldagi hukumat faoliyatini ijobiy baholash va ularning amalga oshirgan, kezi kelganda hatto amalga oshirmagan ishlariga ham maqtovlar bildirish kuchayib ketgani haqida so‘z boradi. Shuningdek, O‘zbekistondagi OAV jamoatchilik fikrini ifoda etolmaydigan, balki faqatgina uning shakllanishiga xizmat qilish bilan cheklanadigan, yangiliklar manbai emas, davlat tashviqoti vositasiga aylanib qolgani, buning natijasida mamlakat fuqarolari dolzarb, ahamiyatga molik axborotlarni olish uchun xorijiy OAVga murojaat qila boshlaganlari sabablari tahlil qilinadi. O‘zbekistonda davlat telekanallarining hukumat tomonidan tartibga solinishi, bu esa, o‘z navbatida, ommaviy axborot vositalariga targ‘ibot vositasi sifatida munosabatda bo‘lish va ommaviy axborot vositalari muassisi bo‘lgan davlat siyosatidan farq qiluvchi muqobil qarashlarni rad etish bilan bog‘liq kechgani, televideniyeni rag‘batlantirish noaniq va samarasiz davlat axborot buyurtmasi asosida sodir bo‘lgani, davlat teleradiokompaniyani moliyalashtirishda ham, umuman, ularning rivojlanishida ham kuchli nomutanosiblikni keltirib chiqargani masalalari tahlilga tortildi.

  • Read count 26
  • Date of publication 20-06-2024
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages145–158
English

In this article, using the example of Uzbek television, the issues of the influence of the socio-political life of the country on the mass media after the declaration of independence of Uzbekistan are analyzed. Despite laws, decrees, resolutions on freedom of speech, and the democratization of society, the processes caused by increased restrictions on the press, including television, have been reflected in the media. This leads to the fact that the Uzbek press has increased its statements not of social and political problems, but of a positive assessment of the activities of the current government and praise. They also analyzed the reasons why the mass media in Uzbekistan have become not a source of news, but a means of state propaganda, as a result of which citizens of the country began to turn to foreign media for important and important information. State regulation of state-owned TV channels in Uzbekistan, which, in turn, implies an attitude towards the media as a means of propaganda and the rejection of alternative views that differ from the policy of the state, the founder of the media; Television propaganda was carried out on the basis of an anonymous and ineffective state information order, both in financing and in the development of the state television and radio company.

Ўзбек

Bu maqolada O‘zbekiston mustaqilligi e’lon qilingach, mamlakatdagi ijtimoiy-siyosiy hayotning ommaviy axborot vositalariga ta’siri masalalari o‘zbek televideniyesi misolida tahlil qilindi. Mamlakatda ommaviy axborot vositalarida so‘z erkinligi, jamiyatni demokratlashtirish borasida qabul qilingan qonunlar, farmonlar, qarorlarga qaramay, matbuot, jumladan, televideniyeda cheklovlarning kuchayishi oqibatlarida yuzaga kelgan jarayonlar aks ettirilgan. Buning natijasida o‘zbek matbuotida ijtimoiy-siyosiy muammolar aks etgan chiqishlar o‘rnini biryoqlama, amaldagi hukumat faoliyatini ijobiy baholash va ularning amalga oshirgan, kezi kelganda hatto amalga oshirmagan ishlariga ham maqtovlar bildirish kuchayib ketgani haqida so‘z boradi. Shuningdek, O‘zbekistondagi OAV jamoatchilik fikrini ifoda etolmaydigan, balki faqatgina uning shakllanishiga xizmat qilish bilan cheklanadigan, yangiliklar manbai emas, davlat tashviqoti vositasiga aylanib qolgani, buning natijasida mamlakat fuqarolari dolzarb, ahamiyatga molik axborotlarni olish uchun xorijiy OAVga murojaat qila boshlaganlari sabablari tahlil qilinadi. O‘zbekistonda davlat telekanallarining hukumat tomonidan tartibga solinishi, bu esa, o‘z navbatida, ommaviy axborot vositalariga targ‘ibot vositasi sifatida munosabatda bo‘lish va ommaviy axborot vositalari muassisi bo‘lgan davlat siyosatidan farq qiluvchi muqobil qarashlarni rad etish bilan bog‘liq kechgani, televideniyeni rag‘batlantirish noaniq va samarasiz davlat axborot buyurtmasi asosida sodir bo‘lgani, davlat teleradiokompaniyani moliyalashtirishda ham, umuman, ularning rivojlanishida ham kuchli nomutanosiblikni keltirib chiqargani masalalari tahlilga tortildi.

Русский

В статье на примере узбекского телевидения проанализированы вопросы влияния общественно-политической жизни страны на средства массовой информации после провозглашения независимости Узбекистана. Несмотря на принятые в стране законы, указы, постановления о свободе слова, демократизации общества, в средствах массовой информации отражены процессы, вызванные усилением ограничений в прессе, в том числе на телевидении. Это приводит к тому, что в узбекской прессе усилились выступления не на общественно-политические проблемы, а положительная оценка деятельности действующего правительства и похвала. Также проанализированы причины, по которым средства массовой информации в Узбекистане стали не источником новостей, а инструментом государственной пропаганды, в результате чего граждане страны для получения актуальной и важной информации стали обращаться в зарубежные средства массовой информации. Также в статье было проанализировано государственное регулирование государственных телеканалов в Узбекистане, что, в свою очередь, связано с отношением к средствам массовой информации как к средству пропаганды и неприятию альтернативных взглядов, отличающихся от государственной политики института средств массовой информации прошлого, то, что продвижение телевидения происходило на основе неясного и неэффективного государственного информационного заказа, что вызывало сильный дисбаланс в финансировании государственных телерадиокомпаний, как и в их развитии в целом,

Author name position Name of organisation
1 RAHMATULLAYEVA I.N. San’atshunoslik fanlari nomzodi, dotsent Doktorant O‘zbekiston jurnalistika va ommaviy kommunikatsiyalar universiteti
Name of reference
1 Баҳриев К.Ҳ. Сўз эркинлиги ҳақида сўз. — Тошкент: Oltin meros press, 2023. — 180 б.
2 Ежков С. Роль журналистики в современном обществе. Пятая центрально-азиатская конференция СМИ // Центральная Азия — в защиту будущего. Средства массовой информации в многокультурных и многоязычных обществах. Пятая центральноазиатская конференция СМИ, Бишкек, 17–18 сентября 2003 г. — Вена, 2003. — С.139–143.
3 Мелибоев А. “Ҳуррият” мухлислари, қаердасиз? — URL: https://gujum.uz/mutolaa/hurriyat-muxlislari-qayerdasiz/
4 «Пойтахт» — главная редакция информационных программ телерадиоканала «Тошкент»: оперативность, актуальность, профессионализм. — URL: http://infocom.uz/2007/05/02/poytahtglavnaya-redaktsiyainformatsionnyih-programm-teleradiokanala-toshkentoperativnostaktualnost-professionalizm/
5 Цвик А.Л. Телевизионная журналистика. История. Теория. Практика. — Москва: АСПЕКТ ПРЕСС, 2004. — 382 c.
6 Черногаев Ю. СМИ Узбекистана: горячая осень и горячая зима 2001 года // Свобода средств массовой информации в период борьбы с терроризмом. Третья центральноазиатская конференция по вопросам СМИ. — Алматы, 10-11 декабря 2001 г. — Вена. — С.61–67.
Waiting