21

Ushbu  maqolada  Koshi  masalasini  Eyler  usulida  taqribiy  yechishni 
modellashtirishni  o‘rgatish  masalasi  ko‘rilgan  bo‘lib,  talabalarga  oddiy  differensial 
tenglamani  yechishning   Eyler  usuli  bo‘yicha  matematik  modeli,   MS  Excel  dasturida 
yechish  algoritmi,  Python  dasturlash  muhitidagi  algoritmi  va  dastur  kodini  tuzish 
usullari  keltirilgan.  Ushbu  masalani  yechishni  o‘rgatish  haqida  tavsiyalar  va 
ishlanmalar berilgan.

  • Read count 21
  • Date of publication 30-12-2024
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages124-135
Ўзбек

Ushbu  maqolada  Koshi  masalasini  Eyler  usulida  taqribiy  yechishni 
modellashtirishni  o‘rgatish  masalasi  ko‘rilgan  bo‘lib,  talabalarga  oddiy  differensial 
tenglamani  yechishning   Eyler  usuli  bo‘yicha  matematik  modeli,   MS  Excel  dasturida 
yechish  algoritmi,  Python  dasturlash  muhitidagi  algoritmi  va  dastur  kodini  tuzish 
usullari  keltirilgan.  Ushbu  masalani  yechishni  o‘rgatish  haqida  tavsiyalar  va 
ishlanmalar berilgan.

Русский

В данной статье рассмотрена задача обучения моделированию 
приближенного решения задачи Коши методом Эйлера, студентам представлены 
математическая  модель  решения  обыкновенного  дифференциального  уравнения 
методом  Эйлера,  алгоритм  решения  в  MS  Excel,  алгоритм  в  среде 
программирования  Python  и  методы  создания  программного  кода.  Даны 
рекомендации и разработки по обучению решению данной проблемы.

English

In this article, the problem of teaching the modeling of the approximate 
solution  of  the  Cauchy  problem  by  Euler's  method  is  considered,  and  students  are 
presented  with  a  mathematical  model  of  solving  an  ordinary  differential  equation  by 
Euler's  method,  a  solution  algorithm  in  MS  Excel,  an  algorithm  in  the  Python 
programming environment, and methods of creating a program code. Recommendations 
and developments on teaching how to solve this problem are given.

Author name position Name of organisation
1 Xolmurodova Z.N. doktorant Navoiy davlat unversiteti
Name of reference
1 Ibragimov X., Abdullayeva SH. Pedagogika nazariyasi (darslik). Т., «Fan va texnologiya», 2008. 288 bet.
2 Abduqodirov A.A. va boshqalar. Hisoblash matematikasi va dasturlash. – T.: O‘qituvchi, 1996.
3 Abduqodirov A.A. Hisoblash matematikasi va dasturlashdan laboratoriya ishlari. – T.: O‘qituvchi, 1993.
4 Заварикин В.М., Житомирский В.Г., Лапчик М.П. Численные методы.- M.: Просвещение, 1991.
5 Воробьёва Г.Н., Данилова А.Н. Практикум по вычислительной математики. – М., Высшая школа,1991. 146 ст.
6 Isroilov M. Hisoblash metodlari. I – qism. – T.: O‘qituvchi, 1988. 242 b.
7 Safoyeva K., Beknazarova N. Operatsiyalarni tekshirishning matematik usullari. 2 - qism. – T.: O‘qituvchi, 1990. 209 b.
8 Abdirashidov A. Birinchi tartibli oddiy differensial tenglamalarni bir qadamli sonli usullar yordamida yechish. //Uslubiy ko‘rsatma. Samarqand.2018y
9 Xabibullayeva I. Iqtisodiy matematik usullar va modellar. //O‘quv qo‘llanma. – T.:“Tafakkur bo‘stoni”, 2012. 112 b.
10 Isroilov M. Hisoblash metodlari. –T.:“Iqtisod-Moliya”, 2008. 320 b.
11 Safayeva Q. Matematik dasturlash. Darslik. –T.: Ibn Sino-2004.324 bet.
12 Ro‘ziyev R.A, Djurayev D.D. “Matematik va kompyuterli modellashtirish asoslari fanidan // oʻquv-uslubiy majmua. –Navoiy. 2023. 146 b.
Waiting