Ushbu maqolada Alisher Navoiyning o‘zbek adabiy tilining rivojlanishidagi o‘rni va uning adabiy merosi tahlil qilinadi. Shoirning “Muhokamatu-l-lug‘atayn” asarida turkiy tilning afzalliklari, “Xamsa” dostoni orqali esa o‘zbek poeziyasiga qo‘shgan hissasi yoritiladi. Shuningdek, “Sab’ai sayyor” dostonidagi arabcha va forscha so‘zlarning ishlatilishi va ularning adabiy ahamiyati tadqiq qilinadi. Navoiy ijodining filologik va lingvistik ahamiyati, uning o‘zbek tili taraqqiyotiga qo‘shgan hissasi keng yoritilgan.
This article examines the role of Alisher Navoiy in the development of the Uzbek literary language and analyzes his literary heritage. The advantages of the Turkic language, as discussed in his work Muhokamatu-l-lug‘atayn, as well as his contribution to Uzbek poetry through the Khamsa collection, are highlighted. Additionally, the use of Arabic and Persian words in the poem Sab’ai Sayyor and their literary significance are explored. The philological and linguistic importance of Navoiy’s works and their contribution to the development of the Uzbek language are extensively covered.
Ushbu maqolada Alisher Navoiyning o‘zbek adabiy tilining rivojlanishidagi o‘rni va uning adabiy merosi tahlil qilinadi. Shoirning “Muhokamatu-l-lug‘atayn” asarida turkiy tilning afzalliklari, “Xamsa” dostoni orqali esa o‘zbek poeziyasiga qo‘shgan hissasi yoritiladi. Shuningdek, “Sab’ai sayyor” dostonidagi arabcha va forscha so‘zlarning ishlatilishi va ularning adabiy ahamiyati tadqiq qilinadi. Navoiy ijodining filologik va lingvistik ahamiyati, uning o‘zbek tili taraqqiyotiga qo‘shgan hissasi keng yoritilgan.
В данной статье рассматривается роль Алишера Навои в развитии узбекского литературного языка и анализируется его литературное наследие. Освещаются преимущества тюркского языка, изложенные в его труде «Мухокамату-л-луғатайн», а также вклад поэта в узбекскую поэзию через сборник «Хамса». Кроме того, исследуется использование арабских и персидских слов в поэме «Сабъаи сайёр» и их литературное значение. Филологическое и лингвистическое значение творчества Навои и его вклад в развитие узбекского языка подробно раскрыты.
№ | Author name | position | Name of organisation |
---|---|---|---|
1 | Madayeva M.A. | Katta o‘qituvchi | O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi prorektori |
№ | Name of reference |
---|---|
1 | 1. Alisher Navoiy. (1956) Khamsa. Sab’ai Sayyor. Scientific-Critical Text. (Prepared by: Porso Shamsiyev). – Tashkent: UzFA Publishing House. – 209 p. (in Uzbek) |
2 | 2. An-Naim. (2003) Arabic-Uzbek Dictionary. – Tashkent. – 959 p. |
3 | 3. Bafoyev B. (1983) Lexicon of Navoi's Works. – Tashkent: Fan. – 157 p. (in Uzbek) |
4 | 4. Borovkov A.K. (1946) Alisher Navoi as the Founder of the Uzbek Literary Language // Alisher Navoi. – Moscow-Leningrad, (in Russian) |
5 | 5. Is’hoqov Yo. (1983) Navoi’s Poetics. – Tashkent: Fan, – 167 p. (in Uzbek) |
6 | 6. Sodiqov Q. (2009) History of the Turkic Language. – Tashkent, – 369 p. |
7 | 7. Yusupov M. (1983) Arabic Izofa Constructions in Navoi’s Prose Works // Uzbek Language and Literature. – Tashkent, No. 1. – P. 51. (in Uzbek) |
8 | 8. Kazakbaeva G. A. (2009) Arabisms in the Uzbek Language in Applied and Theoretical Aspects. Dissertation for the Degree of Candidate of Philological Sciences. – Moscow, – 102 p. (in Russian) |
9 | 9. Khasanov S. (1990) The Poem "Sab’ai Sayyor" (Seven Wanderers) by Alisher Navoi in a Comparative-Typological Perspective. Abstract of the Doctoral Dissertation in Philological Sciences. – Tashkent. (in Uzbek) |
10 | 10. Erkinov A. (1998) Sources of the Interpretation of Alisher Navoi’s "Khamsa" from the 15th to the 20th Century. Doctoral Dissertation in Philological Sciences. – Tashkent. (in Uzbek) |
11 | 11. https://scholar.google.com/citations?view_op=view_citation&hl=ru&user=1bw_rAoAAAAJ&citation_for_view=1bw_rAoAAAAJ:9yKSN-GCB0IC |