Ушбу мақола инглиз тилида ҳаракат тарзининг алоҳида мустақил маъноли сўзлар билан бирга, бевосита ҳаракат феъллари ёрдамида ҳам ифодаланиши ўрганиди. Инглиз тилидаги тарз маъноларини ифодаловчи лексемалар сифатида ҳаракат феъллари, равишлар ва қисман янги маъно ҳосил қилувчи турғун бирикмалар ҳисобланган таркибли феъллар ажратиб кўрсатилди, ушбу лексемаларнинг нутқда ифодаловчи тарз маъносига кўра семантик табақаланиши таҳлил қилинди. Шунингдек, инглиз тилидаги тарз маъносини ифодаловчи лексик қатлам бирликларининг турли сатҳлар доирасидаги имкониятлари ёритилди ва лексемаларнинг морфологик ҳусусиятлари сирасида феълларнинг турли замон шаклллари воситасида ўзгариши, равишлар ва ҳаракат феълларининг даражаланиш хусусиятлари изоҳланди. Синтактик хусусиятларига кўра тарз маъноларини ифодаловчи феъл ва равишлар тенг имкониятлар кўламига эга эганлигига оид асосланган хулосалар илгари сурилди. Бундан ташқари, инглиз тилида феъл замонлари кенг қамровли категория эканлиги, ўзбек тилидан фарқли равишда фақатгина қўшимчалар, яъни суффикслар билан чегараланиб қолмасдан, замон маъносини ифодалашда have, do, will, used to, to be, would каби кўмакчи шакллардан ҳам фойдаланилиши, бу шакллар замон категорияси сифатида ҳаракатнинг давомийлиги, тугалланганлиги ёки сониявийлиги каби тарз маъноларини ҳам ифодалаши мисоллар асосида очиб берилди.
Ушбу мақола инглиз тилида ҳаракат тарзининг алоҳида мустақил маъноли сўзлар билан бирга, бевосита ҳаракат феъллари ёрдамида ҳам ифодаланиши ўрганиди. Инглиз тилидаги тарз маъноларини ифодаловчи лексемалар сифатида ҳаракат феъллари, равишлар ва қисман янги маъно ҳосил қилувчи турғун бирикмалар ҳисобланган таркибли феъллар ажратиб кўрсатилди, ушбу лексемаларнинг нутқда ифодаловчи тарз маъносига кўра семантик табақаланиши таҳлил қилинди. Шунингдек, инглиз тилидаги тарз маъносини ифодаловчи лексик қатлам бирликларининг турли сатҳлар доирасидаги имкониятлари ёритилди ва лексемаларнинг морфологик ҳусусиятлари сирасида феълларнинг турли замон шаклллари воситасида ўзгариши, равишлар ва ҳаракат феълларининг даражаланиш хусусиятлари изоҳланди. Синтактик хусусиятларига кўра тарз маъноларини ифодаловчи феъл ва равишлар тенг имкониятлар кўламига эга эганлигига оид асосланган хулосалар илгари сурилди. Бундан ташқари, инглиз тилида феъл замонлари кенг қамровли категория эканлиги, ўзбек тилидан фарқли равишда фақатгина қўшимчалар, яъни суффикслар билан чегараланиб қолмасдан, замон маъносини ифодалашда have, do, will, used to, to be, would каби кўмакчи шакллардан ҳам фойдаланилиши, бу шакллар замон категорияси сифатида ҳаракатнинг давомийлиги, тугалланганлиги ёки сониявийлиги каби тарз маъноларини ҳам ифодалаши мисоллар асосида очиб берилди.
В статье исследуется процесс лингвистической репрезентации реальной действительности на английском языке, в котором способ действия выражается не только отдельными смысловыми словами, но и глаголами прямого действия. В английском языке лексемы, выражающие образ действия, отличаются от глаголов действия, форм и глаголов фразеологического характера, которые частично образуют устойчивые соединения, образующие новые значения. В статье анализируется семантическое расслоение этих лексем в соответствии со значением образа действия, которое они выражают в речи, а также описываются возможности единиц лексического слоя, представляющие стилистическое значение в английском языке на разных уровнях, объясняются морфологические особенности лексем, преобразование глаголов через различные формы времени, иерархические особенности форм и глаголов действия. Сделаны обоснованные выводы о том, что глаголы и формы, выражающие образ действия по своим синтаксическим особенностям, имеют равный объем возможностей. Кроме того, автор статьи предполагает, что глагольные времена в английском языке являются широкими категориями, которые отличаются от узбекского языка, который опирается на аффиксацию, а именно суффиксы, и использует have, do, will, used to, to be, would в выражении глагольных времен, а также используются для выражения образа действия.
The article examines the process of linguistic representation of reality in English, in which the manner of action is expressed not only by individual semantic words, but also by direct action verbs. In English, the lexemes that express manners differ from action verbs, forms, and verbs of a phraseological nature, which partially form stable compounds that form new meanings, and the semantic stratification of these lexemes is analyzed in accordance with the manner of action that they express in speech. The article also describes the possibilities of units of the lexical layer, which represent the meaning of manners in English at different levels, explains the morphological features of lexemes, the transformation of verbs through various forms of tense, and hierarchical features of forms and action verbs. Justified conclusions are drawn that verbs and forms expressing manner have an equal number of possibilities in accordance with their syntactic features. In addition, the author of the article suggests that verb tenses in English are wide scope categories that differs from the Uzbek language which relies on affixation, in particular suffixes, and employs have, do, will, used to, to be, and would in expressing verb tenses, and are used to express manner of action.
№ | Author name | position | Name of organisation |
---|---|---|---|
1 | ABDULLAEV A.. | Агентлик директор ўринбосари | Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Махкамаси хузуридаги Президент, ижод ва ихтисослаштирилган мактабларни ривожлантириш агентлиги |
№ | Name of reference |
---|---|
1 | Lebedeva N.B. Polysituational character of verbal semantics (based on the Russian prefixed verbs) — Tomsk: Tomsk State University Publ., 1999. — 262 c. |
2 | Жирова И., Дмитриева О. К вопросу о семантике фразового глагола в английском языке. // Филологические науки. Вопросы теории и практики. — 2016. — № 7 (61). — C. 101–104. |
3 | Шукуров О. Ҳаракат тарзи шакллари парадигмаси. — Қарши: Насаф, 2017. — 102 б. |
4 | Declerck R., Cappelle B.The Grammar of the English Verb Phrase — the Grammar of the English Tense System. Volume 1. — Berlin: Meta systems, 2006. — 857 p. |
5 | Hwang J. Making Verb Argument Adjunct Distinctions in English — Colorado: Colorado University Press, 2011. — 58 p. |
6 | Балашова Л. Семантика. — Саратов: СГУ, 2011. — 112 c |
7 | Comrie B. Tense. // Journal of Linguistics. — 1987. — Volume 23 , Issue 1. — pp. 226 – 231. DOI: https://doi.org/10.1017/S0022226700011178 |
8 | Bybee L., Perkins R., Pagliuca W. The Evolution of Grammar: Tense, Aspect, and Modality in the Languages of the World. — Chicago: University of Chicago Press. 1994. — 398 p. |
9 | Келлер И. O характере признаковых значений, имплицируемых в семантике глаголов (на материале английского языка). // Вестник Томского государственного университета. — 2015. — № 394. — С. 25–29. DOI 10.17223/15617793/394/5 |