12

Maqolada raqamli platformalardan foydalanishda yuzaga keladigan xatarlar va ularning iqtisodiyot, xavfsizlik hamda ijtimoiy hayotga ta’siri yoritilgan. Raqamli iqtisodiyotning rivojlanishi rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlarda qanday farq qilishi, uning statistik jihatdan baholanishidagi muammolar tahlil qilingan. Shuningdek, raqamli platformalarda yuzaga keladigan xavflar – ijtimoiy muhit xatarlaridan tortib, moliyaviy firibgarliklar, kiberjinoyatlar, psixologik salbiy ta’sirlar va algoritmik manipulyatsiyalargacha batafsil ko‘rib chiqilgan. O‘zbekiston sharoitida elektron tijoratni rivojlantirish uchun zarur chora-tadbirlar, mavjud to‘siqlar va xalqaro tajriba asosida amalga oshirilishi kerak bo‘lgan vazifalar ham ko‘rsatib o‘tilgan. Internetdagi keng tarqalgan firibgarlik turlari va ularning real hayotdagi misollari orqali foydalanuvchilarni ogohlikka chaqirish asosiy e’tiborda turadi.

  • Read count 12
  • Date of publication 30-04-2025
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages196-201
Ўзбек

Maqolada raqamli platformalardan foydalanishda yuzaga keladigan xatarlar va ularning iqtisodiyot, xavfsizlik hamda ijtimoiy hayotga ta’siri yoritilgan. Raqamli iqtisodiyotning rivojlanishi rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlarda qanday farq qilishi, uning statistik jihatdan baholanishidagi muammolar tahlil qilingan. Shuningdek, raqamli platformalarda yuzaga keladigan xavflar – ijtimoiy muhit xatarlaridan tortib, moliyaviy firibgarliklar, kiberjinoyatlar, psixologik salbiy ta’sirlar va algoritmik manipulyatsiyalargacha batafsil ko‘rib chiqilgan. O‘zbekiston sharoitida elektron tijoratni rivojlantirish uchun zarur chora-tadbirlar, mavjud to‘siqlar va xalqaro tajriba asosida amalga oshirilishi kerak bo‘lgan vazifalar ham ko‘rsatib o‘tilgan. Internetdagi keng tarqalgan firibgarlik turlari va ularning real hayotdagi misollari orqali foydalanuvchilarni ogohlikka chaqirish asosiy e’tiborda turadi.

Русский

В статье рассматриваются риски, возникающие при использовании цифровых платформ, и их влияние на экономику, безопасность и общественную жизнь. Анализируются различия в развитии цифровой экономики между развитыми и развивающимися странами, а также сложности, связанные с её статистической оценкой. Кроме того, подробно рассматриваются риски, возникающие в цифровом пространстве – от угроз в социальной среде до финансовых махинаций, киберпреступности, психологических последствий и манипуляций алгоритмами. Также рассматриваются задачи по развитию электронной коммерции в Узбекистане, существующие препятствия и международный опыт. Приводятся реальные примеры распространённых видов интернет-мошенничества осведомлённости и цифровой грамотности пользователей. IV SON - APREL, 2025

English

The article explores the risks associated with the use of digital platforms and their impact on the economy, security, and social life. It analyzes the differences in the development of the digital economy between developed and developing countries, as well as the challenges of measuring it statistically. Furthermore, the article provides a detailed overview of risks related to digital platforms – from social environment threats to financial fraud, cybercrimes, psychological impacts, and algorithmic manipulations. Specific measures for developing e-commerce in Uzbekistan, existing obstacles, and international experience are also discussed. Real-life examples of common types of internet fraud are presented to raise public awareness and digital literacy.

Name of reference
1 Eliboyev A., Rustamov B. (2024) Iqtisodiyotda raqamli platformalarni oʻrni va ahamiyati. “Innovations in Science and Technologies” scientific electronic journal №8.
2 Ilyosov A., Kurpayanidi K. (2021) Raqamli iqtisodiyotning bugungi holati: muammo va yechimlar. “Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar” ilmiy elektron jurnali. № 1, yanvar-fevral.
3 Texnoman. (2018). Internetdagi firibgarlik va qalobliklar - Texnoman.uz. [online] Available at: https://www.texnoman.uz/post/internetdagi-firibgarlik-va-qalobliklar.html
4 Murodova M. Rahmonov N.. Mingboyev H.. (2021) Raqamli iqtisodiyotni rivojlantirishda xorijiy tajriba va innovatsiya. «Scientific progress» Scientific Journal ISSN: 2181-1601 //Volume: 1, ISSUE: 6. B.730.
5 TAdviser - портал выбора технологий и поставщиков. [online] Available at: https://www.tadviser.ru.
Waiting