25

Мазкур мақолада Ўзбекистонда ислом молияси тамойиллари асосида бизнесни молиялаштиришнинг жорий ҳолати, истиқболлари ва долзарб муаммолари таҳлил қилинган. Муробаҳа, ижара, мушорака, мудораба каби инструментларнинг амалиётда қўлланиши, уларнинг тарқалиши ва молия муассасалари томонидан жорий этилиши тўғрисида маълумотлар келтирилган. Шунингдек, исломий лизинг (Taiba Leasing), финтех (IMAN) ва исломий суғурта (Apex Insurance) ташкилотлари фаолияти мисолида ислом молияси хизматлари таҳлил қилинган. Мақолада ислом молиясининг ҳуқуқий базаси, инфратузилмаси, аҳолининг молиявий саводхонлиги ва кадрлар етишмаслиги каби тўсиқлар атрофлича ёритилган. Хорижий тажриба ва халқаро ташкилотлар билан ҳамкорликнинг аҳамияти ва истиқболли йўналишлари кўрсатилган. Шу боисдан, мақола илмий тадқиқотчилар, давлат органлари ва ислом молияси институтлари учун амалий аҳамиятга эга бўлиш мумкин.

  • Read count 25
  • Date of publication 31-07-2025
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages228-238
Ўзбек

Мазкур мақолада Ўзбекистонда ислом молияси тамойиллари асосида бизнесни молиялаштиришнинг жорий ҳолати, истиқболлари ва долзарб муаммолари таҳлил қилинган. Муробаҳа, ижара, мушорака, мудораба каби инструментларнинг амалиётда қўлланиши, уларнинг тарқалиши ва молия муассасалари томонидан жорий этилиши тўғрисида маълумотлар келтирилган. Шунингдек, исломий лизинг (Taiba Leasing), финтех (IMAN) ва исломий суғурта (Apex Insurance) ташкилотлари фаолияти мисолида ислом молияси хизматлари таҳлил қилинган. Мақолада ислом молиясининг ҳуқуқий базаси, инфратузилмаси, аҳолининг молиявий саводхонлиги ва кадрлар етишмаслиги каби тўсиқлар атрофлича ёритилган. Хорижий тажриба ва халқаро ташкилотлар билан ҳамкорликнинг аҳамияти ва истиқболли йўналишлари кўрсатилган. Шу боисдан, мақола илмий тадқиқотчилар, давлат органлари ва ислом молияси институтлари учун амалий аҳамиятга эга бўлиш мумкин.

Русский

В данной статье анализируется текущее состояние, перспективы и актуальные проблемы финансирования бизнеса в Узбекистане на основе принципов исламских финансов. Представлена информация о практическом применении таких инструментов, как мурабаха, иджара, мушарака, мудараба, их распространении и внедрении финансовыми учреждениями. Также проанализированы услуги исламских финансов на примере деятельности исламского лизинга (Taiba Leasing), финтех (IMAN) и исламского страхования (Apex Insurance). В статье подробно рассматриваются такие препятствия, как правовая база исламских финансов, инфраструктура, финансовая грамотность населения и нехватка кадров. Показано значение и перспективные направления сотрудничества с зарубежным опытом и международными организациями. Поэтому статья может иметь практическое значение для научных исследователей, государственных органов и институтов исламских финансов.

English

This article analyzes the current state, prospects, and current problems of business financing based on Islamic finance principles in Uzbekistan. Information is provided on the practical application of such instruments as murabaha, ijara, musharaka, mudaraba, their distribution and implementation by financial institutions. Islamic finance services are also analyzed using the example of the activities of Islamic leasing (Taiba Leasing), fintech (IMAN) and Islamic insurance (Apex Insurance) organizations. The article thoroughly covers obstacles such as the legal framework, infrastructure, financial literacy of the population, and staff shortage of Islamic finance. The importance and promising directions of cooperation with foreign experience and international organizations are indicated. Therefore, the article can have practical significance for scientific researchers, government bodies, and Islamic finance institutions.

Author name position Name of organisation
1 Isroilov O.. - The Banking and Finance Academy of the Republic of Uzbekistan
Name of reference
1 Asadov A. (2023) Legal Challenges Hindering the Development of Islamic Finance in Uzbekistan // Access to Justice in Eastern Europe.
2 EABR (n.d.) Евразийский банк развития. Будущее исламского финансирования в Центральной Азии. https://eabr.org/analytics/all-publications/budushchee-islamskogo finansirovaniya-v-tsentralnoy-azii/.
3 Fitch Ratings. (2025) Islamic finance shows potential in Central Asia as GCC ties deepen. https://www.fitchratings.com/research/islamic-finance/islamic-finance-shows-potential-in central-asia-as-gcc-ties-deepen-04-03-2025.
4 Fitch Ratings. (2025) Islamic finance shows potential in Central Asia as GCC ties deepen. https://www.fitchratings.com/research/islamic-finance/islamic-finance-shows-potential-in central-asia-as-gcc-ties-deepen-04-03-2025.
5 Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф (2021). Бозор ва унга боғлиқ масалалар. – Т.: Hilol-Nashr.
6 Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф. (2020) Қарз ва унга боғлиқ масалалар. – Т.: Hilol-Nashr.
7 О банке (2025). Будущее исламского финансирования в Центральной Азии. [online] Eabr.org. Available at: https://eabr.org/analytics/all-publications/budushchee-islamskogo finansirovaniya-v-tsentralnoy-azii/
8 Судин Хорун. (2014) Исломий молиялар ва банк тизими / таржима: Б. Жўраев. – Т.: Ўзбекистон нашриёти.
9 UNDP. (2022) Landscaping Islamic Finance in Uzbekistan. https://www.undp.org/sites/g/files/zskgke326/files/migration/uz/UZB_andscaping-IF-in Uzbekistan_final.pdf
Waiting