22

Ushbu maqolada asfaltobeton qoplamalari uchun polimer-bitum kompozitsiyalarini yaratish jarayoni yoritilgan. Mahalliy bitumlar rezina kukuni, elastomerlar va antioksidantlar yordamida modifikatsiyalandi hamda ularning fizik-mexanik va reologik xossalari tadqiq qilindi. Tajribalar natijasida penetratsiya ko‘rsatkichi 74∙0,1 mm dan 59∙0,1 mm gacha kamaygani, yumshash harorati 52 °C dan 70 °C gacha ortgani, mo‘rtlik harorati –16 °C dan –24 °C gacha pasaygani, cho‘zilish darajasi 45 sm dan 68 sm gacha oshgani va elastiklik ko‘rsatkichi 62 % dan 81 % gacha yaxshilangani aniqlandi. Natijalar modifikatsiyalangan polimer-bitum kompozitsiyalari oddiy bitumlarga nisbatan yuqori chidamlilik va uzoq xizmat muddatiga ega ekanini ko‘rsatdi.

  • Read count 22
  • Date of publication 28-09-2025
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages152-155
Ўзбек

Ushbu maqolada asfaltobeton qoplamalari uchun polimer-bitum kompozitsiyalarini yaratish jarayoni yoritilgan. Mahalliy bitumlar rezina kukuni, elastomerlar va antioksidantlar yordamida modifikatsiyalandi hamda ularning fizik-mexanik va reologik xossalari tadqiq qilindi. Tajribalar natijasida penetratsiya ko‘rsatkichi 74∙0,1 mm dan 59∙0,1 mm gacha kamaygani, yumshash harorati 52 °C dan 70 °C gacha ortgani, mo‘rtlik harorati –16 °C dan –24 °C gacha pasaygani, cho‘zilish darajasi 45 sm dan 68 sm gacha oshgani va elastiklik ko‘rsatkichi 62 % dan 81 % gacha yaxshilangani aniqlandi. Natijalar modifikatsiyalangan polimer-bitum kompozitsiyalari oddiy bitumlarga nisbatan yuqori chidamlilik va uzoq xizmat muddatiga ega ekanini ko‘rsatdi.

Русский

В данной статье рассматривается процесс получения полимерно-битумных композиций для асфальтобетонных покрытий. Местные битумы были модифицированы с использованием резиновой крошки, эластомеров и антиоксидантов, а также исследованы их физико-механические и реологические свойства. Экспериментальные результаты показали, что показатель пенетрации снизился с 74∙0,1 мм до 59∙0,1 мм, температура размягчения увеличилась с 52 °C до 70 °C, температура хрупкости снизилась с –16 °C до –24 °C, степень удлинения при 25 °C возросла с 45 см до 68 см, а показатель эластичности увеличился с 62 % до 81 %. Полученные результаты подтверждают, что модифицированные полимерно-битумные композиции обладают более высокой прочностью и долговечностью по сравнению с традиционными битумами

English

This article discusses the development of polymer-bitumen compositions for asphalt pavements. Local bitumen was modified using rubber powder, elastomers, and antioxidants, and their physicomechanical and rheological properties were investigated. Experimental results showed that the penetration index decreased from 74∙0.1 mm to 59∙0.1 mm, the softening point increased from 52 °C to 70 °C, the brittleness temperature decreased from –16 °C to –24 °C, the elongation at 25 °C increased from 45 cm to 68 cm, and the elasticity index increased from 62% to 81%. These findings demonstrate that modified polymer-bitumen compositions exhibit higher strength, durability, and resistance to environmental impacts compared to conventional bitumen.

Name of reference
1 Печёный, Б. Г., Данильян, Е. А., & Гальдина, В. Д. (2009). Влияние режимов приготовления асфальтобетонных смесей на свойства асфальтобетонов. Строительные материалы.
2 Соломенцев, А. Б. (2008). Классификация и номенклатура модифицирующих добавок для битума. Наука и техника в дорожной отрасли, (1), 14–16.
3 G‘aybullayeva, A. F., & Mavlonov, Sh. B. (2024). Polimer-bitum materiallarini olishda qo‘shimcha va modifikatorlarning tasniflari. In Neft va gaz sanoatining dolzarb muammolari va istiqbollari (Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya). Buxoro.
4 G‘aybullayeva, A. F., Mavlonov, Sh. B., & Mavlonov, B. A. (2025). Organik bog‘lovchilar asosida rezina saqlagan polimer-bitum kompozitsiyalari olish texnologiyasi. Development of Science, 5(6). https://doi.org/ISSN3030-3907
5 G‘aybullayeva, A. F., Mavlonov, Sh. B., & Mavlonov, B. A. (2025). O‘zbekiston iqlim sharoitida asfaltbeton qoplamalarini olish uchun polimer-bitumlarning ahamiyati. In Neft va gaz sohasida kadrlar tayyorlash sifatini oshirishda ta’lim va ishlab chiqarish klasterining ahamiyati (Respublika ilmiy-amaliy anjumani, pp. 386–388). Qarshi.
Waiting