Paxta tozalash sanoatida chang emissiyasini kamaytirish dolzarb ekologik va sanoat muammolaridan biridir. Ushbu tadqiqotda elektrostatik chang ushlash texnologiyalarining (ESP) paxta tozalash korxonalarida qo‘llanish imkoniyatlari, samaradorligi va energiya tejamkorligi o‘rganildi. O‘zbekistonning amaldagi ekologik me’yorlari JSST va AQSh EPA standartlariga nisbatan yuqori miqdordagi chang konsentratsiyasiga ruxsat berishini inobatga olgan holda, elektrofiltr texnologiyalarini joriy etish orqali havoni ifloslanishdan himoya qilish yo‘llari ko‘rib chiqildi. Tadqiqot jarayonida laboratoriya va sanoat sharoitlarida chang zarrachalarining fizik-kimyoviy xossalari, mavjud chang ajratish usullarining samaradorligi qiyosiy baholandi. Natijalar shuni ko‘rsatdiki, ESP texnologiyasi 0,01 mkm gacha bo‘lgan zarrachalarni 99,9% samaradorlik bilan ushlaydi va boshqa usullarga nisbatan kamroq energiya sarflaydi. Ushbu texnologiyaning keng miqyosda joriy etilishi ekologik xavfsizlik, ishchi sog‘lig‘ini muhofaza qilish hamda xalqaro standartlarga mos sanoat ishlab chiqarishini ta’minlashda muhim omil hisoblanadi.
Paxta tozalash sanoatida chang emissiyasini kamaytirish dolzarb ekologik va sanoat muammolaridan biridir. Ushbu tadqiqotda elektrostatik chang ushlash texnologiyalarining (ESP) paxta tozalash korxonalarida qo‘llanish imkoniyatlari, samaradorligi va energiya tejamkorligi o‘rganildi. O‘zbekistonning amaldagi ekologik me’yorlari JSST va AQSh EPA standartlariga nisbatan yuqori miqdordagi chang konsentratsiyasiga ruxsat berishini inobatga olgan holda, elektrofiltr texnologiyalarini joriy etish orqali havoni ifloslanishdan himoya qilish yo‘llari ko‘rib chiqildi. Tadqiqot jarayonida laboratoriya va sanoat sharoitlarida chang zarrachalarining fizik-kimyoviy xossalari, mavjud chang ajratish usullarining samaradorligi qiyosiy baholandi. Natijalar shuni ko‘rsatdiki, ESP texnologiyasi 0,01 mkm gacha bo‘lgan zarrachalarni 99,9% samaradorlik bilan ushlaydi va boshqa usullarga nisbatan kamroq energiya sarflaydi. Ushbu texnologiyaning keng miqyosda joriy etilishi ekologik xavfsizlik, ishchi sog‘lig‘ini muhofaza qilish hamda xalqaro standartlarga mos sanoat ishlab chiqarishini ta’minlashda muhim omil hisoblanadi.
Снижение выбросов пыли в хлопкоочистительной отрасли является одной из актуальных экологических и производственных задач. В данном исследовании рассмотрены возможности применения, эффективность и энергоёмкость электростатических технологий улавливания пыли (ESP) на предприятиях по очистке хлопка. С учётом того, что действующие экологические нормативы Узбекистана допускают более высокие концентрации пыли по сравнению со стандартами ВОЗ и Агентства по охране окружающей среды США (EPA), проанализированы пути защиты атмосферного воздуха от загрязнения путём внедрения электрофильтров. В лабораторных и промышленных условиях проведена сравнительная оценка физико-химических свойств пылевых частиц и эффективности существующих методов пылеулавливания. Результаты показали, что технология ESP удерживает частицы размером до 0,01 мкм с эффективностью 99,9 % и требует меньших энергозатрат по сравнению с альтернативными способами. Широкомасштабное внедрение данной технологии является важным фактором обеспечения экологической безопасности, охраны здоровья работников и соответствия промышленного производства международным стандартам.
Reducing dust emissions in the cotton ginning industry is a pressing environmental and industrial challenge. This study examines the applicability, efficiency, and energy performance of electrostatic dust collection technologies (ESP) at cotton cleaning plants (cotton gins). Given that Uzbekistan’s current environmental regulations allow higher permissible dust concentrations than the standards of the World Health Organization (WHO) and the U.S. Environmental Protection Agency (EPA), we analyze ways to protect ambient air quality through the deployment of electrostatic precipitators. In both laboratory and industrial settings, we conducted a comparative assessment of the physico-chemical properties of dust particles and the effectiveness of existing dust-control methods. The results show that ESP technology captures particles down to 0.01 μm with 99.9% efficiency while using less energy than alternative methods. Large-scale implementation of this technology is a key factor in ensuring environmental safety, protecting worker health, and aligning industrial production with international standards.
| № | Author name | position | Name of organisation |
|---|---|---|---|
| 1 | Abdullajanov B. . | doktarant | Namangan davlat texnika univesiteti |
| 2 | Xolmatov M.. | doktaranti | Namangan davlat texnika univesiteti |
| 3 | Ergashxojayeva S.. | doktaranti | Namangan davlat texnika univesiteti |
| 4 | Shodmanov .A. | dotsenti | Namangan davlat texnika univesiteti |
| № | Name of reference |
|---|---|
| 1 | O‘zDSt 3286:2018 – Havoning ifloslanish darajasini o‘lchash bo‘yicha talablar. O‘zbekiston Davlat Standarti. |
| 2 | World Health Organization (WHO). “Air Quality Guidelines – Global Update 2005”, WHO Regional Office for Europe, Copenhagen, Denmark. |
| 3 | United States Environmental Protection Agency (EPA). “National Ambient Air Quality Standards (NAAQS)”, U.S. Environmental Protection Agency, Washington, D.C. |
| 4 | Hinds, W. C. (1999). Aerosol Technology: Properties, Behavior, and Measurement of Airborne Particles. John Wiley & Sons. |
| 5 | Kim, S. C., & Lee, J. H. (2016). "Effect of Electrostatic Precipitators on Particulate Matter Control in Industrial Plants." Journal of Industrial Pollution Control, 32(1), 112-118. |
| 6 | Ilyosov, A., & Nazarov, M. (2021). "Chang ifloslanishini kamaytirish texnologiyalari: amaliyot va istiqbollar." O‘zbekiston Texnika Universiteti Ilmiy Jurnali, 5(3), 45-52. |
| 7 | Zaitsev, I. V., & Ivanov, P. A. (2020). "Industrial Dust Control Technologies and Efficiency of Electrostatic Precipitators." International Journal of Environmental Science, 14(2), 210-218. |
| 8 | European Environment Agency (EEA). “Air Quality in Europe – 2023 Report”, Luxembourg: Publications Office of the European Union, 2023. |
| 9 | U.S. Department of Energy (DOE). “Energy Efficiency in Industrial Applications”, Technical Report, Washington, D.C., 2022. |
| 10 | U.S. Department of Energy (DOE). “Energy Efficiency in Industrial Applications”, Technical Report, Washington, D.C., 2022. |