10

Maqola zamonaviy jahon jurnalistikasining eng muhim rivojlanish tendensiyalaridan bo‘lgan uning differensiatsiyalashuvi va ixtisoslashuviga bag‘ishlangan. Mazkur tendensiyalarga bir qator olimlarning munosabati ko‘rib chiqiladi. Muallif ixtisoslashgan mediaga xorijlik nazariyotchi olimlarning tavsiflarini keltirib, mazkur tushunchaga o‘z ta’rifini taklif qildi. Maqolada ixtisoslashgan nashrlar kontekstida PR-ta’sir xususiyatlari tahlil qilinadi. Muallif ixtisoslashgan ommaviy axborot vositalarining tipologiyasi, funksiyalari va zamonaviy axborot makonidagi o‘rnini ochib beradi. Tibbiyot, salomatlik mavzusidagi nashrlarning tasnifiga alohida to‘xtalib o‘tiladi. PR-faoliyatida maxsus auditoriyaga yo‘naltirilgan nashrlar orqali ta’sir o‘tkazish imkoniyatlari tahlil etiladi. Ayniqsa, tibbiyot va sog‘liqni saqlash mavzusidagi jurnal va gazeta faoliyati misolida PR-texnologiyalar samarasi ko‘rsatiladi. Germaniya, AQSh, Buyuk Britaniya va Xitoy tajribalari asosida tibbiy nashrlar tipologiyasi va tarixiy rivoji yoritiladi. Maqolada, shuningdek, salomatlik mavzusidagi nashrlar rivojlanishining milliy tajribasi ko‘rib chiqildi. Zamonaviy tibbiyot nashrining kompetentligi va auditoriya bilan axboriy muloqotning ochiqligi sharoitida materiallarni uzatishda jiddiy yondashuvi ularning muvaffaqiyat qozonishi yo‘lidagi muhim omil bo‘lib xizmat qilishi ta’kidanadi. Muallif PR va reklama o‘rtasidagi farqlarga, shuningdek, PR axborotning yashirin ta’sir qilish xususiyatiga alohida e’tibor qaratadi. PR-materiallar orqali aholining salomatlikka oid fikrlarini shakllantirish, ishonch uyg‘otish va faol fuqarolik pozitsiyasiga undash imkoniyatlari ta’kidlanadi. Shuningdek, maqolada bosma nashrlarda PR kontentini samarali shakllantirish zarurati ilgari suriladi. Tadqiqot xulosalariga ko‘ra, ixtisoslashgan nashrlar jamoatchilik bilan uzoq muddatli, barqaror va ta’sirchan kommunikatsiya o‘rnatishda muhim vositaga aylanmoqda.

  • Read count 10
  • Date of publication 20-08-2025
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages140-151
English

This article examines one of the key trends in contemporary global journalism, its differentiation and specialization. It provides a critical overview of scholarly perspectives on this phenomenon and analyzes existing definitions of specialized media offered by foreign theorists, and presents the author’s own interpretation of the concept. Particular attention is given to the role and mechanisms of public relations (PR) influence within the framework of specialized publications. The study explores the typology, functions, and significance of such media in the modern information landscape, analyzes the classification of medical and health-oriented publications, assessing their potential impact in the context of PR strategies, and discusses the effectiveness of PR technologies in medical journals and newspapers. A comparative review of the typology and historical evolution of medical media in Germany, the USA, the UK, and China is provided, alongside an examination of national developments in Uzbekistan. The professionalism, credibility, and openness of contemporary medical publications in communicating with audiences are emphasized as essential factors of success. Furthermore, the article highlights the distinction between PR and advertising, underscoring the subtle, long-term nature of PR communication. It reveals how PR materials contribute to shaping public opinion on health-related issues, fostering trust, and encouraging civic engagement. The necessity of professional, ethical, and audience-oriented approaches in producing PR content is also underlined. The study concludes that specialized media have become indispensable instruments for building sustainable, longterm, and effective communication with the public.

Ўзбек

Maqola zamonaviy jahon jurnalistikasining eng muhim rivojlanish tendensiyalaridan bo‘lgan uning differensiatsiyalashuvi va ixtisoslashuviga bag‘ishlangan. Mazkur tendensiyalarga bir qator olimlarning munosabati ko‘rib chiqiladi. Muallif ixtisoslashgan mediaga xorijlik nazariyotchi olimlarning tavsiflarini keltirib, mazkur tushunchaga o‘z ta’rifini taklif qildi. Maqolada ixtisoslashgan nashrlar kontekstida PR-ta’sir xususiyatlari tahlil qilinadi. Muallif ixtisoslashgan ommaviy axborot vositalarining tipologiyasi, funksiyalari va zamonaviy axborot makonidagi o‘rnini ochib beradi. Tibbiyot, salomatlik mavzusidagi nashrlarning tasnifiga alohida to‘xtalib o‘tiladi. PR-faoliyatida maxsus auditoriyaga yo‘naltirilgan nashrlar orqali ta’sir o‘tkazish imkoniyatlari tahlil etiladi. Ayniqsa, tibbiyot va sog‘liqni saqlash mavzusidagi jurnal va gazeta faoliyati misolida PR-texnologiyalar samarasi ko‘rsatiladi. Germaniya, AQSh, Buyuk Britaniya va Xitoy tajribalari asosida tibbiy nashrlar tipologiyasi va tarixiy rivoji yoritiladi. Maqolada, shuningdek, salomatlik mavzusidagi nashrlar rivojlanishining milliy tajribasi ko‘rib chiqildi. Zamonaviy tibbiyot nashrining kompetentligi va auditoriya bilan axboriy muloqotning ochiqligi sharoitida materiallarni uzatishda jiddiy yondashuvi ularning muvaffaqiyat qozonishi yo‘lidagi muhim omil bo‘lib xizmat qilishi ta’kidanadi. Muallif PR va reklama o‘rtasidagi farqlarga, shuningdek, PR axborotning yashirin ta’sir qilish xususiyatiga alohida e’tibor qaratadi. PR-materiallar orqali aholining salomatlikka oid fikrlarini shakllantirish, ishonch uyg‘otish va faol fuqarolik pozitsiyasiga undash imkoniyatlari ta’kidlanadi. Shuningdek, maqolada bosma nashrlarda PR kontentini samarali shakllantirish zarurati ilgari suriladi. Tadqiqot xulosalariga ko‘ra, ixtisoslashgan nashrlar jamoatchilik bilan uzoq muddatli, barqaror va ta’sirchan kommunikatsiya o‘rnatishda muhim vositaga aylanmoqda.

Русский

Статья посвящена одной из ключевых тенденций развития современной мировой журналистики — её дифференциации и специализации. В работе рассматриваются мнения ряда исследователей по данному вопросу. Автор приводит определения зарубежных теоретиков относительно специализированных СМИ и предлагает собственную трактовку этого понятия. Особое внимание в статье уделено анализу особенностей PR-воздействия в контексте специализированных изданий. Раскрываются типология, функции и место таких медиа в современном информационном пространстве. Подробно рассматривается классификация изданий на темы медицины и здоровья. Анализируются возможности влияния на целевую аудиторию через специализированные публикации, в частности эффективность PR-технологий на примере деятельности медицинских журналов и газет. На материале опыта Германии, США, Великобритании и Китая освещается типология и историческая эволюция медицинских изданий. Также проанализирована национальная практика развития медицинской прессы. Подчеркивается, что компетентность современных медицинских изданий и открытый формат информационного взаимодействия с аудиторией являются важными факторами их успеха. Автор акцентирует внимание на различиях между PR и рекламой, в частности — на скрытом, долговременном характере PR-влияния. Отмечаются возможности формирования общественного мнения в сфере здоровья, пробуждения доверия и стимулирования гражданской активности посредством PR-контента. Делается вывод о необходимости профессионального и этичного подхода к созданию PR-материалов. Специализированные издания признаны эффективным инструментом устойчивой коммуникации с обществом.

Author name position Name of organisation
1 ALIYEVA S.A. O‘qituvchi Axborot xizmati va jamoatchilik bilan aloqalar kafedrasi O‘zbekiston Davlat Jahon tillari Universiteti
Name of reference
1 Болтуц О. А. Amos Kendall: специфика истории формирования PR в США // Историческая и социально-образовательная мысль. — 2019. — Т. 11, № 6. — С. 54–59.
2 Доскова И. С. Public Relations: теория и практика. — М.: АльфаПресс, 2004. — 152 c.
3 Землянова Л. М. Современная американская коммуникативистика: теоретические концепции, проблемы, прогнозы. — М.: Аспект-Пресс, 1995. — 270 c.
4 Золотарева Л. Г. Реклама и PR: анализ соотношения коммуникаций // Научный вестник Московского государственного технического университета гражданской авиации. — 2007. — URL: https://cyberleninka.ru/article/n/reklama-i-pr-analiz-sootnosheniyakommunikatsiy/viewer (дата обращения: 27.05.2025).
5 Корнилов Е. А. Типология журналистики: основные понятия и категории. — М.: Норма, 2014. — 202 c.
6 Корконосенко С. Г. (ред.) Основы творческой деятельности журналиста. — СПб.: Знание, СПбИВЭСЭП, 2000. — URL: http://evartist.narod.ru/text5/58.htm (дата обращения: 27.05.2025).
7 Михайлов С. А. Современная зарубежная журналистика: правила и парадоксы. — СПб.: Изд-во Михайлова В. А., 2002. — 446 с.
8 Прохоров Е. П. Введение в теорию журналистики. — URL: http://www.hi-edu.ru/ebooks/xbook714/01/title.htm (дата обращения: 27.05.2025).
9 Аникина М. Е. и др. Типология периодической печати. — М.: АспектПресс, 2009. — 236 с.
10 Шкондин М. В. Периодическая печать: системные основы типологии. — URL: http://www.studentlibrary.ru/doc/ISBN9785756704327- SCN0001.html (дата обращения: 27.05.2025).
11 Тищенко В. Н. Деловая журналистика: типология и видовые признаки // Вестник РГГУ. — 2014. — № 1. — С. 137–145.
12 Сумская А. С., Вахрушева А. С. Отечественная автомобильная журналистика в печати и на телевидении // Знак: проблемное поле медиаобразования. — 2019. — № 3. — С. 118–125.
13 Чукаева Н. А. Медицинские журналы на медиарынке Германии: типологические особенности и современные тенденции развития: автореф. дис. … канд. филол. наук. — М.: МГУ, 2010. — 177 с.
14 Чуков П. И. Специализированные газеты как тип издания: автореф. дис. … канд. филол. наук. — Ростов н/Д.: РГУ, 2004. — 201 с.
15 Ван Ли. Популярные медицинские журналы в структуре СМИ Китая // Вестник Московского университета. — Сер. 10: Журналистика. — 2009. — № 5. — С. 277–280.
16 L’Etang J. Public Relations in Britain: A History of Professional Practice in the Twentieth Century. — London: Taylor & Francis, 2004. — 290 p.
17 Qian Zhonggui. Медицинская периодическая печать. — Shanghai, 2004. — № 3. — С. 37.
18 Wer recherchieren möchte. — URL: http://www.fachzeitungen.de/Werrecherchieren-mochte/html (дата обращения: 27.05.2025).
Waiting