Tovar narxining o‘zgarishi va valyuta kursining o‘zgarishi bilan tavsiflangan iqtisodiy o‘zgaruvchanlik davrida moliyaviy risklarni himoya qilish kompaniya faoliyatini barqarorlashtirish uchun muhim ahamiyatga ega. Ushbu maqolada sifatli qiyosiy tahlildan (QCA) foydalangan holda, xedjlashning ishlash ko‘rsatkichlariga - daromadning o‘zgaruvchanligi va rentabelligiga qanday ta’sir qilishi o‘rganildi. Shuningdek, uchta firma - Delta Air Lines (AQSh, energiya), Tata Motors (Hindiston, ishlab chiqarish) va Naftogaz (Ukraina, energiya)ga e’tibor qaratgan QCA 2015–2024-yillardagi ma’lumotlardan (Bloomberg, Financials) yuqori xedjlash intensivligi, sanoatning o‘zgaruvchanligi va boshqaruv tajribasi konfiguratsiyasi o‘rganiladi. Tahlillar shuni ko‘rsatadiki, yuqori xedjlash intensivligi, o‘zgaruvchan sanoat va kuchli tajriba konfiguratsiyasi (HEDGE-VOLAT-EXPERT) Delta va Tata Motorsda past daromad o‘zgaruvchanligini keltirib chiqaradi, Delta ham yuqori rentabellikka erishadi (ROA sanoat o‘rtachasidan yuqori). “Naftogaz” ning xedjlash va tajribaga ega emasligi yuqori o‘zgaruvchanlik va past rentabellikka olib keladi va bu ularning zarurligini ta’kidlaydi. Ushbu natijalar xedjlash va kontekstga bog‘liq rentabellik foydalari orqali o‘zgaruvchanlikning 15-20% ga kamayishi haqida hisobot beruvchi tadqiqotlar bilan mos keladi. Tadqiqot shuni ko‘rsatadiki, o‘zgaruvchan sektorlardagi firmalar derivativlar va risklarni boshqarish bo‘yicha treninglarga ustuvor ahamiyat berishadi, Ukraina kabi rivojlanayotgan bozorlar esa derivativ bozorlarni rivojlantiradi. Kichkina namunaga qaramay, topilmalar 2024-yilgi o‘zgaruvchan bozorlarda harakat qilish strategiyalarini taklif qiladi. Kelajakdagi tadqiqotlar namunalarni kengaytirishi yoki umumlashtirishni kuchaytirish uchun noaniq to‘plam QCA dan foydalanishi mumkin.
In an era of economic volatility characterized by commodity price and exchange rate fluctuations, hedging financial risks is essential for stabilizing a company’s operations. This paper uses qualitative comparative analysis (QCA) to examine how hedging affects performance indicators—earnings volatility and profitability. The QCA also examines the effects of high hedging intensity, industry volatility, and management expertise configurations on three firms—Delta Air Lines (US, energy), Tata Motors (India, manufacturing), and Naftogaz (Ukraine, energy)— from 2015–2024 data (Bloomberg, Financials). The analysis shows that high hedging intensity, volatile industry, and strong expertise configurations (HEDGEVOLATILITY-EXPERT) lead to low earnings volatility at Delta and Tata Motors, while Delta also achieves high profitability (ROA above the industry average). Naftogaz’s lack of hedging and experience leads to high volatility and low returns, underscoring their need. These results are consistent with studies reporting 15-20% reduction in volatility through hedging and contextual profitability benefits. The study suggests that firms in volatile sectors prioritize training in derivatives and risk management, while emerging markets such as Ukraine are developing derivatives markets. Despite the small sample size, the findings suggest strategies for navigating volatile markets in 2024. Future studies could expand the sample or use fuzzy set QCA to enhance generalizability.
Tovar narxining o‘zgarishi va valyuta kursining o‘zgarishi bilan tavsiflangan iqtisodiy o‘zgaruvchanlik davrida moliyaviy risklarni himoya qilish kompaniya faoliyatini barqarorlashtirish uchun muhim ahamiyatga ega. Ushbu maqolada sifatli qiyosiy tahlildan (QCA) foydalangan holda, xedjlashning ishlash ko‘rsatkichlariga - daromadning o‘zgaruvchanligi va rentabelligiga qanday ta’sir qilishi o‘rganildi. Shuningdek, uchta firma - Delta Air Lines (AQSh, energiya), Tata Motors (Hindiston, ishlab chiqarish) va Naftogaz (Ukraina, energiya)ga e’tibor qaratgan QCA 2015–2024-yillardagi ma’lumotlardan (Bloomberg, Financials) yuqori xedjlash intensivligi, sanoatning o‘zgaruvchanligi va boshqaruv tajribasi konfiguratsiyasi o‘rganiladi. Tahlillar shuni ko‘rsatadiki, yuqori xedjlash intensivligi, o‘zgaruvchan sanoat va kuchli tajriba konfiguratsiyasi (HEDGE-VOLAT-EXPERT) Delta va Tata Motorsda past daromad o‘zgaruvchanligini keltirib chiqaradi, Delta ham yuqori rentabellikka erishadi (ROA sanoat o‘rtachasidan yuqori). “Naftogaz” ning xedjlash va tajribaga ega emasligi yuqori o‘zgaruvchanlik va past rentabellikka olib keladi va bu ularning zarurligini ta’kidlaydi. Ushbu natijalar xedjlash va kontekstga bog‘liq rentabellik foydalari orqali o‘zgaruvchanlikning 15-20% ga kamayishi haqida hisobot beruvchi tadqiqotlar bilan mos keladi. Tadqiqot shuni ko‘rsatadiki, o‘zgaruvchan sektorlardagi firmalar derivativlar va risklarni boshqarish bo‘yicha treninglarga ustuvor ahamiyat berishadi, Ukraina kabi rivojlanayotgan bozorlar esa derivativ bozorlarni rivojlantiradi. Kichkina namunaga qaramay, topilmalar 2024-yilgi o‘zgaruvchan bozorlarda harakat qilish strategiyalarini taklif qiladi. Kelajakdagi tadqiqotlar namunalarni kengaytirishi yoki umumlashtirishni kuchaytirish uchun noaniq to‘plam QCA dan foydalanishi mumkin.
В эпоху экономической нестабильности, характеризующейся колебаниями цен на сырьевые товары и обменных курсов, хеджирование финансовых рисков имеет важное значение для стабилизации деятельности компании. В этой статье используется качественный сравнительный анализ (QCA) для изучения того, как хеджирование влияет на показатели эффективности — волатильность прибыли и прибыльность. QCA также изучает влияние высокой интенсивности хеджирования, волатильности отрасли и конфигураций управленческого опыта на три компании — Delta Air Lines (США, энергетика), Tata Motors (Индия, производство) и Naftogaz (Украина, энергетика) — по данным за 2015–2024 годы (Bloomberg, Financials). Анализ показывает, что высокая интенсивность хеджирования, волатильность отрасли и сильные конфигурации опыта (HEDGE-VOLATILITY-EXPERT) приводят к низкой волатильности прибыли в Delta и Tata Motors, в то время как Delta также достигает высокой прибыльности (ROA выше среднего по отрасли). Отсутствие хеджирования и опыта у Нафтогаза приводит к высокой волатильности и низкой доходности, что подчеркивает их потребность. Эти результаты согласуются с исследованиями, сообщающими о 15-20% снижении волатильности за счет хеджирования и контекстных выгодах прибыльности. Исследование предполагает, что компании в нестабильных секторах отдают приоритет обучению производным инструментам и управлению рисками, в то время как развивающиеся рынки, такие как Украина, развивают рынки производных инструментов. Несмотря на небольшой размер выборки, результаты предлагают стратегии для навигации на волатильных рынках в 2024 году. Будущие исследования могут расширить выборку или использовать нечеткий набор QCA для повышения обобщаемости.
| № | Author name | position | Name of organisation |
|---|---|---|---|
| 1 | Safarova M.Z. | Student | University of World Economy and Diplomacy |
| № | Name of reference |
|---|---|
| 1 | Investopedia. (2024), Derivatives section. https://www.investopedia.com/ |
| 2 | Chen, J., Smith, R., & Wang, L. (2023). Derivatives, Risk Management, and Firm Value: Evidence from Global Markets. Journal of Corporate Finance, 78, 102345. |
| 3 | Bartram, S. M., & Smith, D. J. (2024). The Impact of Derivative Use on Firm Risk in Volatile Markets. Financial Management, 53(2), 301–328. |