246

Мақолада Эркин Самандарнинг истиқлол даврида яратилган “Тангри қудуғи” романида анъанавий мотив ва тимсолларнинг ўрни  таҳлил қилинган. “Тангри қудуғи” романи “Қуръони карим”дан эпиграф келтириш билан очилади. Ёзувчи илк сатрлардаёқ исломий ҳужжат-кўрсатмаларга таяниб, роман қаҳрамонларини ўз нафсини поклай олган ёхуд бу амални уддалашга қурби етмай номурод бўлган икки гуруҳга ажратади. Адиб бутун юртни уруш-қирғин, биродаркушлик ва падаркушлик қамраб олган, нафс илинжидаги турфа эврилишлар беҳад кўпайган даврда ҳам, тинчлик, меҳр-оқибатни шиор қилиб, шу йўсиндаги ишларга бош-қош бўлган иймони пок, эътиқоди мустаҳкам кишилар образини қаламга олади. Одамлар қилмишини муқаддас қудуқ суви тиниқ-зилоллиги ёхуд қон-йиринг тусига киришига қараб, ранг-мажозлар орқали 

  • Internet ҳавола
  • DOI
  • UzSCI тизимида яратилган сана 08-09-2022
  • Ўқишлар сони 0
  • Нашр санаси 02-07-2021
  • Мақола тилиO'zbek
  • Саҳифалар сони179-181
Ўзбек

Мақолада Эркин Самандарнинг истиқлол даврида яратилган “Тангри қудуғи” романида анъанавий мотив ва тимсолларнинг ўрни  таҳлил қилинган. “Тангри қудуғи” романи “Қуръони карим”дан эпиграф келтириш билан очилади. Ёзувчи илк сатрлардаёқ исломий ҳужжат-кўрсатмаларга таяниб, роман қаҳрамонларини ўз нафсини поклай олган ёхуд бу амални уддалашга қурби етмай номурод бўлган икки гуруҳга ажратади. Адиб бутун юртни уруш-қирғин, биродаркушлик ва падаркушлик қамраб олган, нафс илинжидаги турфа эврилишлар беҳад кўпайган даврда ҳам, тинчлик, меҳр-оқибатни шиор қилиб, шу йўсиндаги ишларга бош-қош бўлган иймони пок, эътиқоди мустаҳкам кишилар образини қаламга олади. Одамлар қилмишини муқаддас қудуқ суви тиниқ-зилоллиги ёхуд қон-йиринг тусига киришига қараб, ранг-мажозлар орқали 

Русский

В статье анализируется место мотива и символов в романе Эркина Самандара "Колодец бога", написанного в годы независимости. Роман "Колодец бога" начинается с эпиграфа, приведённого из священного "Корана". На основании указаний священной книги, писатель с первых же строк делит героев на две группы: группа героев, которые очищали себя от грехов; и группа героев, которая не смогла очиститься.   Писатель указывает на таких героев, которые  ни в каких условиях и событиях не утратили свою человечность и веру, и взяли себе лозунг благородства в мире, несмотря на войны и резни, изменения в жизни людей того времени. Через изменение цвета воды священного колодца на чистую прозрачную или цвета грязного гноя оцениваются людские деяния.

English

The role of motives and symbols in the novel “God’s well” by Erkin Samandar, written in the years of Independence has been shon in the article. The novel begins with the epigraph, taken from the sacred “Koran”.
According to the citation of the sacred book, the writer divides the characters of his novel into two groups: the group of people, who purged themselves from the sin; the second group, who could not purged. The writer depicted the heroes, who did not lose their trust and humaneness at any conditions, and took the motto of nobleness in the world, in spite of wars and disasters. The peoples’ acts are evaluated by the change of the colour of the water in the sacred well, converting from the transparent and clean into the muddy.

№ Муаллифнинг исми Лавозими Ташкилот номи
1 Omanova M.A. 1 Tashkent State Pedagogical University named after Nizami
№ Ҳавола номи
1 1. Ёқубов И. Замонавий ўзбек романларида румиёна руҳ. // Шарқ машъали. -2009 йил, 1-сон.
2 2. Норматов У. Умидбахш тамойиллар. –Т.: Маънавият, 2000.
3 3. Эркин Самандар. Тангри қудуғи. –Т.: Камалак – Хазина, 1996.
4 4. Қуръони Карим. Ваш-шамс сураси, 1-10- оятлар.
5 5. Ҳожиакбар Шайхов. Туташ оламлар; Икки жаҳон овораси. Илмий фантастик романлар. – Т.: “Шарқ” НМАК Бош таҳририяти, 2001.
6 6. Ҳотамов Н., Саримсоқов Б. Адабиётшунослик терминларининг русча-ўзбекча изоҳли луғати. –Т.: Ўқитувчи, 1979.
Кутилмоқда