290

Maqolada XX asr birinchi yarmi o‘zbek adabiyoti namunalarida davr muammosi yoritilgan. Tavallo she’riyati, Abdulhamid Cho‘lpon hikoyalari misolida davr masalasi tahlil qilingan. Hayotdagi inqilobiy o‘zgarishlarning ijtimoiy ahamiyati, odamlar dunyoqarashini kengaytirish mohiyati va ma’nosi ushbu davr o‘zbek adabiyotining bosh mavzusi bo‘lib qoldi. Bu jarayondagi ziddiyatlar, ijtimoiy tiplar yozuvchilarimizning badiiy izlanishlaridan tushib qolmadi. Masalan, ijtimoiy tartiblar o‘zgargan, yangi tuzumdagi g‘oya va yo‘nalishlar qaror topayotgan paytdagi drammatik kolliziyalarni badiiy umumlashtirish natijasida yangi adabiy tiplar yaratilganligi haqida ma’lumot berildi.

  • Internet ҳавола
  • DOIhttps://doi.org/10.56292/SJFSU/vol28_iss6/a110
  • UzSCI тизимида яратилган сана 23-01-2023
  • Ўқишлар сони 272
  • Нашр санаси 15-12-2022
  • Мақола тилиO'zbek
  • Саҳифалар сони523-525
Ўзбек

Maqolada XX asr birinchi yarmi o‘zbek adabiyoti namunalarida davr muammosi yoritilgan. Tavallo she’riyati, Abdulhamid Cho‘lpon hikoyalari misolida davr masalasi tahlil qilingan. Hayotdagi inqilobiy o‘zgarishlarning ijtimoiy ahamiyati, odamlar dunyoqarashini kengaytirish mohiyati va ma’nosi ushbu davr o‘zbek adabiyotining bosh mavzusi bo‘lib qoldi. Bu jarayondagi ziddiyatlar, ijtimoiy tiplar yozuvchilarimizning badiiy izlanishlaridan tushib qolmadi. Masalan, ijtimoiy tartiblar o‘zgargan, yangi tuzumdagi g‘oya va yo‘nalishlar qaror topayotgan paytdagi drammatik kolliziyalarni badiiy umumlashtirish natijasida yangi adabiy tiplar yaratilganligi haqida ma’lumot berildi.

Русский

В статье освещается проблема периода на примерах узбекской литературы первой половины ХХ века. Проблема периода анализируется на примере поэзии Тавалло и рассказов Абдулхамида Чолпана. Социальное значение революционных изменений в жизни, сущность и смысл расширения мировоззрения людей стали главной темой узбекской литературы этого периода. Конфликты в этом процессе социальных типов не выпадали из художественного поиска наших писателей.  Например, сообщалось, что новые литературные типы создавались в результате художественного обобщения драматических коллизий в то время, когда менялись общественные порядки, определялись идеи и направления нового строя.

English

In the article, the problem of the era is highlighted in the examples of Uzbek literature of the first half of the 20th century. The issue of the period is analyzed on the example of Tavallo‘s poetry and Abdulhamid Cholpan's stories. The social significance of revolutionary changes in life, the essence and meaning of broadening people's outlook became the main theme of Uzbek literature of this period. Conflicts in this process, social types did not fall from the artistic research of our writers. For example, it was reported that new literary types were created as a result of artistic generalization of dramatic collisions when social order changed, ideas and directions of the new system were being decided.

Муаллифнинг исми Лавозими Ташкилот номи
1 Umarov D.O. 1 Fergana State University
Ҳавола номи
1 1. Karimov N. XX asr adabiyoti manzaralari. – Toshkent: ”O‘zbekiston”, 2008. (Karimov N. Landscapes of 20th century literature. - Tashkent: "Uzbekistan", 2008)
2 2. Cho‘lpon A. Asarlar 4 jildlik. 4-jild. – Toshkent: Akademnashr, 2016 (Cholpon A. Works in 4 volumes. Volume 4. - Tashkent: Akademnashr, 2016)
3 3. Adabiy tur va janrlar. 3 jildlik 1-jild. – Toshkent FAN, 1991 (Literary types and genres. Volume 1 of 3 volumes. - Tashkent FAN, 1991
4 4. Quronov D, Mamajonov Z, Sheraliyeva M. Adabiyotshunoslik lug‘ati. – Toshkent: Akademnashr, 2010 ( Kuronov D, Mamajonov Z, Sheraliyeva M. Dictionary of literary studies. - Tashkent: Akademnashr, 2010)
Кутилмоқда