74

Бугунги кунда турли экстремистик ва террористик гуруҳ ва ташкилотлар томонидан “такфир”, “ҳижрат”, 
“жиҳод”, “шаҳидлик” каби тушунчаларнинг ғаразли мақсадда нотўғри талқин қилиниш ҳолатлари кузатилмоқда. 
Жумладан, улар томонидан буткул бошқа маънода ишлатилаётган “такфир” тушунчаси айрим оқимлар томони-дан ҳадисларнинг асл мазмун-моҳиятини нотўғри талқин қилиш, уларни шарҳлашда хатога йўл қўйиш ва нотўғри 
тушуниш натижасида шаклланган, исломнинг илк давридан бугунги кунга қадар мусулмонлар учун энг катта 
таҳдид туғдириб келаётган муаммолардан бири ҳисобланади. Ушбу тушунча мусулмонларга қарши уруш очиш, 
уларнинг жони ва молларига ноҳақ тажовуз қилиш мақсадида ишлатилмоқда. 
Мақолада “куфр” ва “такфир” тушунчаларининг асл моҳияти аҳлу-с-сунна ва-л-жамоа таълимотига биноан 
ёритиб берилган. Мутаассиб оқимлар томонидан қўлланилаётган такфирнинг инсоният тараққиёти, тинчлик, ху-сусан, мусулмонларнинг бирдамлигига туғдираётган таҳдиди ва хатарли оқибатлари таҳлил қилинган, уларнинг 
ушбу масаладаги қарашларига оят ва ҳадислар асосида раддиялар берилган. Мусулмонларни ноҳақ куфрда айб-лаш мумкин эмаслиги исломнинг бирламчи манбалари орқали кўрсатиб берилган. Мақолада “такфир” тушунча-сини нотўғри талқин қилувчи бузғунчи оқимларнинг йўли нотўғри экани кўрсатиб берилган. 

  • Internet ҳавола
  • DOI
  • UzSCI тизимида яратилган сана 14-04-2023
  • Ўқишлар сони 74
  • Нашр санаси 11-04-2023
  • Мақола тилиO'zbek
  • Саҳифалар сони9
Ўзбек

Бугунги кунда турли экстремистик ва террористик гуруҳ ва ташкилотлар томонидан “такфир”, “ҳижрат”, 
“жиҳод”, “шаҳидлик” каби тушунчаларнинг ғаразли мақсадда нотўғри талқин қилиниш ҳолатлари кузатилмоқда. 
Жумладан, улар томонидан буткул бошқа маънода ишлатилаётган “такфир” тушунчаси айрим оқимлар томони-дан ҳадисларнинг асл мазмун-моҳиятини нотўғри талқин қилиш, уларни шарҳлашда хатога йўл қўйиш ва нотўғри 
тушуниш натижасида шаклланган, исломнинг илк давридан бугунги кунга қадар мусулмонлар учун энг катта 
таҳдид туғдириб келаётган муаммолардан бири ҳисобланади. Ушбу тушунча мусулмонларга қарши уруш очиш, 
уларнинг жони ва молларига ноҳақ тажовуз қилиш мақсадида ишлатилмоқда. 
Мақолада “куфр” ва “такфир” тушунчаларининг асл моҳияти аҳлу-с-сунна ва-л-жамоа таълимотига биноан 
ёритиб берилган. Мутаассиб оқимлар томонидан қўлланилаётган такфирнинг инсоният тараққиёти, тинчлик, ху-сусан, мусулмонларнинг бирдамлигига туғдираётган таҳдиди ва хатарли оқибатлари таҳлил қилинган, уларнинг 
ушбу масаладаги қарашларига оят ва ҳадислар асосида раддиялар берилган. Мусулмонларни ноҳақ куфрда айб-лаш мумкин эмаслиги исломнинг бирламчи манбалари орқали кўрсатиб берилган. Мақолада “такфир” тушунча-сини нотўғри талқин қилувчи бузғунчи оқимларнинг йўли нотўғри экани кўрсатиб берилган. 

№ Муаллифнинг исми Лавозими Ташкилот номи
1 TAJIYEV A.. International Islamic Academy оf Uzbekistan, researcher of the ISESCO department on Islamic Studies and the study of Islamic Civilization. O'zbekiston xalqaro islom akademiyasi
№ Ҳавола номи
1 1. Abulhusayn Muslim ibn Hajjoj. Sahihi Muslim. – ar-Riyod: Maktabatu dori-s-salom, 2007. – J.1. 2. Abu Bakr Kosoniy. Badoye’u-s-sanoye’. – Bayrut: Doru-l-kutubi-l-ilmiya, 2003. – J.1. 3. Abu Dovud Sulaymon ibn Ash’as. Sunani Abu Dovud. – ar-Riyod: Maktabatu dori-s-salom, 2008. – J.3. 4. Abu Iso Muhammad ibn Iso Termiziy. Jome’ut-termiziy. – ar-Riyod: Maktabatu dori-s-salom, 2007. – J.3. 5. Abu Iso Muhammad ibn Iso Termiziy. Jome’ut-termiziy. – ar-Riyod: Maktabatu dori-s-salom, 2007. – J.4. 6. Abu Ja’far Tahoviy. Matnu-l-aqidati-t-tahoviya. – Bayrut: al-maktabu-l-islomiy, 1977. 7. Abu Homid G‘azzoliy. Faysalu-t-tafriqa bayna-lislom va-z-zandaqa. – Damashq: al-maktabatu-zzohiriya, 1993. 8. Ahmad ibn Ali ibn Hajar Asqaloniy. Fathu-l-boriy bisharhi sahihi-l-buxoriy. – ar-Riyoz: Dor tayyiba, 2005. – J.13. 9. Ahmad ibn Hanbal. Musnadi Imom Ahmad ibn Hanbal. – Bayrut: Muassasatu-r-risola, 2001. – J.3. 10. Diniy mutaassiblik: mohiyat, maqsadlar va oldini olish yo‘llari / A.Hasanov, O.Yusupov, K.Shermuhamedov, U.G‘afurov, J.Karimov. – Toshkent: Movarounnahr, 2013. 11. Maymun ibn Muhammad Nasafiy. Bahru-l-kalom. – Damashq: Doru-l-farfur, 2000. 12. Mullo Ali Qoriy Hanafiy. Sharh kitobi-l-fiqhi-lakbar. – Bayrut: Doru-l-kutubil-ilmiya, 2007. 13. Muhammad ibn Ismoil Buxoriy. Sahihu-l-buxoriy. – ar-Riyod: Maktabatu dori-s-salom, 1997. – J.1. 14. Muhammad ibn Ismoil Buxoriy. Sahihu-l-buxoriy. – ar-Riyod: Maktaba dori-s-salom, 1997. – J.4. 15. Muhammad ibn Ismoil Buxoriy. Sahihu-l-buxoriy. – ar-Riyod: Maktabatu dori-s-salom, 1997. – J.8. 16. Muhammad ibn Ismoil Buxoriy. Sahihu-l-buxoriy. – ar-Riyod: Maktabatu dori-s-salom, 1997. – J.9. 17. Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf. Ochiq xat. – Toshkent: Hilol-Nashr, 2018. 18. Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf. Vasatiya – hayot yo‘li. – Toshkent: Hilol-Nashr, 2019. 19. Munqiz ibn Mahmud Saqor. at-Takfir va zavabituhu. – Jidda: Robitatu-l-olami-l-islomiy, 2012. 20. Said ibn Ali ibn Vahf Qahtoniy. Qaziyyatu-t-takfir bayna ahli-s-sunna va firaqi-z-zalal. –ar-Riyod: Matba’a safir, 2012. 21. Sa’duddin Mas’ud ibn Umar Taftazoniy. Sharhul-aqoidi-n-nasafiya. – Karachi: Maktabatu-lmadina, 2009. 22. Yusuf Qarzoviy. Zohiratu-l-g‘uluv fi-t-takfir. – Qohira: Maktaba vahba, 1990. 23. Qur’oni karim ma’nolarining tarjima va tafsiri // tarjima va tafsir muallifi: Abdulaziz Mansur. – Toshkent: Toshkent islom universiteti, 2018.
Кутилмоқда