154

Мақола  Пойкент  шаҳри  атрофида  жойлашган  4-работ  карвонсаройдан  топилган  IX  асрнинг 
иккинчи ярми ва Х аср ўрталари ҳамда ХII  асрнинг иккинчи ярми,  XIII  аср бошларига оид сирланган, 
гулдор  сопол  идишлар  мажмуасини  ўрганишга  бағишланган.  Мақолада  Ўрта  Осиѐда,  жумладан, 
ғарбий Суғдда яхши ўрганилмаган, яъни карвонсарой фаолиятининг сўнгги қурилиш даври кулоллик 
идишлари  таҳлилига  (XII  аср  иккинчи  ярми  -  XIII  аср  боши)  алоҳида  эътибор  қаратилган.  Тақдим 
этилган  сопол  идишлар  ўзларининг  шакли,  фойдаланиш  хусусиятларига  кўра,  бир  қанча  гуруҳ  ва 
типларга  ажратилган.  Идишлар  безагига  берилган  буѐқларнинг  устувор  ранглари,  полихромли, 
монохромли  маҳсулотларнинг  сифати,  ташқи  ва  ички  нақшлар  беришнинг  техникаси  аниқланган. 
Феруза рангли сирланган сопол идишларни Узоқ Шарқ идишларига тақлид қилиб ясалгани, умуман бу 
даврда  гулдор  идишлар  сифатини  пасайгани,  иқтисоддаги  турғунлик  сабабли  аҳоли  ҳаѐти 
фаровонлиги даражасини тушиб кетганлиги, шу сабабли харид қилиш имкониятини чегаралангани 
хулоса сифатида берилган.

  • Internet ҳавола
  • DOI
  • UzSCI тизимида яратилган сана 05-03-2024
  • Ўқишлар сони 154
  • Нашр санаси 17-06-2014
  • Мақола тилиRus
  • Саҳифалар сони61-70
Русский

Мақола  Пойкент  шаҳри  атрофида  жойлашган  4-работ  карвонсаройдан  топилган  IX  асрнинг 
иккинчи ярми ва Х аср ўрталари ҳамда ХII  асрнинг иккинчи ярми,  XIII  аср бошларига оид сирланган, 
гулдор  сопол  идишлар  мажмуасини  ўрганишга  бағишланган.  Мақолада  Ўрта  Осиѐда,  жумладан, 
ғарбий Суғдда яхши ўрганилмаган, яъни карвонсарой фаолиятининг сўнгги қурилиш даври кулоллик 
идишлари  таҳлилига  (XII  аср  иккинчи  ярми  -  XIII  аср  боши)  алоҳида  эътибор  қаратилган.  Тақдим 
этилган  сопол  идишлар  ўзларининг  шакли,  фойдаланиш  хусусиятларига  кўра,  бир  қанча  гуруҳ  ва 
типларга  ажратилган.  Идишлар  безагига  берилган  буѐқларнинг  устувор  ранглари,  полихромли, 
монохромли  маҳсулотларнинг  сифати,  ташқи  ва  ички  нақшлар  беришнинг  техникаси  аниқланган. 
Феруза рангли сирланган сопол идишларни Узоқ Шарқ идишларига тақлид қилиб ясалгани, умуман бу 
даврда  гулдор  идишлар  сифатини  пасайгани,  иқтисоддаги  турғунлик  сабабли  аҳоли  ҳаѐти 
фаровонлиги даражасини тушиб кетганлиги, шу сабабли харид қилиш имкониятини чегаралангани 
хулоса сифатида берилган.

Ҳавола номи
1 Анарбаев А.А. XII асрнинг иккинчи ярми – XIII асрнинг биринчи чорагида Ахсикет ва Самарқанд мудофаа истехкомлари // Археология Узбекистана, № 1(8). Самарқанд, 2014.
2 Вишневская Н.Ю. Ремесленные изделия Джигирбента. М., 2001.
3 Дьяконов М.М. Керамика Пайкенда // КСИИМК, вып. ХХVIII. М.-Л., 1949
4 Квертфельдт Э.К. Керамика Ближнего Востока. Л., 1947
5 Материалы Бухарской археологической экспедиции. Вып. Х. СПб., 2009
6 Мирзаахмедов Д.К. Глазурованная керамика Бухары второй половины XVII - cер. XVIII в. // ИМКУ, вып. 16. Ташкент, 1981
7 Мирзаахмедов Д.К. Еще раз к вопросу о керамике с зеленой поливой из Пайкенда // ИМКУ, вып. 29. Самарканд, 1998
8 Мирзаахмедов Д.К. К истории художественной культуры Бухары. Ташкент, 1990
9 Мирзаахмедов Д.К., Адылов Ш.Т. Предварительные результаты археологических исследований на раба-те 4 городища Пайкенд // ТД Международного семинара ЮНЕСКО «Города и караван-сараи на трассах Великого Шелкового пути». Ургенч, 1991
10 Мирзаахмедов Д.К. К социально-экономическим факторам развития глазурованной керамики Мавераннахра IX—начала XIII в. // Согдийцы, их предшественники, современники и наследники. Труды Гос. Эрмитажа, вып. LXII. СПб., 2013
11 Мирзаахмедов Д.К., Матбабаев Б.Х., Султанова М.Н. Средневековая керамика Андижана // Археология Узбекистана, №1. Самарканд, 2010
12 Мухамеджанов А.Р., Адылов Ш.Т., Мирзаахмедов Д.К., Семенов Г.Л. Городище Пайкенд. Ташкент, 1988.
13 Самашев З., Кузнецова О., Плахов В. Керамика Сарайчика. Алматы, 2008.
14 Шишкина Г.В. Глазурованная керамика Согда. Ташкент, 1979
15 Шишкина Г.В. Ремесленная продукция средневекового Согда. Ташкент, 1986
16 Oliver Watson. Ceramics From Islamic Lands. London, 2004
17 Royal Ceramics of Goryeo dynasty. Seoul, 2009
18 Terres secretes de Samarcande. Paris, 1992
19 The Luoyang branch of the archaeological Museum Institute of Archaeology, Chinese Academy of social sciences. 1998
Кутилмоқда