50

Annotatsiya. Mazkur maqolada suv oqimining tezlik va bosim ko‘rsatkichlarini matematik modellashtirish masalalari ko‘rib chiqilgan. Asosiy nazariy baza sifatida Bernoulli va Navier–Stokes tenglamalari qo‘llanilib, suvning dinamik va kinematik yopishqoqlik xususiyatlari tahlil qilingan. Ochiq o‘zanlarda oqim rejimini aniqlash uchun Reynolds sonidan foydalanilgan va laminar, o‘tish hamda turbulent oqim sharoitlari ilmiy asoslangan. Tadqiqotlarda SolidWorks dasturining Flow Simulation moduli yordamida zatvor orqali o‘tayotgan suv oqimining tezlik va bosim taqsimoti modellashtirilgan. Natijalarda tezlik va bosim o‘zgarishlari o‘zaro teskari bog‘liqligi, energiya saqlanish qonuniyatlari va kavitatsiya xavfi ko‘rsatib berilgan. Shuningdek, oqimning nolinear xarakteri, turbulentlik ta’siri va amaliy kuzatuvlarning zarurligi ta’kidlangan. Olingan xulosalar gidroenergetika, irrigatsiya tizimlari va gidrotexnika inshootlari loyihalashda muhim ahamiyatga ega.

  • Internet ҳавола
  • DOI
  • UzSCI тизимида яратилган сана 08-11-2025
  • Ўқишлар сони 50
  • Нашр санаси 18-06-2025
  • Мақола тилиO'zbek
  • Саҳифалар сони65-69
Ўзбек

Annotatsiya. Mazkur maqolada suv oqimining tezlik va bosim ko‘rsatkichlarini matematik modellashtirish masalalari ko‘rib chiqilgan. Asosiy nazariy baza sifatida Bernoulli va Navier–Stokes tenglamalari qo‘llanilib, suvning dinamik va kinematik yopishqoqlik xususiyatlari tahlil qilingan. Ochiq o‘zanlarda oqim rejimini aniqlash uchun Reynolds sonidan foydalanilgan va laminar, o‘tish hamda turbulent oqim sharoitlari ilmiy asoslangan. Tadqiqotlarda SolidWorks dasturining Flow Simulation moduli yordamida zatvor orqali o‘tayotgan suv oqimining tezlik va bosim taqsimoti modellashtirilgan. Natijalarda tezlik va bosim o‘zgarishlari o‘zaro teskari bog‘liqligi, energiya saqlanish qonuniyatlari va kavitatsiya xavfi ko‘rsatib berilgan. Shuningdek, oqimning nolinear xarakteri, turbulentlik ta’siri va amaliy kuzatuvlarning zarurligi ta’kidlangan. Olingan xulosalar gidroenergetika, irrigatsiya tizimlari va gidrotexnika inshootlari loyihalashda muhim ahamiyatga ega.

№ Муаллифнинг исми Лавозими Ташкилот номи
1 Urishev B.. texnika fanlari doktori, professor, Qarshi davlat texnika universiteti,
2 Ochilov O.B. doktorant (PhD), Qarshi davlat texnika universiteti,
№ Ҳавола номи
1 White, F. M. Fluid Mechanics. – 7th Edition. – McGraw-Hill, 2011.
2 Munson, B. R., Young, D. F., Okiishi, T. H., Huebsch, W. W. Fundamentals of Fluid Mechanics. – John Wiley & Sons, 2013.
3 Çengel, Y. A., Cimbala, J. M. Fluid Mechanics: Fundamentals and Applications. – McGraw Hill, 2014.
4 Streeter, V. L., Wylie, E. B., Bedford, K. W. Fluid Mechanics. – McGraw-Hill, 1998.
5 Баженов, Л. Б., Дубровский, В. А. Гидравлика и гидравлические машины. – Москва: Высшая школа, 2005.
6 Мирзаев, Н. Т. Gidravlika asoslari. – Toshkent: O‘zbekiston Milliy universiteti nashriyoti, 2018.
7 Сидоров, А. П. Гидравлика открытых русел. – Санкт-Петербург: Лань, 2010.
8 Mavlonov, M. M. Gidravlik jarayonlarni matematik modellashtirish. – Toshkent: Fan va texnologiya, 2017.
9 Chow, V. T. Open Channel Hydraulics. – McGraw-Hill, 1959.
10 Henderson, F. M. Open Channel Flow. – Macmillan Publishing, 1966.
Кутилмоқда