F. OXYSPORUM ZAMBURUGʻINING KOʻKAT SABZAVOT EKINLARIGA NISBATAN PATOGENLIGI

Koʻkat sabzavot ekinlari (shivit, petrushka, selder) aholini vitaminlar, mineral moddalar va biologik faol
birikmalar bilan taʼminlovchi muhim mahsulotlar qatoriga kiradi. Jahon miqyosida olib borilgan tadqiqotlar F.oxysporum
turi koʻkat sabzavotlarda keng tarqalganini va ayrim hollarda 30–60% gacha hosil yoʻqotilishini keltirib chiqarayotganini
koʻrsatadi. Oʻzbekiston sharoitida esa bu zamburugʻning fitosanitar ahamiyati toʻliq oʻrganilmagan boʻlib, ayniqsa, koʻkat
sabzavot ekinlariga nisbatan patogenlik darajasini baholash ilmiy va amaliy jihatdan dolzarb hisoblanadi. Ushbu maqolada
koʻkat sabzavot ekinlari (shivit, petrushka va selder) dan ajratilgan F.oxysporum zamburugʻiga mansub shtammlarning
patogenlik xususiyatlarini oʻrganish boʻyicha olib borilgan tajribamiz natijalari keltirildi. Tajriba natijasiga koʻra, FO21
shtamm barcha koʻkat sabzavot ekinlarida yuqori patogenlik namoyon qildi. Selderdan ajratilgan FO5 shtamm esa faqat
xoʻjayin oʻsimlikda kuchli patogenlikni namoyon qildi.

Зеленые овощные культуры (укроп, петрушка, сельдерей) являются важными продуктами,
обеспечивающими население витаминами, минеральными веществами и биологически активными соединениями.
Всемирные исследования показывают, что вид Fusarium oxysporum широко распространён на зеленых овощах и в
некоторых случаях приводит к потере урожая от 30 до 60%. В условиях Узбекистана фитосанитарное значение
этого гриба полностью не изучено, особенно актуальна научная и практическая оценка степени патогенности для
зеленых овощных культур. В данной статье представлены результаты нашего исследования патогенных свойств
штаммов F. oxysporum, выделенных с зеленых овощных культур (укроп, петрушка и сельдерей). По результатам
опыта штамм FO21 проявил высокую патогенность на всех зеленых овощах. Штамм FO5, выделенный с сельдерея,
проявил сильную патогенность только на хозяине.

Leafy vegetable crops (dill, parsley, and celery) are important products that provide the population with vitamins,
minerals, and biologically active compounds. Global studies show that Fusarium oxysporum is widely distributed
in leafy vegetables and in some cases causes yield losses of up to 30–60%. In the conditions of Uzbekistan, the phytosanitary
significance of this fungus has not been fully studied, and particularly the assessment of pathogenicity levels on leafy
vegetable crops is scientifically and practically relevant. This article presents the results of our study on the pathogenic
characteristics of F. oxysporum strains isolated from leafy vegetable crops (dill, parsley, and celery). According to the
experiment, strain FO21 exhibited high pathogenicity on all leafy vegetable crops. The FO5 strain isolated from celery
showed strong pathogenicity only on the host plant.