775

Мақолада ахборот маданияти ва унинг ҳозирги глобаллашув давридаги ўзига хос хусусиятлари ҳақида фикр юритилган. Ёшларда ахборотни танлаш, унга танқидий ёндашувнинг етишмаслигига сабаб бўлувчи ижтимоий омиллар тадқиқ этилган. Жамиятда ахборот маданияти етишмаслиги туфайли юзага келадиган ижтимоий муаммоларнинг олдини олиш учун республикада кенг миқёсда олиб борилаётган профилактик ишлар қайд этилган. Шунингдек, ахборот маданиятини эгаллаш ҳаётий зарурат эканлиги асосланиб, муаллиф томонидан бу борадаги қатор таклиф ва тавсиялар ҳавола этилган.
 

  • Internet ҳавола
  • DOI
  • UzSCI тизимида яратилган сана 10-12-2019
  • Ўқишлар сони 761
  • Нашр санаси 18-09-2019
  • Мақола тилиO'zbek
  • Саҳифалар сони5-11
Ўзбек

Мақолада ахборот маданияти ва унинг ҳозирги глобаллашув давридаги ўзига хос хусусиятлари ҳақида фикр юритилган. Ёшларда ахборотни танлаш, унга танқидий ёндашувнинг етишмаслигига сабаб бўлувчи ижтимоий омиллар тадқиқ этилган. Жамиятда ахборот маданияти етишмаслиги туфайли юзага келадиган ижтимоий муаммоларнинг олдини олиш учун республикада кенг миқёсда олиб борилаётган профилактик ишлар қайд этилган. Шунингдек, ахборот маданиятини эгаллаш ҳаётий зарурат эканлиги асосланиб, муаллиф томонидан бу борадаги қатор таклиф ва тавсиялар ҳавола этилган.
 

Русский

В статье рассматривается информационная культура и её особенности в современную эпоху глобализации. Исследуются социальные факторы, являющиеся причиной недостаточности культуры отбора и критического отношения к информации. Освещены проводимые в республике профилактические работы по предотвращению социальных проблем, вызываемых невысокой информационной культурой. Обоснована жизненная необходимость овладения информационной культурой, выработаны конкретные предложения и рекомендации.
 

English

The article outlines the role of informational culture in dealing with the information in current digital society spread through media and communication resources. The culture as a notion covers a number of social spheres including: greetings, dressing, managing, peasantry, production and etc. In its turn Globalization also reflects changes in the notion, forms and content of the notion of culture. Moreover, the notion “informational culture” has not been outlined thoroughly by researchers yet. In general understanding the notion of “informational culture” covers from formal respond till communication which is characterized by high intellectuality and mainly deals with the thirst of people for new information.

Present day digitalized society, consisting of individual, community or mass forms by means of media devices, covers both young and old social members. The informational society equally unites humanity despite age, gender, nationality, religious belief. Hence there arises the problem of informational culture as a globalized threat. As huge amount of information simply “digs” the man in direct meaning.  And it brings the problem to select and reduce the amount of information surrounding the men. In this context developing the informational culture can be a good source for the notion which outlines the content and necessity of the information. Thus, the information sources can not satisfy men’s thirst for information. So in most cases the information loses its actuality or freshness. In this context social net works and internet play an important role both in receiving and spreading the information. However, in this role social network even exceeds the mass media devices in audience, which covers all ages and genders equally and in freshness of the information content.

Furthermore, we must use such kind of advantage of social net work in useful and meaningful stream by developing the informational culture. Informational culture usually controls the content of information; adopts social measures and legalizes them. For instance, the information touches upon lives of celebrity stars: divorce matters (watched 20305 times), picture scandals (watched 10278 times), while contents bearing moral and educational characteristics ofbooks by Navoi (watched 67 times), articles devoted to fictions of greatest writers (watched not more 60 times). In this respect a well known Uzbek writer Hurshid Davron responded to the matter saying “men’s stomach is rather bigger than his brain”. So they all serve moral sphere.

The society needs to control the content of information spreading through communication devices, although it can be characterized as a censorship. The management wins vitality, when there rises spreading information bearing terrorism, violence scenes, human humiliation and other negative content. Informational culture develops basing on literature, patriotism, moral and spiritual matters.

Муаллифнинг исми Лавозими Ташкилот номи
1 Xamidov Z.S. dotsent Andijon davlat universiteti
2 Xamidov N.Z. o'qituvchi Andijon davlat universiteti
Ҳавола номи
1 1. Шермуҳамедова Н. Ахборот ва ахборотлашувнинг фалсафий асослари // Шермуҳамедова Н. Фалсафа.– Тошкент: NOSHIR, 2012. – Б. 468-492. 2. Дўстмуҳаммад Х. Ахборот маданияти – ҳаёт-мамот масаласи // Халқ сўзи, 2018 йил 5 июнь. 3. Мирзиёев Ш. Эртасини ўйлаган мамлакат ёшларини эътиборсиз қолдирмайди // Халқ сўзи, 2018 йил 5 июль. 4. Эҳсонов Э. Ёшлар тарбиясида йўл қўйилган камчиликлар танқид қилинди // Халқ сўзи, 2018 йил 21 ноябрь. 5. Ёқубов У. Мия кенгми ё қорин?! //Оила даврасида, 2016 йил 17 март. 6. Ўзбекистон Республикаси Президенти Ш.М.Мирзиёевнинг БМТ Бош Ассамблеясининг 72-сессиясида сўзла- ган нутқи (2017 йил 19 сентябрь) // Халқ сўзи, 2017 йил 20 сентябрь. 7. Қувватов Н. Мақсадга етишнинг етти шарти //Маърифат, 2002 йил 21 август. 8. Мирзиёев Ш.Жисмоний ва маънавий етук ёшлар – эзгу мақсадларимизга етишда таянчимиз ва суянчимиз- дир //Халқ сўзи, 2017 йил 1 июль. 9. Умаров Р.А. Барча таълим муссасаларида маънавий-маърифий тизимни янада яхшилаш ҳақида [Интернет манба]. https://meningfikrim.uz/uz/petitions/view/1817 (Мурожаат этилган сана: 26.12.2018). 10. Ёқубова М. Фан ахборотлашувининг жамият ривожидаги ўрни. – Тошкент: Стар-Полиграф, 2010. – 180 б.
Кутилмоқда