25

В данной работе приведены основные факторы, оказывающие влияние на эффективность разрушения пород ударной нагрузкой по контуру при добыче блоков в крепких породах, такие как: величина ударного нагружения (энергия единичного удара), геометрические параметры рабочего инструмента, параметры схемы разрушения и т. д. Проведён анализ методик научных институтов горного дела. Разработана методика проведения экспериментальных работ по определению основных параметров разрушения в зависимости от силовых, энергетических и конструктивных параметров инструмента. Приведены графики зависимости удельных энергозатрат от высоты скалываемого слоя, зависимости удельных энергозатрат разрушения от энергии единичного удара (А), зависимости удельных энергозатрат разрушения мрамора долотом от высоты скалываемого слоя и изменение величины работы (А) от глубины внедрения (h) в породу клиньев. Разработана эмпирическая зависимость определения удельных энергозатрат разрушения горных пород при добыче блочных камней.

  • Ссылка в интернете
  • DOIhttps://dx.doi.org/ 10.36522/2181-9637-2023-5-2
  • Дата создание в систему UzSCI05-03-2024
  • Количество прочтений25
  • Дата публикации31-10-2023
  • Язык статьиRus
  • Страницы14-22
Русский

В данной работе приведены основные факторы, оказывающие влияние на эффективность разрушения пород ударной нагрузкой по контуру при добыче блоков в крепких породах, такие как: величина ударного нагружения (энергия единичного удара), геометрические параметры рабочего инструмента, параметры схемы разрушения и т. д. Проведён анализ методик научных институтов горного дела. Разработана методика проведения экспериментальных работ по определению основных параметров разрушения в зависимости от силовых, энергетических и конструктивных параметров инструмента. Приведены графики зависимости удельных энергозатрат от высоты скалываемого слоя, зависимости удельных энергозатрат разрушения от энергии единичного удара (А), зависимости удельных энергозатрат разрушения мрамора долотом от высоты скалываемого слоя и изменение величины работы (А) от глубины внедрения (h) в породу клиньев. Разработана эмпирическая зависимость определения удельных энергозатрат разрушения горных пород при добыче блочных камней.

Ўзбек

Ushbu maqolada qattiq tog‘ jinsli bloklarni qazib olishda kontur bo‘ylab zarba kuchi bilan toshlarni buzish samaradorligiga ta’sir qiluvchi asosiy omillar, masalan, zarba kuchining qiymati (birlik zarba energiyasi), ishchi asbobning geometrik o‘lchamlari, buzish sxemasi parametrlari va boshqalar keltirilgan. Shuningdek, konchilik ilmiy institutlari metodikalari tahlil qilingan. Asbobning kuch, energiya va konstruktiv parametrlariga qarab tog‘ jinsini buzishning asosiy parametrlarini aniqlash uchun eksperimental ishlarni bajarish metodikasi ishlab chiqilgan. Muayyan energiya xarajatlarining maydalangan qatlam balandligiga bog‘liqligi, parchalanishning o‘ziga xos energiya sarfi ning A birlik zarbasi energiyasiga bog‘liqligi, dolota bilan marmarni parchalashning o‘ziga xos energiya sarfi ning buziladigan qatlami balandligiga bog‘liqligi va ish hajmining o‘zgarishi A qoziqsimon instrumentning tog‘ jinsiga botish chuqurligi h ga bog‘liqligi grafi klari keltirilgan. Blokli toshlarni qazib olishda tog‘ jinslarini buzishning o‘ziga xos energiya sarfi ni aniqlashning empirik bog‘liqligi ishlab chiqilgan.

English

This paper presents the main factors influencing the efficiency of rock destruction by impact loading along the contour during mining of blocks in strong rocks, such as the magnitude of impact loading (energy of a single impact), geometric parameters of the working tool, parameters of the fracture scheme, etc. Approaches applied by research institutions in mining science have been scrutinized. A methodology of experimental work to determine the main parameters of fracture depending on the force, energy, and design parameters of the tool is developed. The graphs of dependence of specific energy consumption on the height of the craggy layer as well as of dependence of specific energy consumption of destruction on the energy of a single blow A and of specific energy consumption of marble destruction by a chisel on the height of the craggy layer and change of work value A on the depth of wedge penetration h into the rock are presented.

Имя автора Должность Наименование организации
1 Maxmudov A.. texnika fanlari nomzodi, “Konchilik elektr mexanikasi” kafedrasi dotsenti Navoiy davlat konchilik va texnologiyalar universiteti
Название ссылки
1 Karkashadze, G. (2004). Mekhanicheskoye razrusheniye gornykh porod [Mechanical destruction of rocks]. Moscow: Moscow State Humanitarian University Publ.
2 Kutuzov, B. (1973). Vzryvnoye i mekhanicheskoye razrusheniye gornykh porod [Explosive and mechanical destruction of rocks]. Moscow.
3 Makhmudov, A. (2022). Research of the massif and the main parameters of the development system of complex structural deposits of facing stone in Uzbekistan. Nauka i innovatsionnoye razvitiye – Science and Innovative Development(3), 54-63.
4 Makhmudov, A. (2022). Teoreticheskoye issledovaniye sposoba podgotovki gornykh porod k vyyemke na osnove udarnogo deystviya [Theoretical study of the method of preparing rocks for excavation based on impact action]. Gornyy vestnik Uzbekistana – Mountain Bulletin of Uzbekistan, 2(89), 13-16. doi:10.54073/GV.2022.2.89.003
5 Makhmudov, A. (2023). Energy parameters for fracturing rocks with wedge-shaped tools. Science and Innovative Development(1), 10-16. doi:10.36522/2181-9637-2023-1-2
6 Makhmudov, A. (2023). Study of the energy parameters of rock destruction using a wedgeshaped tool. Gornyy vestnik Uzbekistana – Mountain Bulletin of Uzbekistan, 2(93), 23-27. doi:10.54073/ GV.2023.2.93.005
7 Nikolayevskiy, V. (1981). Dinamicheskaya prochnost’ i skorost’ razrusheniya. Udar, vzryv i razrusheniye [Dynamic strength and fracture rate. Impact, Explosion and Destruction]. Moscow: Mir Publ.
8 Protasov, Y. (1995). Razrusheniye gornykh porod [Destruction of rocks]. Moscow: MGSU Publ.
9 Rakishev, B. (1998). Energoyemkost’ mekhanicheskogo razrusheniya gornykh porod [Energy intensity of mechanical destruction of rocks]. Almaty: Baspager Publ.
10 Tangayev, I. (1986). Energoyemkost’ protsessov dobychi i pererabotki poleznykh iskopayemykh [Energy intensity of mineral extraction and processing processes]. Moscow: Nedra Publ.
11 Toshov, Z., Makhmudov, A., & al., e. (2005). Determination of the specific load on the front edge of the cutter. Problemy mekhaniki – Problems of Mechanics(3), 98-100.
В ожидании