67

Yaqin yillarda sun’iy intellekt texnologiyalarining shiddat bilan rivojlanishi va amaliyotga tatbiqi inson kabi “fikrlaydigan”, muloqot qila oladigan, savollarga javob beruvchi generativ sun’iy intellekt dasturi keng doiradagi muhokamalarga hamda sun’iy intellekt texnologiyalarining ortib borayotgan imkoniyatlaridan hayrat hamda qo‘rquvga sabab bo‘ldi. Shu bilan birga, bu hodisa “sun’iy intellekt o‘qituvchilarning rolini butunlay almashtira oladimi?” degan savolni kun tartibiga chiqardi. Aftidan, bu imkoniyat har qachongidan ham yaqinroq bo‘lishi mumkin. Besh milliondan ortiq ish o‘rni sun’iy intellekt bilan almashtirilishi borasida kutilmalar paydo bo‘lishi bilan xorij ommaviy ommaviy axborot vositalari o‘qituvchilar bu almashinuvda keyingilar bo‘lishimi mumkinligi borasida mulohaza munozarasi bilan shug‘ullanishmoqda.  Ushbu maqola sun’iy intellektning ta’limdagi o‘rni, uning o‘qituvchilar faoliyatini to‘laqonli takrorlay olish imkoniyatlarini tahlil qilishga bag‘ishlangan.

  • Ссылка в интернете
  • DOI
  • Дата создание в систему UzSCI 02-12-2024
  • Количество прочтений 67
  • Дата публикации 30-09-2024
  • Язык статьиO'zbek
  • Страницы223-231
Ўзбек

Yaqin yillarda sun’iy intellekt texnologiyalarining shiddat bilan rivojlanishi va amaliyotga tatbiqi inson kabi “fikrlaydigan”, muloqot qila oladigan, savollarga javob beruvchi generativ sun’iy intellekt dasturi keng doiradagi muhokamalarga hamda sun’iy intellekt texnologiyalarining ortib borayotgan imkoniyatlaridan hayrat hamda qo‘rquvga sabab bo‘ldi. Shu bilan birga, bu hodisa “sun’iy intellekt o‘qituvchilarning rolini butunlay almashtira oladimi?” degan savolni kun tartibiga chiqardi. Aftidan, bu imkoniyat har qachongidan ham yaqinroq bo‘lishi mumkin. Besh milliondan ortiq ish o‘rni sun’iy intellekt bilan almashtirilishi borasida kutilmalar paydo bo‘lishi bilan xorij ommaviy ommaviy axborot vositalari o‘qituvchilar bu almashinuvda keyingilar bo‘lishimi mumkinligi borasida mulohaza munozarasi bilan shug‘ullanishmoqda.  Ushbu maqola sun’iy intellektning ta’limdagi o‘rni, uning o‘qituvchilar faoliyatini to‘laqonli takrorlay olish imkoniyatlarini tahlil qilishga bag‘ishlangan.

Русский

Бурное развитие и внедрение технологий искусственного интеллекта в ближайшие годы генеративная программа искусственного интеллекта, которая” мыслит как человек, может общаться, отвечать на вопросы, вызвала широкий спектр дискуссий, а также удивление и страх перед растущими возможностями технологий искусственного интеллекта. В то же время это явление называется “может ли искусственный интеллект полностью заменить роль учителей?” на повестку дня был вынесен вопрос: “почему?” Кажется, что эта возможность может быть ближе, чем когда-либо. С появлением ожиданий, что более пяти миллионов рабочих мест будут заменены искусственным интеллектом, в зарубежных СМИ ведутся дискуссии о том, могут ли учителя стать следующими в этом обмене.  Данная статья посвящена анализу роли искусственного интеллекта в образовании, его способности полноценно воспроизводить деятельность педагогов.

English

The rapid development and introduction of artificial intelligence technologies in the coming years, the generative artificial intelligence program, which “thinks” like a human and can communicate and answer questions, has caused a wide range of discussions, as well as surprise and fear of the growing possibilities of artificial intelligence technologies. At the same time, this phenomenon is called “Can artificial intelligence completely replace the role of teachers?” The question was put on the agenda: “why?” It seems that this opportunity may be closer than ever. With expectations that more than five million jobs will be replaced by artificial intelligence, discussions are underway in the foreign media about whether teachers can become the next in this exchange. This article is devoted to the analysis of the role of artificial intelligence in education and its ability to fully reproduce the activities of teachers.

Имя автора Должность Наименование организации
1 Norboyev F.C. “Pedagogika va inklyuziv ta’lim” kafedrasi o‘qituvchisi Termiz davlat pedagogika instituti
Название ссылки
1 Chan C.K.Y., Fong E.T.Y., Luk L.Y.Y., Ho R. A review of literature on challenges in the development and implementation of generic competencies in higher education curriculum // International Journal of Educational Development, 2017. Vol. 57.
2 Chen L., Chen P., Lin Z. Artificial Intelligence in Education // A Review: IEEE Access, 2020. Vol. 8.
3 Chen X., Xie H., Zou D., Hwang G.J. Application and theory gaps during the rise of Artificial Intelligence in Education // Computers and Education, 2020. Vols. Artificial Intelligence, 1, 100002.
4 Felix C.V. The Role of the Teacher and AI in Education // International Perspectives on the Role of Technology in Humanizing Higher Education // Emerald Publishing Limited, 2020. Vol. 33. – Pp. 33-48.
5 Goksel N., Bozkurt A. Artificial Intelligence in Education: Current Insights and Future Perspectives // Handbook of Research on Learning in the Age of Transhumanism / book auth. (ed) S. Sisman-Ugur, G. Kurubacak, 2019. IGI Global.
6 Hamrayeva S.I., Samandarov M.J. Sun’iy intellekt va uning asosida yaratilgan texnologiyalar tahlili // Academic Research in Educational Sciences, 2023. Vol. 4.
7 Kim J., Lee H., Cho Y.H. Learning design to support student – AI collaboration: perspectives of leading teachers for AI in education // Education and Information Technologies. – P. 5: Vol. 27.
8 Luckin R., Holmes W., Griffiths M., Forcier L.B. Intelligence Unleashed. An argument for AI in Education. – London: Pearson, 2016.
9 Tojiboyev B.O., Olimov M., Alimqulov N. Sun’iy intellekt: zamonaviy yondashuv // Ўзбекистон Республикаси Oлий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Заҳириддин Муҳаммад Бобур номидаги Андижон давлат университети Андижон машинасозлик институти, 2022. – B. 193.
10 McKinsey & Company. How artificial intelligence will impact K-12 teachers. 2020.
11 Muxiddinov M.N. Sun’iy intellekt va uning imkoniyatlari. SAI, 2022. A 2.
12 Otaqulov O.X., Pulatova G.A., Pulatov G‘.G. Sun’iy intellekt va uning insoniyat faoliyatida tutgan o‘rni // Scientific progress, 2021. – B. 8.
13 Каримов Ў. Каримова Г. Ахборот оқими ва ахборот маданиятининг шаклланиш тенденциялари // Scientific progress, 2021. – P. 3: Vol. 2.
В ожидании