Qayta tiklanadigan energiya manbalariga global oʻtishda toza energiya
tashuvchisi sifatida vodorod katta qiziqish uygʻotmoqda. Oʻzbekiston oʻzining yuqori quyosh
nurlanishi bilan ajralib turadi shu sababli quyosh energiyasidan vodorod ishlab chiqarishda keng
imkoniyatini taqdim etadi. Ushbu tadqiqot ishida Oʻzbekistonda termokimyoviy usul orqali quyosh
energiyasidan vodorod ishlab chiqarishning viloyatlar kesimida energetik hamda ekologik tahlili olib
borilgan.
Ushbu ilmiy ishda barcha hududlar tanlab olindi, ularning quyosh energiyasi salohiyati
oʻrganib chiqildi. Quyosh energiyasi orqali vodorod ishlab chiqarish usullari tahlil qilindi va eng
afzali ikki bosqichli metall oksid asosli usul tanlandi. Termokimyoviy usulda vodorod olishda
sarflanadigan energiya va quyosh energiyasiga nisbatan ishlab chiqariladigan vodorod miqdori
aniqlandi.
Oʻzbekistonning turli hududlari uchun quyidagi vodorod ishlab chiqarish miqdorlari
aniqlandi. Masalan Termizda eng koʻp 10766 tonna va Toshkent shahrida eng kam 10119 tonna
ishlab chiqarish potensiali aniqlandi. Umumiy qilib olgan qolgan hududlar shu qiymatlar orasida.
Shunga asoslangan holda jami 135334 tonna ishlab chiqarilgan vodorod 2706,68 GW elektr
energiyasi va 216,54 Mm3 tabiiy gazni oʻrnini bosishi mumkin.
Qayta tiklanadigan energiya manbalariga global oʻtishda toza energiya
tashuvchisi sifatida vodorod katta qiziqish uygʻotmoqda. Oʻzbekiston oʻzining yuqori quyosh
nurlanishi bilan ajralib turadi shu sababli quyosh energiyasidan vodorod ishlab chiqarishda keng
imkoniyatini taqdim etadi. Ushbu tadqiqot ishida Oʻzbekistonda termokimyoviy usul orqali quyosh
energiyasidan vodorod ishlab chiqarishning viloyatlar kesimida energetik hamda ekologik tahlili olib
borilgan.
Ushbu ilmiy ishda barcha hududlar tanlab olindi, ularning quyosh energiyasi salohiyati
oʻrganib chiqildi. Quyosh energiyasi orqali vodorod ishlab chiqarish usullari tahlil qilindi va eng
afzali ikki bosqichli metall oksid asosli usul tanlandi. Termokimyoviy usulda vodorod olishda
sarflanadigan energiya va quyosh energiyasiga nisbatan ishlab chiqariladigan vodorod miqdori
aniqlandi.
Oʻzbekistonning turli hududlari uchun quyidagi vodorod ishlab chiqarish miqdorlari
aniqlandi. Masalan Termizda eng koʻp 10766 tonna va Toshkent shahrida eng kam 10119 tonna
ishlab chiqarish potensiali aniqlandi. Umumiy qilib olgan qolgan hududlar shu qiymatlar orasida.
Shunga asoslangan holda jami 135334 tonna ishlab chiqarilgan vodorod 2706,68 GW elektr
energiyasi va 216,54 Mm3 tabiiy gazni oʻrnini bosishi mumkin.
| № | Имя автора | Должность | Наименование организации |
|---|---|---|---|
| 1 | Ahmadov X.S. | doktorant | O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Fizika-texnika instituti |
| № | Название ссылки |
|---|---|
| 1 |
[1] O. Edenhofer et al., Renewable energy sources and climate change mitigation: Special report of the intergovernmental panel on climate change. 2011. doi: 10.1017/CBO9781139151153. [2] Marouani et al., ʼIntegration of Renewable-Energy-Based Green Hydrogen into the Energy Futureʼ, Processes, vol. 11, no. 9, 2023, doi: 10.3390/pr11092685. [3] C. Chen, Q. Xia, S. Feng, and Q. Liu, ʼA novel solar hydrogen production system integrating high temperature electrolysis with ammonia based thermochemical energy storageʼ, Energy Convers. Manag., vol. 237, no. February, p. 114143, 2021, doi: 10.1016/j.enconman.2021.114143.[4] J. H. Kim, D. Hansora, P. Sharma, J. W. Jang, and J. S. Lee, ʼToward practical solar hydrogen production-an artificial photosynthetic leaf-to-farm challengeʼ, Chem. Soc. Rev., vol. 48, no. 7, pp. 1908–1971, 2019, doi: 10.1039/c8cs00699g. [5] S. Abanades, P. Charvin, F. Lemont, and G. Flamant, ʼNovel two-step SnO2/SnO watersplitting cycle for solar thermochemical production of hydrogenʼ, Int. J. Hydrogen Energy, vol. 33, no. 21, pp. 6021–6030, 2008, doi: 10.1016/j.ijhydene.2008.05.042. [6] Https://www.iea.org/reports/solar-energy-policy-in-uzbekistan-a-roadmap/context-ofrenewable- energy-in-uzbekistan [7] J. S. Akhatov and K. S. Ahmadov, ʼExtraction of Hydrogen from Water Using CeO |