43

Jahonda qishloq xoʻjalik mahsulotlarini quritish, sovitish va saqlash maqsadida
quyosh havo kollektori va issiqlik nasoslari asosida kombinatsiyalashgan sovitish va quritish
kameralarining texnologik sxemalarini ishlab chiqishga yoʻnaltirilgan ilmiy-tadqiqot ishlari olib
borilmoqda. Ushbu yoʻnalishda, jumladan, quyosh energiyasi asosida qishloq xoʻjalik
mahsulotlarini quritish, sovitish va saqlash texnologiyalari hamda tizimlarining issiqlik-texnik
parametrlarini optimallashtirish, issiqlik va massa almashinuv jarayonlarini tadqiq qilish, qishloq
xoʻjalik mahsulotlarini quritish, sovitish va saqlashda foydalanilayotgan qurilmalarning energiya
samaradorligini oshirishda quyosh havo kollektori va issiqlik nasoslaridan foydalanish boʻyicha olib
borilayotgan ilmiy izlanishlar ustuvor hisoblanadi. Shu bilan birga, hozirgi vaqtda qishloq xoʻjalik
mahsulotlarini quritish, sovitish va saqlash kameralarining energiya samaradorligini oshirish,
quyosh havo kollektorli va issiqlik nasosli kombinatsiyalashgan sovitish-quritish kameralarini ishlab
chiqish hamda ularning issiqlik-texnik parametrlarini ilmiy asoslash dolzarb vazifa hisoblanadi.
Quyosh havo kollektorining harorat rejimi va issiqlik samaradorligini hisoblash quyidagi usul
yordamida amalga oshirildi. quyosh havo kollektori yuzasiga tushgan umumiy radiatsiya, quyosh
havo kollektoridagi havo tomonidan olingan foydali issiqlik va quyosh havo kollektoridan umumiy
issiqlik yoʻqotilishi bilan bogʻliq.
Quyosh havo kollektorli va issiqlik nasosli qurilmalari asosida ishlaydigan
kombinatsiyalashgan sovutish quritish kamerasining issiqlik sxemasi ishlab chiqildi va bu sxema
asosida qurilmaning texnologik sxemasi ishlab chiqildi.
Qishloq xoʻjalik mahsulotlarini energiya tejamkor quritish va uzoq muddat saqlash uchun
quyosh havo kollektorli va issiqlik nasosli kombinatsiyalashgan sovutish quritish kamerasining
prinsipial sxemasi ishlab chiqildi va asosiy issiqlik-texnik parametrlari asoslandi.

  • Ссылка в интернете
  • DOI
  • Дата создание в систему UzSCI 03-11-2025
  • Количество прочтений 43
  • Дата публикации 15-12-2024
  • Язык статьиO'zbek
  • Страницы108-116
Ўзбек

Jahonda qishloq xoʻjalik mahsulotlarini quritish, sovitish va saqlash maqsadida
quyosh havo kollektori va issiqlik nasoslari asosida kombinatsiyalashgan sovitish va quritish
kameralarining texnologik sxemalarini ishlab chiqishga yoʻnaltirilgan ilmiy-tadqiqot ishlari olib
borilmoqda. Ushbu yoʻnalishda, jumladan, quyosh energiyasi asosida qishloq xoʻjalik
mahsulotlarini quritish, sovitish va saqlash texnologiyalari hamda tizimlarining issiqlik-texnik
parametrlarini optimallashtirish, issiqlik va massa almashinuv jarayonlarini tadqiq qilish, qishloq
xoʻjalik mahsulotlarini quritish, sovitish va saqlashda foydalanilayotgan qurilmalarning energiya
samaradorligini oshirishda quyosh havo kollektori va issiqlik nasoslaridan foydalanish boʻyicha olib
borilayotgan ilmiy izlanishlar ustuvor hisoblanadi. Shu bilan birga, hozirgi vaqtda qishloq xoʻjalik
mahsulotlarini quritish, sovitish va saqlash kameralarining energiya samaradorligini oshirish,
quyosh havo kollektorli va issiqlik nasosli kombinatsiyalashgan sovitish-quritish kameralarini ishlab
chiqish hamda ularning issiqlik-texnik parametrlarini ilmiy asoslash dolzarb vazifa hisoblanadi.
Quyosh havo kollektorining harorat rejimi va issiqlik samaradorligini hisoblash quyidagi usul
yordamida amalga oshirildi. quyosh havo kollektori yuzasiga tushgan umumiy radiatsiya, quyosh
havo kollektoridagi havo tomonidan olingan foydali issiqlik va quyosh havo kollektoridan umumiy
issiqlik yoʻqotilishi bilan bogʻliq.
Quyosh havo kollektorli va issiqlik nasosli qurilmalari asosida ishlaydigan
kombinatsiyalashgan sovutish quritish kamerasining issiqlik sxemasi ishlab chiqildi va bu sxema
asosida qurilmaning texnologik sxemasi ishlab chiqildi.
Qishloq xoʻjalik mahsulotlarini energiya tejamkor quritish va uzoq muddat saqlash uchun
quyosh havo kollektorli va issiqlik nasosli kombinatsiyalashgan sovutish quritish kamerasining
prinsipial sxemasi ishlab chiqildi va asosiy issiqlik-texnik parametrlari asoslandi.

Имя автора Должность Наименование организации
1 Roʻziqulov G.Y. katta oʻqituvchi Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti
Название ссылки
1 [1] Fudholi A., Sopian K., A Review of solar air flat plate collector for drying application, Renew. Sustain. Energy Rev. 102 (2019) 333-345. [2] https://uza.uz/ru/posts/sushka-selskokhozyaystvennykh-produktov-s-ispolzovaniem-soln-10- 11-2015. [3] Prasertsan S., Saen-saby P., Heat pump drying of agricultural materials, Dry. Technol. 16 (1998) 235-250. [4] Jangamand S.V., Mujumdar A.S. “Heat pump assisted drying technology-overview with focus on energy, environment and product quality in Modern Drying Technology”: Energy Savings, Volume 4: Energy Savings, chapter 4, pp. 121-162, Wiley-VCH, 2011 [5] Onwude D.I., Hashim N., Janius R.B., Nawi N.M., Abdan K. Modeling the thin-layer drying of fruits and vegetables: a review. Compr. Rev Food Sci. Food Saf. (2016) 15(3):599-618. [6] Rene Tchinda. A review of the mathematical models for predicting solar air heaters systems, Renewable and Sustainable Energy Reviews 13 (2009) 1734-1759. [7] Qodirov J.R. Оʻriklarni quritish uchun mоʻljallangan tabiiy konveksiya va havo kollektorli bilvosita quyosh quritgich qurilmasi: PhD dissertatsiyasi avtoreferati. – Qarshi, QarMII, 2023. 49 b. [8] Nazarova N.M. Muqobil energiya manbalarini qоʻllab, retsirkul yatsiyali meva quritgichini ishlab chiqish va tadqiq qilish: PhD dissertatsiyasi avtoreferati. – Qarshi, QarMII, 2023. 47 b. [9] Uwitije P.D., Hantoro R., Nasri M.Y., Nugroho G. Study and Simulation of A Solar System for Drying Purpose in Rwanda. IOP Conf. Series: Materials Science and Engineering 462 (2019) 012001. [10] Chemkhi S., Sechage dʼun milieu deformable non sature: Modelisation du couplage hygro mecanique. Sciences de lʼingenieur [PhD of physics, Univ. Bordx. 1 (2008). France, https://pastel.archives-ouvertes.fr/pastel-00004690/ document. (Accessed 21 April 2021). [11] Jaluria Y. Natural convection, chap 7 (525-571), https://silo.tips/download/natural-convectionchapter- introduction, 2021. (Accessed 13 May 2021).
В ожидании