197

Авлоддан-авлодга “оғзаки узатиш” воситасида бизгача етиб келган ўзбек халқининг бебаҳо мусиқий мероси икки асосий қатламда – халқ ижодиёти (қўшиқ, лапар, ялла, ашула, маросим, меҳнат, мавсум айтимлари ва б.) ва оғзаки анъанадаги касбий мусиқа (катта ашула, сувора, мақом ва б.) намуналарида намоён бўлади..
Бугунги Мустақил Ўзбекистон диёрида миллий мусиқий қадриятларни эъзозлаш, уларни ижтимоий-маданий ҳаётга кенг жорий қилиш, ёш авлодга миллий ва жаҳон мумтоз мусиқа намуналари асосида таълим-тарбия бериш каби муҳим ҳаётбахш ишлар амалга оширилмоқда. Мазкур мақолада шулар ҳақида сўз юритилади.

  • Ссылка в интернете
  • DOI
  • Дата создание в систему UzSCI24-10-2019
  • Количество прочтений173
  • Дата публикации12-03-2019
  • Язык статьиO'zbek
  • Страницы24-27
Ўзбек

Авлоддан-авлодга “оғзаки узатиш” воситасида бизгача етиб келган ўзбек халқининг бебаҳо мусиқий мероси икки асосий қатламда – халқ ижодиёти (қўшиқ, лапар, ялла, ашула, маросим, меҳнат, мавсум айтимлари ва б.) ва оғзаки анъанадаги касбий мусиқа (катта ашула, сувора, мақом ва б.) намуналарида намоён бўлади..
Бугунги Мустақил Ўзбекистон диёрида миллий мусиқий қадриятларни эъзозлаш, уларни ижтимоий-маданий ҳаётга кенг жорий қилиш, ёш авлодга миллий ва жаҳон мумтоз мусиқа намуналари асосида таълим-тарбия бериш каби муҳим ҳаётбахш ишлар амалга оширилмоқда. Мазкур мақолада шулар ҳақида сўз юритилади.

Русский

Музыкальное наследие узбекского народа, дошедшее до нас путем изустной передачи от одного поколения к другому, состоит из двух пластов музыки – народной (кошук, лапар, ялла,ашула, обрядовые, трудовые, календарные песни и др.) и профессиональной музыки устной традиции (катта ашула, сувора, маком и др.). В настоящее время музыкальное искусство современного Узбекистана, вобравшее в себя все богатство древних традиций и современных веяний, развивается по многим направлениям: создаются необходимые условия для развития музыкального искусства и повышения музыкальной культуры общества, осуществляется серьезная работа в деле воспитания молодого поколения на основе классического национального и мирового музыкального искусства. Эти и другие аспекты музыкальной культуры Узбекистана освещаются в содержании настоящей статьи.

English

The musical heritage of the uzbek people, which has come down to us through oral transmission from one generation to another, consists of two layers of music - folk (sing, lapar, yalla, song, ritual, labor, calendar songs, etc.) and professional music of oral tradition (katta ashula (big song), suvora, maqom and etc.). At present, the musical art of modern Uzbekistan, which has absorbed all the richness of ancient traditions and modern trends, is developing in many areas: the necessary conditions are created for the development of musical art and raising the musical culture of society, serious work is being done in educating the young generation on the basis of the classical national and world music art. These and other aspects of the musical culture of Uzbekistan are covered in the content of this article.

Имя автора Должность Наименование организации
1 Ibrohimov O.. санъатшунослик фанлари доктори профессор UzDSMI
Название ссылки
1 1. «Фольклор» сўзи инглизча бўлиб, фольк (folk) – халқ, лор (lore) – донишмандлик, билимдонлик маъноларини англатади. Халқ оғзаки ижодини ифодаловчи атама сифатида инглиз археологи Вильям Томс томонидан 1846 йилда фанга киритилган.
2 2. “Қўшиқ” атамаси икки хил маънода қўланилади: кенг маънода сўз билан куйнинг ўзаро бирлашиши, қўшилиши (бошқача айтганда – умуман овоз билан куйлаш)ни англатса, тор маънода – қўш қофия билан бошланувчи (яъни дастлабки мисралари қофиядош бўлган) муайян айтим жанрини ифодалайди.
3 3. Ўзбек фольклори очерклари. I-жилд. –Тошкент: Фан. 1988. -283 б
4 4. Наврўз. Тузувчилар: Т.Мирзаев, М.Жўраев. –Тошкент: Фан. 1992.
5 5. Бешик – гўдакни ухлатиш учун ёғочдан ишланган махсус қулай мослама.
6 6. Ибн Арабшоҳ. Амир Темур тарихи. // Темур тарихида тақдир ажойиботлари. –Тошкент: Меҳнат. 1992. -252 б
7 7. Ражабов И. Мақомлар. – Тошкент: San’at. 2006. -403 б.
В ожидании