470

Ерларни экишга тайѐрлашнинг хозирда мавжуд анъанавий усулдаги 
технологиялари алоҳида - алоҳида агрегатлар билан бажариладиган текислаш, чизеллаш, 
бороналаш, молалаш ва бошқа кўплаб агротехник тадбирлардан иборат бўлганлиги сабабли кўп 
меҳнат сарфини талаб этади ва моддий харажатларни ортиқча сарфланишига, тупроқ 
структурасининг бузилиши ва ҳайдов ости қатламини зичланишига олиб келади, бунда ѐқилғи 
сарфи ҳар бир гектар ерга умумий ҳисобда 78-86 л ни ташкил этади.  
Биз таклиф этаѐтган универсал машинада бешта агротехник ишлов бир мартада амалга оширилиб 
ҳар бир гектар ерга ишлов берилганида 35-45 л ѐқилғи сарфланиши кузатилди. Тадқиқот 
натижаларидан келиб чиқиб экиш олдидан тупроққа ишлов беришда сарфланадиган иқтисодий 
сарф харажатларни камайтириш мақсадида бу турдаги агрегатларни иш самарадорлигини ошириш 
бўйича илмий тадқиқот ишлари натижалари асосида, ерларни бир ўтишда экишга тайѐрловчи 
комбинациялашган агрегатнинг мақбул вариантини ишлаб чиқилиб бевосита ерларни экишга 
тайѐрлаш жараѐнида қўллашга бағишланган. 

  • Web Address
  • DOI
  • Date of creation in the UzSCI system28-11-2020
  • Read count430
  • Date of publication28-11-2020
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages4-10
Ўзбек

Ерларни экишга тайѐрлашнинг хозирда мавжуд анъанавий усулдаги 
технологиялари алоҳида - алоҳида агрегатлар билан бажариладиган текислаш, чизеллаш, 
бороналаш, молалаш ва бошқа кўплаб агротехник тадбирлардан иборат бўлганлиги сабабли кўп 
меҳнат сарфини талаб этади ва моддий харажатларни ортиқча сарфланишига, тупроқ 
структурасининг бузилиши ва ҳайдов ости қатламини зичланишига олиб келади, бунда ѐқилғи 
сарфи ҳар бир гектар ерга умумий ҳисобда 78-86 л ни ташкил этади.  
Биз таклиф этаѐтган универсал машинада бешта агротехник ишлов бир мартада амалга оширилиб 
ҳар бир гектар ерга ишлов берилганида 35-45 л ѐқилғи сарфланиши кузатилди. Тадқиқот 
натижаларидан келиб чиқиб экиш олдидан тупроққа ишлов беришда сарфланадиган иқтисодий 
сарф харажатларни камайтириш мақсадида бу турдаги агрегатларни иш самарадорлигини ошириш 
бўйича илмий тадқиқот ишлари натижалари асосида, ерларни бир ўтишда экишга тайѐрловчи 
комбинациялашган агрегатнинг мақбул вариантини ишлаб чиқилиб бевосита ерларни экишга 
тайѐрлаш жараѐнида қўллашга бағишланган. 

English

Today the existing technologies of land preparation for planting are labor-intensive, as 
they consist of leveling, chiseling, harrowing, mulching and many other agro-technical measures 
performed in the traditional way, with a total fuel consumption of 78-86 l per hectare of land.  
In the universal machine we offer, five agro-technical tillage operations were carried out at once, and 35-
45 l of fuel consumption was observed when each hectare of land was tilled. Based on the results of 
scientific research ers to increase the efficiency of this type of aggregates in order to reduce the economic 
costs of pre-sowing tillage, the study developed an optimal variant of a combined aggregate that prepares 
lands for sowing in one pass and uses them directly in the land preparation process. 
 

Русский

Существующие технологии подготовки земли под посев трудоемки, так как 
состоят из планировки, дробления, боронования, мульчирования и многих других 
агротехнических мероприятий, выполняемых традиционным способом, с общим расходом 
топлива 78-86 л на гектар земли.  
В предлагаемой нами универсальной машине производилось сразу пять агротехнических операций 
по обработке почвы, при этом соблюдался расход топлива 35-45 л при обработке каждого гектара 
земли. По результатам научных исследований по повышению эффективности агрегатов данного 
типа с целью снижения экономических затрат на предпосевную обработку почвы разработан 
оптимальный вариант комбинированного агрегата, подготавливающего земли к посеву за один 
проход и использующего их непосредственно при подготовке земель. 
 

Author name position Name of organisation
1 Jo'rayev F.O.
2 Hamroyev G.F.
Name of reference
1 1. Ш.М.Мирзиѐев. Танқидий таҳлил, Қатъий тартиб-интизом ва шахсий жавобгарлик - ҳар бир раҳбар фаолиятининг кундалик қоидаси бўлиши керак. 2017. https://kitoibxon.com/uz/ yozuvchi/ Mirziyoyev _Shavkat
2 2 Ф.Маматов, Б.Худоѐров, Э.Ҳайдаров, У.Қўзиев. Ерни тайѐрлашда янги усул афзалликлари //Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги.– Тошкент,2003.№10.Б.16-17.
3 3 Ф.М.Маматов. Қишлоқ хўжалиги машиналари. Тошкент: Ўзбекистон - 2007
4 4 М.Тошпўлатов. Машина-трактор агрегатлари иш унумини оширишнинг назарий ва амалий принциплари, Тошкент-2015.
5 5 М.Тошпўлатов. А.Боқиев. Техника таъмири: экиш агрегатлари, Тошкент - 2006
6 6 А.Хамидов. Қишлоқ хўжалиги машиналарни лойихалаш. Тошкент ўқтувчи - 1991.
7 7 Ф.М.Маматов. Теория и расчет плоских дискових ножей селскохозяствснных машин. Қарши: Насаф, 1992.
8 8 М.Шоумарова, Т.Абдиллаев. Қишлоқ хўжалиги машиналари Тошкент: фан-2002
9 9 В.И.Фортуна. Экспулатсия машина- тракторного парка. Колс, 1979
10 10 Р.И.Байметов ва бошқалар. Тупроққа минимал ишлов бериш технологияси ва уни амалга оширувчи комбинациялашган агрегат // Фермер хўжаликларида паҳтачилик ва ғаллачиликни ривожлантиришнинг илмий асослари мавзусидаги ҳалқаро илмий-амалий конференсия марузалари асосидаги мақолалар тўплами. Тошкент - 2006. 169-170 б.
11 11 Ҳамроев Ғ.Ф, Тўраев С.С. Эффиcиент усе oф препаратион аггрегатес фор плантинг ландс ин а сингле пасс wитҳ а страигҳтенинг торсион wорк // матеріали міжнародної наукової конференції. (Т. 1), 12 червня, 2020 рік. Київ, Україна: МЦНД. 119-121 б.
12 12 Г.Ф.Хамроев, С.С.Тураев Выбор рабочего оборудования гидроцилиндра, установленного в комбинированном агрегате // Электронный журнал «Столица Науки» МАЙ 5(22) – c. 96-103.
13 13 Х.Нуров, Г.Ф Хамроев, Ж.Сирожев, О.Зайниев, М.Мардонов, С.Асадов преимущества технологии применения посевных машин универсал в Бухарской oбласти // The Way of Science. 2019. № 12 (70). Vol. II. – c. 62-64.
Waiting