120

Ушбу  мақолада  Фарғона  водийси  турли  табиий-хўжалик 
шароитида  қуруқлик  моллюскаларида  ривожланувчи  гельминт  личинкаларини 
ўрганилиб,  уларнинг  систематик  ва  эколого-фаунистик  жиҳатдан  тавсифланган. 
Шунингдек,  гельминт  личинкаларининг  оралиқ  хўжайини–қуруқлик  моллюскалар 
бўйича  минтақалар  бўйича  тарқалиши  ва  мавсумий  динамикаси,  қуруқлик 
моллюскалар  орқали  ривожланадиган  алоҳида  тур  гельминтларини  цикл  тарақиёти 
атрофлича  ёритилган.  Фарғона  водийси  шароитида  23  турдаги  қуруқлик 
моллюскаларидан  21 тур  гельминт  личинкалари топилди. Бу  гельминт  личинкалари 
гельминтларнинг 3 синфи, 3 туркуми, 8 оиласи, ва 16 авлодига мансубдир. 

  • Web Address
  • DOI
  • Date of creation in the UzSCI system07-01-2021
  • Read count118
  • Date of publication06-01-2021
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages106-113
Ўзбек

Ушбу  мақолада  Фарғона  водийси  турли  табиий-хўжалик 
шароитида  қуруқлик  моллюскаларида  ривожланувчи  гельминт  личинкаларини 
ўрганилиб,  уларнинг  систематик  ва  эколого-фаунистик  жиҳатдан  тавсифланган. 
Шунингдек,  гельминт  личинкаларининг  оралиқ  хўжайини–қуруқлик  моллюскалар 
бўйича  минтақалар  бўйича  тарқалиши  ва  мавсумий  динамикаси,  қуруқлик 
моллюскалар  орқали  ривожланадиган  алоҳида  тур  гельминтларини  цикл  тарақиёти 
атрофлича  ёритилган.  Фарғона  водийси  шароитида  23  турдаги  қуруқлик 
моллюскаларидан  21 тур  гельминт  личинкалари топилди. Бу  гельминт  личинкалари 
гельминтларнинг 3 синфи, 3 туркуми, 8 оиласи, ва 16 авлодига мансубдир. 

Русский

В  этой  статье  изучены  личинки  гельминтов,  развивающиеся  в 
различных  природно-хозяйственных  условиях  Ферганской  долины  в  наземных 
моллюсках,  даны  их  систематико-и  эколого-фаунистические  характеристики. Также 
подробно  освещена  динамика  распространения  и  сезонная  динамика  гельминтозных 
личинок  по  регионам,  на  промежуточном  хозяине–наземных  моллюсках.  Найдены  21 
видов  личинок  гельминтов  из  23  видов  наземных  моллюсков  в  условиях  Ферганской 
долины. Эти личинки гельминтов относятся к 3 классам, 3 родам, 8 семействам и 16 
потомству гельминтов. 

English

In  this  article  the  larvae  of  helminths  developing  in  various  natural  and 
economic  conditions  of  the Fergana  valley  in  terrestrial mollusks  are  studied,  their  systematic 
and  ecological  and  faunal  characteristics  are given. The dynamics  of distribution  and  seasonal dynamics of helminthic  larvae by regions, on the  intermediate host-terrestrial mollusks are also 
covered in detail. 21 species of helminth larvae from 23 species of terrestrial molluscs were found 
in  the Fergana  valley. These  helminth  larvae  belong  to  3  classes,  3  genera,  8  families  and  16 
generation of helminthes.  

Author name position Name of organisation
1 Egamberdiev M.X.
Name of reference
1 Azimov D.A.,Ubaydullaev YA.U.,Ukolov I.P.Uskorenniy metod diagnostiki lichinok protostrongilid // Veterinariya.-M.,1971. № 5.-S.69-70.
2 Davronov B.O. Ekologiya mollyuskov–promejutochnix xozyaev gelmintov pozvonochnix yuga Uzbekistana// Avtoref. dis. ...kand. biol.nauk.-Tashkent, 1999.-20 s.
3 Kuchboev A. E, Populyasionnaya ekologiya, sistematika nematod semeystva Protostrongylidae Leiper, 1926 i funksionalno-metabolicheskie protsessi v sisteme «parazit-xozyain»: Avtoref.dis....dok. biol.nauk.-Tashkent, 2009.-43 s.
4 Soboleva T.N. Nekotorie itogi izucheniya gelmintofauni nazemnix mollyuskov v Kazaxstane // Gelminti jivotnix v ekosistemax Kazaxstana.-Alma-Ata, 1985.–S.114-129.
5 SHakarboev E.B., Isakova D.T., Azimov D.A., Golovanov V.I., Jumaniyazova B. Puti sirkulyasii trematod ptits fauni Uzbekistana//Problemi sovremennoy parazitologii: Tez. dokl.-Sankt-Peterburg, 2003.-S.
6 Egamberdiev M.X., Karimova R.R., Kuchboev A.E., YUlchieva S.A. “Farg‘ona vodiysi quruqlik mollyuskalarining gelmint lishinkalari: fauna va taksonomiyasi”. NamDU ilmiy axborotnomasi - 2019 yil 2-son. 135-142 betlar.
7 A.Kuchboev, R.Karimova, M.Egamberdiev, D.Endoh, M.Asakawa. Molecular survey of gastropods as intermediate hosts of protostrongylid nematodes in Uzbekistan. Jpn.J.Vet.Parasitol. Vol.16. No.1.2.2017.
8 Egamberdiev M.X., Karimova R.R., Kuchboev A.E., YUlchieva S.A. “Farg‘ona vodiysi quruqlik mollyuskalarining gelmint lishinkalari: fauna va taksonomiyasi” NamDU ilmiy axborotnomasi-Nauchnыy vestnik NamGU 2019 yil 2-son. 135-142 betlar.
9 Gouy de Bellocq, J., Ferte, H., Depaquit, J., Justine, J.L.,Trillier A., Durette-Desset, M.C. 2001. Phylogeny of the Trichostrongylina (Nematoda) inferred from 28S rDNA sequence. Mol Phylogenet Evol, 19(3): 430-442.
10 Lesage, C.,Jouet, D., Patrelle, C., Guitton,J.S., Decors, A., Ferté, H. 2014. Protostrongylus pulmonalis (Frölich, 1802) and P. oryctolagi Baboš, 1955 (Nematoda: Protostrongylidae), parasites of the lungs of European hare (Lepus europaeus L.) in
11 Steinke, D., Albrecht, C., Pfenninger, M. 2004. Molecular phylogeny and character evolution in the Western Palaearctic Helicidae s.l. (Gastropoda: Stylommatophora). Mol Phylogenet Evol. 3:724-734.
12 Tamura, K., Peterson, D., Peterson, N., Stecher, G., Nei, M., Kumar, S. 2011. MEGA5: molecular evolutionary genetics analysis using maximum likelihood, evolutionary distance, and maximum parsimony methods. Mol Biol Evol. 28:2731-2739.
Waiting