101

 

Чигирткаларнинг миграция жараёнидаги этологик хусусиятлари
ўрганилиб, унинг моҳияти очиб берилди. Жумладан, якка тартибда миграцияланувчи
чигирткаларга Dociostaurus kraussii Ing. ва Calliptamus turanicus Tarb. турлари киради.
Calliptamus italicus italicus L. ва Dociostaurus maroccanus Thunb. чигирткалари эса гала
шаклида миграция ҳосил қилди. Гала шаклидаги миграция тартибли ва тартибсиз
учишларга бўлинди, ҳамда тартибли миграцияни узоқ масофаларга учиши кузатилди ва
миграцияга таъсир этувчи омиллари аниқланди.
 

  • Web Address
  • DOI
  • Date of creation in the UzSCI system05-11-2021
  • Read count101
  • Date of publication15-01-2020
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages113-120
Ўзбек

 

Чигирткаларнинг миграция жараёнидаги этологик хусусиятлари
ўрганилиб, унинг моҳияти очиб берилди. Жумладан, якка тартибда миграцияланувчи
чигирткаларга Dociostaurus kraussii Ing. ва Calliptamus turanicus Tarb. турлари киради.
Calliptamus italicus italicus L. ва Dociostaurus maroccanus Thunb. чигирткалари эса гала
шаклида миграция ҳосил қилди. Гала шаклидаги миграция тартибли ва тартибсиз
учишларга бўлинди, ҳамда тартибли миграцияни узоқ масофаларга учиши кузатилди ва
миграцияга таъсир этувчи омиллари аниқланди.
 

Русский

 

Изучены этологические особенности саранчей в процессе
миграции и раскрыта их сущность. Типы саранчей такие как, Dociostaurus kraussii
Ing. и Calliptamus turanicus Tarb. входят в индивидуально мигрирующих саранчей.
Виды саранчей, Calliptamus italicus italicus L. и Dociostaurus maroccanus Thunb.
мигрируют стаями. Были разделены полёты саранчей мигрирующих стаями на
регулярные и на нерегулярные, а также были проведены наблюдательные работы
над регулярно мигрирующих саранчей на длительные расстояния и были
определины факторы влияющие на их миграцию.
 

English

 

Ethological features of locusts in the process of migration were studied
and their nature was revealed. In particular, Dociostaurus kraussii Ing. and Calliptamus
turanicus Tarb. belong to the group of individually migratory locusts. The locusts types of
Calliptamus italicus italicus L. and Dociostaurus maroccanus Thunb. migrate in large
numbers. The migration of orthopteran in large numbers were divided into regular and
irregular flying insects, and also observations were carried out on regularly migrating
locusts over large distances; and the factors affecting their migration were identified.
 

Author name position Name of organisation
1 To'raeva Z.R. tayanch doktoranti Namangan state university
2 To'raeva F.R. O'qituvchi Namangan state university
Name of reference
1 Баратов П. Ўзбекистон табиий географияси. – Тошкент: Ўқитувчи, 1996. – 264 б.
2 Давлетшина А.Г, Аванесова Г.А., Мансуров А.К. Энтомофауна Юго-Западного Кызылкума. – Ташкент: Фан.–1979. – 128 с.
3 Медетов М.Ж. Ўзбекистон арид ҳудудларининг тўғриқанотли ҳашаротлари (Insecta: Orthoptera). – Биология фанлари доктори (Dsc) диссертацияси автореферати. ЎзР ФА Зоология институти, Тошкент, 2018. – 60 б.
4 Нуржанов А.А. Саранчовые рода Dtricorys Serv. (Acridoidea: Orthoptera) Южного Приаралья // Энтомологиянинг долзарб муаммолари. Фарғона, 2010. – Б. 45 – 46.
5 Правдин Ф.Н. Экологическая география насекомых Средней Азии. Ортоптероиды. –Москва: Наука, 1978. – 270 с.
6 Правдин Ф.Н., Мищенко Л.Л. Формирование и эволюция экологических фаун насекомых в Средней Азии.–Москва: Наука, 1980. – 155 с.
7 Сергеев М.Г. Закономерности распространения прямокрылых насекомых Северной Азии. – Новосибирск: Издательство “Наука”, 1986. – 237 с.
8 Gapparov F.A. Locust management in Uzbekistan: new strategies and approaches for chemical control // The XVth International Plant Protection Congress.–Beijing, China, 2004.–P. 11–16.
Waiting