197

Мақолада ҳадис илмида саҳобийларнинг ўрни, уларга муҳаддис олимлар томонидан берилган таърифлар кел-тирилган. Саҳобий бўлиш шартлари таҳлил қилинган. Шунингдек, ҳадис илмида саҳобийларни таниб олиш усул-лари тўғрисида ҳам сўз юритилган. Саҳобийлар фаолият олиб борган ва уларнинг саҳобийликни даъво қилиш 
йиллари борасида фикрлар берилган. Ҳадис илми тарихида саҳобийлар бир табақада деб ҳисоблансада, олимлар 
уларни усулул ҳадис қоидалари асосида турли гуруҳларга бўлиб ўрганганлар. 
Ҳадис ровийлари орасида фақат саҳобийлар адолатли ровий экани таъкидланади. Бу мисоллар билан таҳлил 
қилинган ва ақида китобларидан ҳам фойдаланилган. Саҳобийлар орасида энг кўп ҳадис айтганлари ҳам санаб 
ўтилган. Шу билан бирга саҳобийлардан энг кўп фатво берганлари келтирилган. Саҳобийлар сони борасида ҳам 
манбалардан маълумотлар келтирилиб таҳлил қилинган.
Аёл саҳобийлар ва уларнинг фаолиятлари тўғрисида ҳам маълумотлар берилган. Уларнинг ҳадисларни тарқа-тишдаги меҳнатлари манбалар асосида тадқиқ қилинган. Аёллар орасида энг кўп ҳадис ривоят қилганлари кел-тирилган. Мақола сўнгида муҳаддислар энг охирги вафот этган саҳобийларни кўрсатиб берганлари таҳлил қи-линган.

  • Web Address
  • DOI
  • Date of creation in the UzSCI system 15-04-2023
  • Read count 197
  • Date of publication 11-04-2023
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages7
Ўзбек

Мақолада ҳадис илмида саҳобийларнинг ўрни, уларга муҳаддис олимлар томонидан берилган таърифлар кел-тирилган. Саҳобий бўлиш шартлари таҳлил қилинган. Шунингдек, ҳадис илмида саҳобийларни таниб олиш усул-лари тўғрисида ҳам сўз юритилган. Саҳобийлар фаолият олиб борган ва уларнинг саҳобийликни даъво қилиш 
йиллари борасида фикрлар берилган. Ҳадис илми тарихида саҳобийлар бир табақада деб ҳисоблансада, олимлар 
уларни усулул ҳадис қоидалари асосида турли гуруҳларга бўлиб ўрганганлар. 
Ҳадис ровийлари орасида фақат саҳобийлар адолатли ровий экани таъкидланади. Бу мисоллар билан таҳлил 
қилинган ва ақида китобларидан ҳам фойдаланилган. Саҳобийлар орасида энг кўп ҳадис айтганлари ҳам санаб 
ўтилган. Шу билан бирга саҳобийлардан энг кўп фатво берганлари келтирилган. Саҳобийлар сони борасида ҳам 
манбалардан маълумотлар келтирилиб таҳлил қилинган.
Аёл саҳобийлар ва уларнинг фаолиятлари тўғрисида ҳам маълумотлар берилган. Уларнинг ҳадисларни тарқа-тишдаги меҳнатлари манбалар асосида тадқиқ қилинган. Аёллар орасида энг кўп ҳадис ривоят қилганлари кел-тирилган. Мақола сўнгида муҳаддислар энг охирги вафот этган саҳобийларни кўрсатиб берганлари таҳлил қи-линган.

№ Author name position Name of organisation
1 MURATOV D.. doctor of philosophy PhD in Histori and Source Studies of Islam, Senior teacher of the department “The Islamic Studies and studies of Islamic Civilization ISESCO. O’zbekiston xalqaro islom akademiyasi
№ Name of reference
1 21. Abdulboqi ibn Qoni. Mo‘‘jam as-sahoba. – Qohira: Maktaba al-g‘urabo al-asariyya, 1998. – J. 1. 22. Abu Ja’far Tahoviy. Al-Aqida at-Tahoviya // nashrga tayyorlovchi va tarjimon A.Mansur. – T.: TIU nashriyotmatbaa birlashmasi, 2006. 23. Abu Hanifa. Al-Fiqh al-akbar // nashrga tayyorlovchi va tarjimon A.Mansur. – T.: TIU nashriyot-matbaa birlashmasi, 2006. 24. Asqaloniy. Al-Isoba fi tamyiz as-sahoba // tahqiq Odil Ahmad va Ali Muhammad. – Bayrut: Dor al-kutub alilmiyya. 1995. – J. 1. 25. Ahmad Xalil Juma. Niso mubashshirot bil janna. – Damashq: Dor Ibn Kasir, 2001. 26. Jazariy. Usd al-g‘oba fi ma’rifat as-sahoba. Muqaddima // tahqiq Ali Muhammad va boshqalar. – Bayrut: Dor al-kutub al-ilmiyya, 2008. 27. Ibn Saloh. Ulum al-hadis. – Dimashq: Dor al-fikr, 2004. – B. 293; Muhammad Ijoj al-Xatib. Usul al-hadis ulumuhu va mustalahuhu. – Bayrut: Dor al-fikr, 1981. 28. Ifof Abdulg‘afur Hamid. Juhud al-mara’ fi nashr alhadis va ulumih // Majalla jomea Ummul quro li ulum ash-sharia va-l-lug‘at al-arabiyya va adabiha. – J. 19. A. 42. 1428 y. 29. Muhammad Abu-l-Lays Xayrobodiy. Mu’jam mustalahot al-hadis va ulumihi va ashhur al-musannifin fih. – Urdun: Dor an-nafois, 2008. 30. Muhammad ibn Muhammad Abu Shahba. Al-Vasit fi ulum va mustalah al-hadis. Dor al-ma’rifa, nashr etilgan shahar va yil ko‘rsatilmagan. 31. Muhammad Ijoj al-Xatib. Usul al-hadis ulumuhu va mustalahuhu. – Bayrut: Dor al-fikr, 1981. 32. Navaviy. Arbain. – Qohira: Dor as-salom, 2007. 33. Naysaburiy Hokim. Ma’rifa ulum al-hadis. – Bayrut: Dor al-kutub al-ilmiyya, 1977. 34. Saxoviy. Fath al-mug‘is. – Riyoz: Maktaba dor alminhoj, 2005. – J. 4. 35. Subhi Solih. Ulum al-hadis va mustalahuhu. – Bayrut: Dor al-ilm lil-malayin, 1991. 36. Suyutiy Jaloliddin. Alfiya as-Suyutiy fi ilm al-hadis. – Bayrut: Maktaba al-ilmiyya, nashr yili ko‘rsatilmagan. 37. Xatib Bag‘dodiy. Al-Kifaya fi ilm ar-rivaya. – Bayrut: Dor al-kutub al-ilmiyya, 2006. 38. Tajiyev, Aziz (2018) “HADITH IN THE EARLY PERIOD OF ISLAM AND ITS IMPACT ON THE COMPANIONS’ SPIRITUAL LIFE” The Light of Islam: Vol. 2018 : Iss. 1, Article 5. Available at: https:// uzjournals.edu.uz/iiau/vol2018/iss1/5. 39. Murodov, Doniyor. “About the genre of Arbain” The Light of Islam: Vol. 2019: Iss.1, Article 4. Available at: https://uzjournals.edu.uz/iiau/vol2019/iss1/4.
Waiting