Quyosh simulyatoridan foydalangan holda ish jismi havoga asoslangan ochiq aylanishli binoga integratsiyalangan fotoelektrik/issiqlik tizimi tajribada o‘rganildi. Binoga integratsiyalangan fotoelektrik/issiqlik tizimlarining o‘zgarishlari va polo-kristalli kremniy asosidagi fotoelektrik panellardan foydalanish tizimlari o‘rganilgan. Tajriba natijalari shuni ko‘rsatadiki, ekvivalent tizimda samaradorligi va binoga integratsiyalangan fotoelektrik/issiqlik tizimlarda fotoelektrik panellar, binoga integratsiyalangan fotoelektrik/issiqlik tizimi bo‘shlig‘idagi pastki yuzada ba'zida quyosh nurlanishining yutilishi tufayli yuqori issiqlik samaradorligini hosil qiladi. Ushbu muammoni hal qilishning turli usullari mavjud bo‘lib, quyosh simulyatori, quyosh radiatsiyasi, shamol tezligi va atrof-muhit harorati nuqtai nazaridan aniq va qayta ishlanadigan sinov sharoitlarini hosil qiladi, bu prototipni xona haroratiga yaqin barqaror muhitda sinovdan o‘tkazish imkonini beradi. Quyosh nurini taqlid qiluvchi lampalar quyosh spektriga yaqin nurlanishni barqaror sharoitda ta'minlaydi. Ventilyator bo‘shliqdagi oqim bilan bir xil yo‘nalishda fotoelektrik panel yuzasiga parallel ravishda turli xil shamol tezligini hosil qiladi. Binoga integratsiyalangan fotoelektrik/issiqlik tizimlar ostidagi konstruktiv qo‘llabquvvatlovchi bo‘lgan izolyatsion qatlamdagi issiqlik samaradorligi, egilish burchagi 0 dan1800 daraja bo‘lganda, quyosh simulyatordagi nurlanishining tushishi 880 dan 940 Vt/m2 va shamolning o‘rtacha tezligi 2 dan 3 m/s ni tashkil qiladi. Xona harorati va quyosh simulyatorini radiatsiyasi intensivligini hisobga olgan holda foto va foto-issiqlik o‘zgartirgichli tizimdan oqib о‘tayotgan havo harorati о‘zgarishini aniqlash bо‘yicha nazariy va tajribaviy tadqiqotlar о‘tkazildi
Quyosh simulyatoridan foydalangan holda ish jismi havoga asoslangan ochiq aylanishli binoga integratsiyalangan fotoelektrik/issiqlik tizimi tajribada o‘rganildi. Binoga integratsiyalangan fotoelektrik/issiqlik tizimlarining o‘zgarishlari va polo-kristalli kremniy asosidagi fotoelektrik panellardan foydalanish tizimlari o‘rganilgan. Tajriba natijalari shuni ko‘rsatadiki, ekvivalent tizimda samaradorligi va binoga integratsiyalangan fotoelektrik/issiqlik tizimlarda fotoelektrik panellar, binoga integratsiyalangan fotoelektrik/issiqlik tizimi bo‘shlig‘idagi pastki yuzada ba'zida quyosh nurlanishining yutilishi tufayli yuqori issiqlik samaradorligini hosil qiladi. Ushbu muammoni hal qilishning turli usullari mavjud bo‘lib, quyosh simulyatori, quyosh radiatsiyasi, shamol tezligi va atrof-muhit harorati nuqtai nazaridan aniq va qayta ishlanadigan sinov sharoitlarini hosil qiladi, bu prototipni xona haroratiga yaqin barqaror muhitda sinovdan o‘tkazish imkonini beradi. Quyosh nurini taqlid qiluvchi lampalar quyosh spektriga yaqin nurlanishni barqaror sharoitda ta'minlaydi. Ventilyator bo‘shliqdagi oqim bilan bir xil yo‘nalishda fotoelektrik panel yuzasiga parallel ravishda turli xil shamol tezligini hosil qiladi. Binoga integratsiyalangan fotoelektrik/issiqlik tizimlar ostidagi konstruktiv qo‘llabquvvatlovchi bo‘lgan izolyatsion qatlamdagi issiqlik samaradorligi, egilish burchagi 0 dan1800 daraja bo‘lganda, quyosh simulyatordagi nurlanishining tushishi 880 dan 940 Vt/m2 va shamolning o‘rtacha tezligi 2 dan 3 m/s ni tashkil qiladi. Xona harorati va quyosh simulyatorini radiatsiyasi intensivligini hisobga olgan holda foto va foto-issiqlik o‘zgartirgichli tizimdan oqib о‘tayotgan havo harorati о‘zgarishini aniqlash bо‘yicha nazariy va tajribaviy tadqiqotlar о‘tkazildi
№ | Author name | position | Name of organisation |
---|---|---|---|
1 | Nasrullayev Y.Z. | doktorant (PhD) | Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti |
2 | Komilov A.G. | texnika fanlari doktori | Qayta tiklanuvchi energiya manbalari milliy ilmiy-tadqiqot institut |
3 | Ergashev .H. | texnika fanlari bо‘yicha falsafa doktori(PhD), dotsent | Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti |
№ | Name of reference |
---|---|
1 | [1] L. Zhu, Q. Li, M. Chen, K. Cao, and Y. Sun, “A simplified mathematical model for power output predicting of Building Integrated Photovoltaic under partial shading conditions,” Energy Convers. Manag., vol. 180, no. November 2018, pp. 831–843, 2019, doi: 10.1016/j.enconman.2018.11.036. |
2 | [2] A.G. Komilov. Yu.Z. Nasrullaev., “Influence of the Ambient on the Parameters of a Photovoltaic and Photovoltaic-thermal Converter Based on CIGS in Real Conditions,” Appl. Sol. Energy, vol. 57, no. 1, pp. 16–22, 2021. |
3 | [3] M. E. A. Slimani, M. Amirat, I. Kurucz, S. Bahria, A. Hamidat, and W. B. Chaouch, “A detailed thermal-electrical model of three photovoltaic/thermal (PV/T) hybrid air collectors and photovoltaic (PV) module: Comparative study under Algiers climatic conditions,” Energy Convers. Manag., vol. 133, pp. 458–476, 2017, doi: 10.1016/j.enconman.2016.10.066. |
4 | [4] Yu.Z.Nasrullayev, “Quyosh batareyalarni parametrlari o‘lchash uchun kichik o‘lchamli quyosh simulyatorining nurlanish xarakteristikasi.,” Innov. texnologiyalar, Maxsus son, 2022, ISSN 2181-4732, pp. 118–121. |
5 | [5] Yang.Tingting, “A numerical and experimental investigation of enhanced open - loop air-based Building - Integrated Photovoltaic / Thermal systems,” Build. Civ. Environ. Eng. Present., 2015. |
6 | [6] F. Bayrak, N. Abu-Hamdeh, K. A. Alnefaie, and H. F. Öztop, “A review on exergy analysis of solar electricity production,” Renew. Sustain. Energy Rev., vol. 74, no. March, pp. 755–770, 2017, doi: 10.1016/j.rser.2017.03.012. |
7 | [7] F. Spertino, J. Ahmad, A. Ciocia, and P. Di Leo, “Techniques and Experimental Results for Performance Analysis of Photovoltaic Modules Installed in Buildings,” Energy Procedia, vol. 111, no. September 2016, pp. 944–953, 2017, doi: 10.1016/j.egypro.2017.03.257 |
8 | [8] Sauer K.J. Roessler T. & Hansen C.W. (2015)., “Modeling the Irradiance and Temperature Dependence of Photovoltaic Modules in PVsyst. Photovoltaics.,” Photovoltaics. IEEE Journal; 5(1), pp.152–158. |
9 | [9] Akinyele D. Belikov J. Levron Y., “Battery Storage Technologies for Electrical Applications: Impact in Stand-Alone Photovoltaic Systems.,” doi: https://doi.org/10.3390/en10111760. |
10 | [10]A. H. Fanney, B. P. Dougherty, and M. W. Davis, “Performance and characterization of building integrated photovoltaic panels,” Conf. Rec. IEEE Photovolt. Spec. Conf., no. December, pp. 1493–1496, 2002, doi: 10.1109/pvsc.2002.1190893. |