326

Мазкур ишда алмашиниш даражаси – 0,85 ва полимерланиш даражаси -600 бўлган натрийкарбоксиметилцеллюлоза (Na-КМЦ) эритмаси билан барқарорлаштирилган селен нанозарраларини
синтез қилинган. Таркибида селен нанозарралари тутган Na-КМЦ эритмаларининг физиккимёвий хоссалари ўрганилган. Na-КМЦ структурасида мавжуд селен нанозарраларининг ўлчам ва
шакллари атом куч микроскопик ва УБ- спектроскопик методлар орқали аниқланган.
Na-КМЦ эритмалари ва плёнкаларида селен оксидининг концентрацияси ортиши билан кимёвий
қайтарилганда селен нанозарраларининг ўлчам ва шакллари ўзгариши аниқланди.
 

  • Web Address
  • DOI
  • Date of creation in the UzSCI system 23-11-2019
  • Read count 287
  • Date of publication 04-04-2019
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages65-71
Русский

Синтезированы наночастицы селена, стабилизированные в растворе натрий-карбоксиметилцеллюлозы (Na-КМЦ) со степенью замещения = 0.85 и степенью полимеризации = 600.
Изучены структура, физико-химические свойства растворов натрий-карбоксиметилцеллюлозы,
содержащих наночастицы селена. Методами атомно-силовой микроскопии и УФ-спектроскопии,
определены форма и размеры наночастиц селена, присутствующих в структуре Na-КМЦ.
Установлено, что с возрастанием концентрации оксида селена в растворах Na-КМЦ, а также в
пленках в процессе химического восстановления изменяются размер и форма наночастиц селена.
 

English

Stabilized selenium nanoparticles in solution of sodium-carboxymethylcellulose with degree of substitution - 0.85 and degree of polymerization -600 was synthesized. Physic-chemical properties of sodiumcarboxymethylcellulose solutions contained selenium nanoparticles were studied.
The shape and size of selenium nanoparticles in the structure of sodium carboxymethylcellulose were
determined by atomic force microscopy and UV spectroscopy methods. It was found that with increasing
concentration of selenium oxide in sodium-carboxymethylcellulose solutions, as well as in flms, the size
and shape of selenium nanoparticles changed during process of chemical reduction.
 

Ўзбек

Мазкур ишда алмашиниш даражаси – 0,85 ва полимерланиш даражаси -600 бўлган натрийкарбоксиметилцеллюлоза (Na-КМЦ) эритмаси билан барқарорлаштирилган селен нанозарраларини
синтез қилинган. Таркибида селен нанозарралари тутган Na-КМЦ эритмаларининг физиккимёвий хоссалари ўрганилган. Na-КМЦ структурасида мавжуд селен нанозарраларининг ўлчам ва
шакллари атом куч микроскопик ва УБ- спектроскопик методлар орқали аниқланган.
Na-КМЦ эритмалари ва плёнкаларида селен оксидининг концентрацияси ортиши билан кимёвий
қайтарилганда селен нанозарраларининг ўлчам ва шакллари ўзгариши аниқланди.
 

Author name position Name of organisation
1 Sarimsakov A.A.
2 Yunusov X.E.
3 Rashidova S.S.
4 Turakulov F.M.
Name of reference
1 1. Guo J., Skinner G.W., Harcum W.W., Barnum P.E. Pharmaceutical applications of naturally occurring water soluble polymers, PSTT. 1, 1998, P. 254-261.
2 2. Bozena Hosnedlova, Nano-selenium and its nanomedicine applications: acritical review. International Journal of Nanomedicine 2018:13, P. 2107–2128.
3 3. Решетняк Л.А., Селен и здоровье человека (обзор литературы), Л.А. Решетняк, Е.О. Парфенова, Экология оря. – 2000. – №59. С. 20–25.
4 4. Sagar Chhabria, Krutika Desai, Selenium Nanoparticles and Their Applications. Encyclopedia of Nanoscience and Nanotehnology, Chapter: Selenium Nanoparticles and Their Applications, Publisher: American Scientifc Publishers, Editors: Dr H. Nalwa, P.1-32.
5 5. Hand book of Chemistry and Physics, Ed. by Lide D.R. Clavel and: Chapman and Hill CRC, 2001.
6 6. Shaker A.M. Kinetics of the Reduction of Se(IV) to Se-Sol//Journal of Colloid and Interface Science//Volume 180, Issue 1, 1 June 1996, P. 225-231
7 7. Mees D.R., Pysto W., Tarcha P.S., S. Colloid Interface. Sci. 1995. V. 170. № 1. Р. 254
8 8. Zhang S-Y, Zhang J., Wang H-Y, Chen H-Y, Synthesis of selenium nanoparticles in the presence of polysaccharides. Mater Lett. 2004; 58(21), P. 2590–2594.
9 9. Wang Q., Webster T.J., Nanostructured selenium for preventing bioflm formation on polycarbonate medical devices. J Biomed Mater Res A. 2012;100, (12), P. 3205–3210.
10 10. Fengrui Jiang, Weiquan Cai and Guolong Tan, Facile Synthesis and Optical Properties of Small Selenium Nanocrystals and Nanorods. //Nanoscale Research Letters, 2017, 12, P. 401.
Waiting