61

Ushbu maqolada quyosh hovuzining issiqlik yig‘ish samaradorligiga NaCl,
MgCl2va KCl tuzlari asosidagi sho‘r suvlari tasiri hamda ularning fizik-kimyoviy xususiyatlarini
aniqlashning eksperimental usuli tasvirlangan. Tajriba ishlari davomida ushbu tuzlarning zichlik
profilini o‘rnatish, konsentratsiyasi va issiqlik sig‘imlarini aniqlash maqsadida quyosh hovuzi
qurilmasida har bir tuzning alohida sho‘rli suv eritmalari tayyorlandi. Hovuzning turli
nuqtalaridan olingan namunalarni tadqiqot qilish asosida har bir tuzning zichlik profili o‘rganildi
hamda grafiklari qurildi. Tajriba uchun yasalgan adiabatik kolorometr yordamida 20оС-70оС
harorat oralig‘ida va sho‘r suv konsentratsiyasining 5 % - 28 % qiymatlarida har bir tuzli sho‘r
suvning issiqlik sig‘imlari o‘rganildi va turli haroratlarda o‘zgarish grafiklari keltirildi.

  • Web Address
  • DOI
  • Date of creation in the UzSCI system 15-09-2024
  • Read count 61
  • Date of publication 31-03-2023
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages52-59
Ўзбек

Ushbu maqolada quyosh hovuzining issiqlik yig‘ish samaradorligiga NaCl,
MgCl2va KCl tuzlari asosidagi sho‘r suvlari tasiri hamda ularning fizik-kimyoviy xususiyatlarini
aniqlashning eksperimental usuli tasvirlangan. Tajriba ishlari davomida ushbu tuzlarning zichlik
profilini o‘rnatish, konsentratsiyasi va issiqlik sig‘imlarini aniqlash maqsadida quyosh hovuzi
qurilmasida har bir tuzning alohida sho‘rli suv eritmalari tayyorlandi. Hovuzning turli
nuqtalaridan olingan namunalarni tadqiqot qilish asosida har bir tuzning zichlik profili o‘rganildi
hamda grafiklari qurildi. Tajriba uchun yasalgan adiabatik kolorometr yordamida 20оС-70оС
harorat oralig‘ida va sho‘r suv konsentratsiyasining 5 % - 28 % qiymatlarida har bir tuzli sho‘r
suvning issiqlik sig‘imlari o‘rganildi va turli haroratlarda o‘zgarish grafiklari keltirildi.

№ Author name position Name of organisation
1 Davlonov X.A. t.f.f.d., dotsent QarMII
2 Elmurodov N.S. doktorant QarMII
3 Toshboyev A.R. o'qituvchi QarMII
№ Name of reference
1 Farrokhi M. et al. Integration of a solar pond in a salt work in Sabzevar in Northeast Iran //Solar Energy. – 2022. – Т. 244. – С. 115-125.
2 Элмуродов Н. С. и др. Сузишбассейнларининг энергия баланситаҳлили //Инновационтехнологиялар. – 2022. – Т. 3. – №. 3 (47). – С. 21-27.
3 Uzakov G. N., Elmurodov N. S., Davlonov X. A. Experimental study of the temperature regime of the solar pond in the climatic conditions of the south of Uzbekistan //IOP Conference Series: Earth and Environmental Science. – IOP Publishing, 2022. – Т. 1070. – №. 1. – С. 012026.
4 Узоков Г., Элмуродов Н., Давлонов Х. Ўзбекистон жанубидаги иқлим шароитида қуёш ҳовузининг ҳарорат режимини экспериментал ўрганиш//Innovatsion texnologiyalar. – 2022. – Т. 1. – С. 97-102.
5 Sifuna D. B. Optimizing thermal storage efficiency of a salt gradient solar pond using polyethylene membrane: дис. – Egerton University, 2015.
6 Hull, J. R., Bushnell, D. L., Sempsorte, D. G. and Pena, A. (1989a). Ammonium sulphate solar pond: observation from small scale experiments. Journal of solar energy 43: 57-63.
7 Hull, J. R. Nielsen, C. E. and Golding, P. (1989b). Salinity-gradient solar ponds. Florida: CRC Press, Inc: 175-189.
8 Tabor, H. (1978). Solar ponds (non-convecting)’ in: Solar Energy Conversion - an introductory course. Toronto: Pergamon Press, Toronto, Canada: 167-183
9 Kaufmann D. W. Sodium chloride: the production and properties of salt and brine. – 1960.
10 Faqeha H. et al. An experimental study to establish a salt gradient solar pond (SGSP) //Energy Procedia. – 2019. – Т. 160. – С. 239-245.
11 Tabor H. Solar ponds //Solar energy. – 1981. – Т. 27. – №. 3. – С. 181-194.
12 Saxena A. K., Sugandhi S., Husain M. Significant depth of ground water table for thermal performance of salt gradient solar pond //Renewable Energy. – 2009. – Т. 34. – №. 3. – С. 790-793.
13 Murthy G. R. R., Pandey K. P. Scope of fertiliser solar ponds in Indian agriculture //Energy. – 2002. – Т. 27. – №. 2. – С. 117-126.
14 Hull JR, Physics of the Solar Pond, Ph.D, dissertation, Iowa State University, 1979
15 Zangrando F. Observation and Analysis of a Full-Scale Experimental Salt Gradient Solar Pond //Ph. D. Thesis. – 1979.
16 Sh H Ergashev et al 2022 IOP Conf. Ser.: Earth Environ. Sci. 1070 012031
Waiting