Mazkur maqolada matn bilan ishlash darslarining uch bosqichi – pre-reading (o‘qishdan oldingi), while-reading (o‘qish jarayoni) va post-reading (o‘qishdan keyingi) – batafsil yoritilgan. Ushbu bosqichlarning har biri o‘quvchilarning matnni tushunish, grammatik va mazmuniy bog‘lanishlarni aniqlash, leksik birliklar ustida ishlash kabi ko‘nikmalarini shakllantirishga qaratilgani ta’kidlangan. Maqolada turli turdagi matnlar (hikoya qiluvchi, tasvirlovchi, tushuntiruvchi, muhokama qiluvchi, ma’lumot beruvchi va ko‘ndiruvchi) va ularning asosiy xususiyatlari tahlil qilingan. Matnning lingvistik anglashilmovchilik (ambiguity) holatlari, shuningdek, leksik usulda bog‘lanishni ta’minlash imkoniyatlari ham ko‘rib chiqilgan. Ushbu maqola til o‘qituvchilari va til o‘rganayotganlar uchun matn ustida ishlash jarayonlarini chuqurroq tushunishga va ularni samarali rejalashtirishga yordam beradi.
Mazkur maqolada matn bilan ishlash darslarining uch bosqichi – pre-reading (o‘qishdan oldingi), while-reading (o‘qish jarayoni) va post-reading (o‘qishdan keyingi) – batafsil yoritilgan. Ushbu bosqichlarning har biri o‘quvchilarning matnni tushunish, grammatik va mazmuniy bog‘lanishlarni aniqlash, leksik birliklar ustida ishlash kabi ko‘nikmalarini shakllantirishga qaratilgani ta’kidlangan. Maqolada turli turdagi matnlar (hikoya qiluvchi, tasvirlovchi, tushuntiruvchi, muhokama qiluvchi, ma’lumot beruvchi va ko‘ndiruvchi) va ularning asosiy xususiyatlari tahlil qilingan. Matnning lingvistik anglashilmovchilik (ambiguity) holatlari, shuningdek, leksik usulda bog‘lanishni ta’minlash imkoniyatlari ham ko‘rib chiqilgan. Ushbu maqola til o‘qituvchilari va til o‘rganayotganlar uchun matn ustida ishlash jarayonlarini chuqurroq tushunishga va ularni samarali rejalashtirishga yordam beradi.
В данной статье подробно описаны три этапа уроков работы с текстом - предчтение (до чтения), во время чтения (процесс чтения) и послечтение (после прочтения). Отмечается, что каждый из этих этапов направлен на формирование у учащихся таких навыков, как понимание текста, выявление грамматических и смысловых связей, работа над лексическими единицами. В статье анализируются различные типы текстов (повествовательные, описательные, объяснительные, дискурсивные, информативные и убеждающие) и их основные особенности. Также рассмотрены случаи языкового непонимания (неоднозначности) текста, а также возможности обеспечения связи лексическим методом. Эта статья поможет преподавателям языка и изучающим язык лучше понимать процессы работы над текстами и эффективно их планировать.
This article describes in detail three stages of text work lessons - pre-reading (before reading), while-reading (reading process) and post-reading (after reading). It is noted that each of these stages is aimed at forming students' skills such as understanding the text, identifying grammatical and meaningful connections, and working on lexical units. The article analyzes different types of texts (narrative, descriptive, explanatory, discursive, informative and persuasive) and their main features. Cases of linguistic misunderstanding (ambiguity) of the text, as well as the possibilities of ensuring connection in the lexical method are also considered. This article will help language teachers and language learners to better understand the processes of working on texts and to plan them effectively.
| № | Author name | position | Name of organisation |
|---|---|---|---|
| 1 | Kaxarova M.M. | Filologiya fanlari nomzodi, professor | Farg‘ona davlat universiteti |
| 2 | Yusupova N.E. | Tayanch doktorant | Andijon davlat universiteti |
| № | Name of reference |
|---|---|
| 1 | O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti. O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi to‘g‘risida: PF-4947-sonli farmon, 2017-yil 7-fevral // Lex.uz. URL: https://lex.uz/docs/-3107036 |
| 2 | O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti. Oliy ta’lim tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida: PQ-2909-sonli qaror, 2017-yil 20-aprel // Lex.uz. URL: https://lex.uz/docs/-3171590 |
| 3 | O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti. Ilmiy tadqiqot muassasalarining infratuzilmasini yanada mustahkamlash va innovatsion faoliyatini rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida: PQ-3365-sonli qaror, 2017-yil 1-noyabr. // Lex.uz. URL: https://lex.uz/docs/-3398528 |
| 4 | Nuttall, C. E. Teaching Reading Skills in a Foreign Language. – Oxford: Macmillan Education, 2005. |
| 5 | Harmer, J. The Practice of English Language Teaching. – Pearson Education Limited, 2007. |
| 6 | Brown, H. D. Principles of Language Learning and Teaching. — Longman, 2000. |
| 7 | Halliday, M. A. K., Hasan, R. Cohesion in English. – London: Longman, 1976. |
| 8 | Grabe, W., Stoller, F. L. Teaching and Researching Reading. – Routledge, 2011. |
| 9 | Richards, J. C., Rodgers, T. S. Approaches and Methods in Language Teaching. – Cambridge University Press, 2001. |