Ushbu maqolada himoyalangan yerlarda yetishtirilgan banan navlarining mevalarini organoleptik baholash
natijalari keltirilgan. Tadqiqot Toshkent viloyati Qibray tumani va Andijon viloyati Asaka tumanlaridagi issiqxonalarda
yetishtirilgan Miti Cavendish, Super Dwarf, Grand Naine va Masak Xijayu navlariga asoslangan holda olib borildi. Baholashda
mevalarning tashqi ko‘rinishi, rangi, ta’mi, hidi va konsistensiyasi kabi ko‘rsatkichlar 5 ballik tizim asosida o‘rganildi.
Natijalarga ko‘ra, barcha navlar ta’m jihatidan yuqori ko‘rsatkichlarga ega bo‘ldi, biroq hidi bo‘yicha past ballarga ega
ekanligiham kursatib utilgan.
Tahlillar asosida Grand Naine navi umumiy organoleptik ko‘rsatkichlar bo‘yicha eng yuqori ball to‘plab, issiqxona sharoitida
tijorat maqsadida yetishtirish uchun istiqbolli nav sifatida ajratib ko‘rsatildi. Himoyalangan yerlarda banan yetishtirish
imkoniyatlarini baholash, lokal agroiqlim sharoitlariga mos navlarni aniqlash hamda ularning sifat ko‘rsatkichlarini tahlil
qilishga qaratilgan bo‘lib, Respublikamizda ushbu yo‘nalishda ilmiy-tadqiqot ishlarini rivojlantirishga zamin yaratadi.
Ushbu maqolada himoyalangan yerlarda yetishtirilgan banan navlarining mevalarini organoleptik baholash
natijalari keltirilgan. Tadqiqot Toshkent viloyati Qibray tumani va Andijon viloyati Asaka tumanlaridagi issiqxonalarda
yetishtirilgan Miti Cavendish, Super Dwarf, Grand Naine va Masak Xijayu navlariga asoslangan holda olib borildi. Baholashda
mevalarning tashqi ko‘rinishi, rangi, ta’mi, hidi va konsistensiyasi kabi ko‘rsatkichlar 5 ballik tizim asosida o‘rganildi.
Natijalarga ko‘ra, barcha navlar ta’m jihatidan yuqori ko‘rsatkichlarga ega bo‘ldi, biroq hidi bo‘yicha past ballarga ega
ekanligiham kursatib utilgan.
Tahlillar asosida Grand Naine navi umumiy organoleptik ko‘rsatkichlar bo‘yicha eng yuqori ball to‘plab, issiqxona sharoitida
tijorat maqsadida yetishtirish uchun istiqbolli nav sifatida ajratib ko‘rsatildi. Himoyalangan yerlarda banan yetishtirish
imkoniyatlarini baholash, lokal agroiqlim sharoitlariga mos navlarni aniqlash hamda ularning sifat ko‘rsatkichlarini tahlil
qilishga qaratilgan bo‘lib, Respublikamizda ushbu yo‘nalishda ilmiy-tadqiqot ishlarini rivojlantirishga zamin yaratadi.
В статье представлены результаты органолептической оценки плодов сортов банана, выращенных
в защищенном грунте. Исследования проводились на основе сортов Miti Cavendish, Super Dvarf, Grand Nain i Masak
Xidjayu, выращиваемых в теплицах Кибрайского района Ташкентской области и Асакинского района Андижанской
области. При оценке изучались такие показатели, как внешний вид, цвет, вкус, запах и консистенция плодов по
5-балльной системе. Согласно результатам, все сорта получили высокие оценки по вкусовым качествам, но низкие
оценки по аромату.
По результатам анализа сорт Гранд Нэн набрал наивысшие баллы по общим органолептическим показателям и
был признан перспективным сортом для коммерческого выращивания в тепличных условиях. Целью проекта является
оценка возможностей возделывания банана в защищенном грунте, выявление сортов, пригодных для местных
агроклиматических условий, и анализ их качественных показателей, что создает основу для развития научных
исследований в этом направлении в нашей Республике.
The article presents the results of organoleptic evaluation of fruits of banana varieties grown in protected ground.
The studies were conducted on the basis of the varieties Miti Savendish, Super Dwarf, Grand Nain and Masak Hijayu, grown
in greenhouses of the Kibray district of the Tashkent region and the Asaka district of the Andijan region. During the evaluation,
such indicators as appearance, color, taste, smell and consistency of fruits were studied on a 5-point scale. According
to the results, all varieties received high marks for taste, but low marks for aroma. According to the analysis, the Grand Nan
variety scored the highest points for overall organoleptic indicators and was recognized as a promising variety for commercial
cultivation in greenhouse conditions. The goal of the project is to assess the possibilities of growing banana in protected
ground, identify varieties suitable for local agroclimatic conditions, and analyze their quality indicators, which creates the
basis for the development of scientific research in this direction in our Republic.
№ | Author name | position | Name of organisation |
---|---|---|---|
1 | Boʻronov F.Z. | ilmiy tadqiqotchi | Akademik M.Mirzayev nomidagi BUVITI |
2 | Allayarov A.N. | “Biotexnologiya” laboratoriyasi mudiri, q.x.f.f.d., dotsent | Akademik M.Mirzayev nomidagi BUVITI |
3 | Urazboev A.N. | magistrant | Toshkent davlat agrar universiteti |
№ | Name of reference |
---|---|
1 | 1. A. Negash, F. Krens, J. Schaart and B. Visser, Plant Cell, Tiss. Org Cult. 66, 107–111 (2001). |
2 | 2. B. P. Panis, B. E Andre, I. Van den Houwe and R. Swennen, “Droplet vitrification: the first generic cryopreservation protocol for organized plant tissues,” Paper presented at the 1st Int. Symposium on Cryopreservation in Hort. Sp. Leuven, Belgium, 5-9 Apr 2009. |
3 | 3. Ortiz, R. (2013). Conventional banana and plantain breeding. Acta Hortic. 986, 177–194 |
4 | 4. Plantform.2023.Available online: https://www.plantform.se/pub/ (accessed on 8 August 2023). |
5 | 5. Pillay, M., Nwakanma, D.C., and Tenkouano, A. (2000). Identification of RAPD markers linked to A and B genome sequences in Musa L. Genome 43, 763–767. |
6 | 6. Robinson, J.C., and Saúco, G.V. (2010). Bananas and plantains. In Crop Production Science in Horticulture Series 19; pp. 21–37. |