65

Insoniyatning sog‘lom turmush tarzida va kunlik iste‘molida kartoshkaning o‘rni beqiyos. Kartoshka vitaminlarning,
mineral moddalarning, muhim bo‘lgan kislotalarning va ayniqsa organizm uchun qimmatli moddalarning yuqori
miqdorini o‘zida saqlagan ekin turi hisoblanadi. Dunyo mamlakatlarida kartoshka ekilishi maydon birligiga hisoblanganda
eng yuqori quvvat (energiya), quruq modda va oqsil mahsulotlari olishni ta’minlaydigan ekin turlaridan biridir. Organizmda
energiya almashinuvida ishtirok etib, tuganagidagi oqsillar istemolchilar uchun muhim hamda foydali hisoblanadi. Shunday
ekan kartoshkani kasallik va zararkunandalardan himoya qilish muhim jarayonlardan biri. Ushbu maqolada kimyoviy vositalarning
zamburug‘ izolyatlariga ta’sirini o‘rganishda, havo orqali tarqalish imkoni yuqori bo‘lgan Ph. infestans, A. alternata
va A. radicina zamburug‘lariga qarshi vegetatsiya davrida qo‘llanilgan fungitsidlar tanlandi.

  • Web Address
  • DOI10.63241/2025311akhv
  • Date of creation in the UzSCI system 23-07-2025
  • Read count 65
  • Date of publication 21-07-2025
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages26-28
Ўзбек

Insoniyatning sog‘lom turmush tarzida va kunlik iste‘molida kartoshkaning o‘rni beqiyos. Kartoshka vitaminlarning,
mineral moddalarning, muhim bo‘lgan kislotalarning va ayniqsa organizm uchun qimmatli moddalarning yuqori
miqdorini o‘zida saqlagan ekin turi hisoblanadi. Dunyo mamlakatlarida kartoshka ekilishi maydon birligiga hisoblanganda
eng yuqori quvvat (energiya), quruq modda va oqsil mahsulotlari olishni ta’minlaydigan ekin turlaridan biridir. Organizmda
energiya almashinuvida ishtirok etib, tuganagidagi oqsillar istemolchilar uchun muhim hamda foydali hisoblanadi. Shunday
ekan kartoshkani kasallik va zararkunandalardan himoya qilish muhim jarayonlardan biri. Ushbu maqolada kimyoviy vositalarning
zamburug‘ izolyatlariga ta’sirini o‘rganishda, havo orqali tarqalish imkoni yuqori bo‘lgan Ph. infestans, A. alternata
va A. radicina zamburug‘lariga qarshi vegetatsiya davrida qo‘llanilgan fungitsidlar tanlandi.

Русский

Роль картофеля в здоровом образе жизни и ежедневном потреблении человечества неоценима.
Картофель - это культура, богатая витаминами, минералами, незаменимыми кислотами и особенно ценными
веществами для организма. В странах мира выращивание картофеля является одним из видов сельскохозяйственных
культур, обеспечивающих наиболее высокую мощность (энергию), сухое вещество и белковые продукты на единицу
площади. Участвуя в энергетическом обмене в организме, белки в клубеньках считаются важными и полезными
для человека. Поэтому защита картофеля от болезней и вредителей является одним из важных процессов в
картофелеводстве. В данной статье при изучении влияния химических веществ на изоляты грибов были выбраны
фунгициды, применяемые в период вегетации против грибов Ph. infestans, A. alternata и A. radicina, которые имеют
высокую вероятность распространения по воздуху.

English

The role of potatoes in a healthy lifestyle and daily consumption of humanity is invaluable. Potato is a crop rich
in vitamins, minerals, essential acids, and especially valuable substances for the body. In world countries, potato cultivation is
one of the crops that provides the highest power (energy), dry matter, and protein products per unit area. Participating in energy
metabolism in the body, the proteins in the glomeruli are considered important and beneficial for humans. Therefore, protecting
potatoes from diseases and pests is one of the important processes in potato farming. In this article, when studying the effects
of chemical substances on fungal isolates, fungicides used during the growing season against Ph. infestans, A. alternata, and
A. radicina fungi, which have a high probability of airborne spread, were selected.

Author name position Name of organisation
1 Xamirayev O.K. dotsent Toshkent davlat agrar universiteti
Name of reference
1 1. Aro N, Pakula T, Penttilä M. (2005) Transcriptional regulation of plant cell wall degradation by filamentous fungi. FEMS Microbiology Reviews 29: – Р.719-739
2 2. Avrova, A.O., Venter, E., Birch, P.R.J., and Whisson, S.C. 2003. Profiling and quantifying differential gene transcription in Phytophthora infestans prior to and during the early stages of potato infection. Fungal Genet. Biol. 40: – р.4-14
3 3. Ayvaz H., Bozdogan A., Giusti M.M, Mortas M, Gomez R, Rodriguez-Saona L.E. Improving the screening of potato breeding lines for specific nutritional traits using portable mid-infrared spectroscopy and multivariate analysis. Food chem 2016 (211) – P. 374-382
4 4. Kumar V. et al. Cultural, morphological, pathogenic and molecular variability amongst tomato isolates of Alternaria solani in India //World Journal of Microbiology and Biotechnology. – 2008. – Т. 24. – С. 1003-1009
5 5. Larkin R.P., Lynch R.P. Use and Effects of Different Brassica and Other Rotation Crops on Soilborne Diseases and Yield of Potato. Horticulturae 2018, 4, – P. 37
6 6. Nowicki M., Foolad M.R., Nowakowska M., Kozik E.U. Potato and tomato late blight caused by Phytophthora infestans // Plant Disease– 2012. – vol.96, – № 1. – P. 4-17
7 7. Tiwari R.K., Kumar R., Sharma S., Naga K.C., Subhash S., Sagar V. Continuous and Emerging Challenges of Silver Scurf Disease in Potato. Int. J. Pest Manag. 2020, 68, – P. 89-101
8 8. Астапчук И. Л. и др. Оценка влияния различных питательных сред на рост грибов рода Fusarium Link // Плодо- водство и виноградарство Юга России. – 2020. – №. 65. – С.306-325.
9 9. Зуев В.И., Бўриев Ҳ.Ч., Қодирхўжаев О., Азимов Б.Б. Картошкачилик. – Тошкент: 2005. – Б. 413.
Waiting