Mazkur maqolada O‘zbekistonda keng tarqalgan xo‘raki uzum navlarining fenologik fazalari va ularning
agrobiologik xususiyatlari o‘rganildi. Tadqiqot davomida Husayni, Rizamat, Qizil Toyfi va Kattaqo‘rg‘on navlarining o‘suv
davri bosqichlari kuzatildi. Fenologik jarayonlarning muddatlari iqlim va agrotexnik sharoitlar bilan chambarchas bog‘liq
ekani aniqlandi. Kuzatuv natijalari selektsiya ishlari va tokzorlarni samarali boshqarish uchun muhim amaliy ahamiyatga ega.
Kalit so‘zlar: uzum (Vitis vinifera L.), xo‘raki navlar, fenologik fazalar, agrobiologik xususiyatlar, seleksiya.
Mazkur maqolada O‘zbekistonda keng tarqalgan xo‘raki uzum navlarining fenologik fazalari va ularning
agrobiologik xususiyatlari o‘rganildi. Tadqiqot davomida Husayni, Rizamat, Qizil Toyfi va Kattaqo‘rg‘on navlarining o‘suv
davri bosqichlari kuzatildi. Fenologik jarayonlarning muddatlari iqlim va agrotexnik sharoitlar bilan chambarchas bog‘liq
ekani aniqlandi. Kuzatuv natijalari selektsiya ishlari va tokzorlarni samarali boshqarish uchun muhim amaliy ahamiyatga ega.
Kalit so‘zlar: uzum (Vitis vinifera L.), xo‘raki navlar, fenologik fazalar, agrobiologik xususiyatlar, seleksiya.
В статье исследованы фенологические фазы и агробиологические особенности столовых сортов
винограда, распространённых в Узбекистане. В ходе исследований наблюдались стадии развития сортов Хусайни,
Ризамат, Кизил Тойфи и Каттакурган. Установлено, что сроки прохождения фенологических процессов тесно связаны
с климатическими и агротехническими условиями. Полученные данные имеют практическое значение для селекции и
эффективного управления виноградниками.
This article investigates the phenological phases and agrobiological characteristics of table grape varieties widely
cultivated in Uzbekistan. The study observed the growth stages of Husayni, Rizamat, Qizil Toyfi, and Kattaqorgon cultivars.
Results showed that the timing of phenological processes is strongly influenced by climatic and agronomic conditions. The
findings provide valuable insights for breeding programs and efficient vineyard management.
№ | Author name | position | Name of organisation |
---|---|---|---|
1 | Bahronova S.B. | doktorant | Akademik M.Mirzayev nomidagi bog‘dorchilik, uzumchilik va vinochilik ilmiy-tadqiqot instituti. |
№ | Name of reference |
---|---|
1 | 1. Daane, K.M., Vincent, C., Isaacs, R. and Ioriatti, C., 2018. Entomological opportunities and challenges for sustainable viticulture in a global market. Annual review of entomology, 63(1), pp.193-214. |
2 | 2. Arnó Satorra, J., Martínez Casasnovas, J.A., Ribes Dasi, M. and Rosell Polo, J.R., 2009. Precision viticulture. Research topics, challenges and opportunities in site-specific vineyard management |
3 | 3. Bouquet, A., 2011. Grapevines and viticulture. Genetics, genomics, and breeding of grapes, 2011, pp.1-29 |
4 | 4. Keller, M., 2020. The science of grapevines. Academic press |
5 | 5. Versari, A., Laurie, V.F., Ricci, A., Laghi, L. and Parpinello, G.P., 2014. Progress in authentication, typification and traceability of grapes and wines by chemometric approaches. Food Research International, 60, pp.2-18. |
6 | 6. Stefanini, I. and Cavalieri, D., 2018. Metagenomic approaches to investigate the contribution of the vineyard environment to the quality of wine fermentation: potentials and difficulties. Frontiers in Microbiology, 9, p.991 |
7 | 7. Schultz, H.R., 2016. Global climate change, sustainability, and some challenges for grape and wine production. Journal of Wine Economics, 11(1), pp.181-200 |
8 | 8. Bayram Y and Elgin Karabacak C (2022) Characterization of Unripe Grapes (Vitis vinifera L.) and Its Use to Obtain Antioxidant Phenolic Compounds by Green Extraction. Front. Sustain. Food Syst. 6:909894. doi: 10.3389/fsufs.2022.909894 |
9 | 9. Доспехов Б.А. Методика полевого опыта. Москва: Агропромиздат; 1985. 351 с. |
10 | 10. Bahronova Sh.B., Abdurasulov F.Sh., Odinayev M.I. Verjuice production technology: analysis of unripe grape composition, its role in the food industry and traditional-innovative technological approaches. Science and Innovation International Scientific Journal. 2025; 4(1): 20–23. |