Mazkur maqolada introduksiya qilingan gilos navlari ko‘chatlarining fenologik fazalarni o‘tish muddatlari
o‘rganilgan. Gilosning Royal Helen, Royal Edie, Frisco, Sweet Valina, Carmen, Nimba, Kordia, Giant Red, Sveet Gabriel va
Star Giant navlari ko‘chatlarining kurtaklarni burtishi va yozilishi, novdalarning ommaviy o‘sish muddatlari va ko‘chatdagi
novdalar soni aniqlangan. Gilos navlari ko‘chatlarining vegetatsiyaga kirish va o‘suv faolligi jihatidan sezilarli tafovutlarga
ega ekanligini ko‘rsatdi. Royal Edie, Nimba va Star Giant navlari vegetatsiya davrini erta boshlaydi, ommaviy kurtak yozilishi
erta kechadi, ko‘p sonli vegetativ novda hosil qiladi.
Mazkur maqolada introduksiya qilingan gilos navlari ko‘chatlarining fenologik fazalarni o‘tish muddatlari
o‘rganilgan. Gilosning Royal Helen, Royal Edie, Frisco, Sweet Valina, Carmen, Nimba, Kordia, Giant Red, Sveet Gabriel va
Star Giant navlari ko‘chatlarining kurtaklarni burtishi va yozilishi, novdalarning ommaviy o‘sish muddatlari va ko‘chatdagi
novdalar soni aniqlangan. Gilos navlari ko‘chatlarining vegetatsiyaga kirish va o‘suv faolligi jihatidan sezilarli tafovutlarga
ega ekanligini ko‘rsatdi. Royal Edie, Nimba va Star Giant navlari vegetatsiya davrini erta boshlaydi, ommaviy kurtak yozilishi
erta kechadi, ko‘p sonli vegetativ novda hosil qiladi.
В статье изучены сроки наступления фенологических фаз у сеянцев интродуцированных сортов
вишни. Определены сроки бутонизации и распускания почек, массовый рост ветвей и количество ветвей у сеянцев
сортов вишни Роял Хелен, Роял Эди, Фриско, Свеет Валина, Кармен, Нимба, Кордия, Гиант Ред, Свеет Габриэль
и Стар Гиант. Показано, что сорта вишни имеют существенные различия по темпам вегетативного роста и
ростовой активности. Сорта Роял Эди, Нимба и Стар Гиант рано начинают вегетацию, массовое бутонизирование
происходит рано, формируют большое количество вегетативных ветвей.
This article investigates the timing of phenological phase transitions in seedlings of introduced cherry cultivars.
The stages of bud swelling and bud break, the periods of mass shoot growth, and the number of shoots on seedlings of the
cherry cultivars Royal Helen, Royal Edie, Frisco, Sweet Valina, Carmen, Nimba, Kordia, Giant Red, Sweet Gabriel, and Star
Giant were determined. The study revealed significant differences in the onset of vegetation and growth activity among the
cherry cultivars. The cultivars Royal edie, Nimba, and Star Giant begin their vegetation period earlier, exhibit early mass
bud break, and form a large number of vegetative shoots.
| № | Author name | position | Name of organisation |
|---|---|---|---|
| 1 | Fayziyev J.N. | “Mevali ekinlari agrotexnikasi va kolleksiyasi” bo‘limi boshlig‘i, qishloq xo‘jaligi fanlari doktori, professor | Akademik M.Mirzaev nomidagi bog‘dorchilik, uzumchilik va vinochilik ilmiy-tadqiqot instituti |
| 2 | Anvarova M.A. | Charxin ilmiy-tajriba stansiyasi “Bog‘dorchilik va uzumchilik agrotexnologiyalari” bo‘limi boshlig‘i | Akademik M.Mirzaev nomidagi bog‘dorchilik, uzumchilik va vinochilik ilmiy-tadqiqot instituti |
| 3 | Obro'yev G.B. | Charxin ilmiy-tajriba stansiyasi direktor o‘rinbosari, q.x.f.f.d. | Akademik M.Mirzaev nomidagi bog‘dorchilik, uzumchilik va vinochilik ilmiy-tadqiqot instituti |
| № | Name of reference |
|---|---|
| 1 | 1. Abrorov Sh. Meva daraxtlaridan va uzumdan yuqori sifatli va mo‘l hosil olish texnologiyalari – 2019. B. 68-83. |
| 2 | 2. Bo‘riyev X.CH., Fayziyev J.N., Shaymanov A., Faxriddinov N.Z., Namozov I. “Mevali va rezavor mevali o‘simliklar bilan tajribalar o‘tkazishda hisoblar va fenologik kuzatuvlar metodikasi”. Toshkent 2014 |
| 3 | 3. Baadshaug O.H., Haugen, L.E. Effect of climate change on growth potential in the mountainous region of southeast Norway. Idojaras. 2009;113:129-133 |
| 4 | 4. Ganopoulos I., Moysidis T., Xanthopoulou A., et al. Diversity of morpho-physiological traits in worldwide sweet cherry cultivars of GeneBank collection using multivariate analysis. Sci. Hortic. 2015;197:381-391. https://doi.org/10.1016/j. scienta.2015.09.06 |
| 5 | 5. G‘ulomov B., Abrorov SH., Normuratov I. Mevali daraxtlarga shakl berish, kesish va payvandlash. Toshkent 2013. B.23 |
| 6 | 6. Enileev N.SH., Normuratov I.T., I.CH.Namozov “MEVACHILIK” fani bo‘yicha o‘quv-uslubiy majmua Toshkent-2016. B.36-37. |
| 7 | 7. Kopnina T.A., Kochubey A.A. Osobennosti fenologicheskogo razvitiya sortov vishni obыknovennoy (Cerasus vulgaris Mill.) v usloviyax sadovodstva Krasnodarskogo kraya. Nauchnыe trudы SKFNSSVV. 2023;37:49-53. http://doi.org/10.30679/2587- 9847-2023-37-49-53 |
| 8 | 8. Kopnina T.A., Kochubey A.A. Peculiarities of phenological development of cherry (Cerasus vulgaris Mill.) varieties in horticultural conditions of the Krasnodar region. // Scientific works of NCFSCHVW. 2023;37:49-53. (In Russ.) http://doi. org/10.30679/2587-9847-2023-37-49-53 |
| 9 | 9. Mirzaev M.M., Sobirov M.Q. – Bog‘dorchilik., T., 1987. -b. 55-58 |
| 10 | 10. Ostonaqulov T.E., Narzieva S.X. Mevachilik asoslari Toshkent – 2010. B.20-21. |
| 11 | 11. Ribakov A.A., Ostrouxova A.S. O‘zbekiston mevachiligi. Toshkent 1981. B.39-40. |
| 12 | 12. Woznicki T.L., Heide O.M., Sønsteby A., et al. Climate warming enhances flower formation, earliness of blooming and fruit size in plum (Prunus domestica L.) in the cool Nordic environment. Sci. Hortic.,2019;257:108750.https://doi.org/10.1016/j. scienta.2019.108750 |