Ushbu maqolada funduq (Corylus L.) o‘simligida uchraydigan zamburug‘li kasalliklarning tur tarkibi va
kasalliklar bilan zararlanishi to‘g‘risida ma’lumotlar keltirib o‘tilgan. Olib borilgan tadqiqotlar natijasida, funduqning Daler
navi kasalliklarga chidamsiz nav ekanligi kuzatilgan. Ushbu nav antraknoz kasalligi bilan 43,1% gacha, monilioz kasalligi
bilan 32,5% gacha zararlanganligi aniqlangan. O‘zbekiston navi kasalliklarga o‘rtacha chidamli nav ekanligi qayd etilgan
hamda antraknoz kasalligi bilan 36,6% gacha, monilioz kasalligi bilan 29,8% gacha zararlanganligi aniqlangan.
Ushbu maqolada funduq (Corylus L.) o‘simligida uchraydigan zamburug‘li kasalliklarning tur tarkibi va
kasalliklar bilan zararlanishi to‘g‘risida ma’lumotlar keltirib o‘tilgan. Olib borilgan tadqiqotlar natijasida, funduqning Daler
navi kasalliklarga chidamsiz nav ekanligi kuzatilgan. Ushbu nav antraknoz kasalligi bilan 43,1% gacha, monilioz kasalligi
bilan 32,5% gacha zararlanganligi aniqlangan. O‘zbekiston navi kasalliklarga o‘rtacha chidamli nav ekanligi qayd etilgan
hamda antraknoz kasalligi bilan 36,6% gacha, monilioz kasalligi bilan 29,8% gacha zararlanganligi aniqlangan.
В данной статье представлена информация о видовом составе грибковых заболеваний, встречающихся
на растении фундук (Corylus L.), и степени поражения этими болезнями. В результате проведенных исследований
было установлено, что сорт фундука Далер неустойчив к болезням. Выявлено, что данный сорт поражается
антракнозом до 43,1%, а монилиозом до 32,5%. Отмечено, что сорт Узбекистан является среднеустойчивым к
болезням и поражается антракнозом до 36,6%, а монилиозом до 29,8%.
This article presents information on the species composition of fungal diseases found in hazelnut (Corylus L.)
plants and the extent to which they are affected by these diseases. As a result of the conducted research, it was established that
the Daler hazelnut variety is not resistant to diseases. It was found that this variety is affected by anthracnose up to 43.1%,
and moniliosis up to 32.5%. It was noted that the Uzbekistan variety is moderately resistant to diseases and is affected by
anthracnose up to 36.6%, and moniliosis up to 29.8%.
| № | Author name | position | Name of organisation |
|---|---|---|---|
| 1 | Abdullayev O.A. | Bog‘dorchilik va uzumchilik seleksiyasi bo‘lim boshlig‘i | Akademik M.Mirzayev nomidagi bog‘dorchilik, uzumchilik va vinochilik ilmiy-tadqiqot instituti Bo‘stonliq Tog‘ ilmiy-tajriba stansiyasi |
| 2 | Khazratkulov S.A. | Ilmiy ishlar va innovatsiyalar bo‘yicha direktor o‘rinbosari | Akademik M.Mirzayev nomidagi bog‘dorchilik, uzumchilik va vinochilik ilmiy-tadqiqot instituti Bo‘stonliq Tog‘ ilmiy-tajriba stansiyasi |
| 3 | Pulatov A.A. | Bog‘dorchilik va uzumchilik agrotexnikasi bo‘lim boshlig‘i, q.x.f.f.d., (PhD). | Akademik M.Mirzayev nomidagi bog‘dorchilik, uzumchilik va vinochilik ilmiy-tadqiqot instituti Bo‘stonliq Tog‘ ilmiy-tajriba stansiyasi |
| 4 | Ulug'ov Z.A. | tayanch doktorant | Akademik M.Mirzayev nomidagi bog‘dorchilik, uzumchilik va vinochilik ilmiy tadqiqot instituti |
| № | Name of reference |
|---|---|
| 1 | 1. Arzu Sezer. Fındık mozaik hastalığı, Giresun-2011 mehmet ali sevik. Occurrence and distribution of apple mosaic virus on hazelnut cultivars in giresun, turkey. Uberlвndia, v. 31, n. 5, p. doi: 1307-1311, Sept./Oct. 2015 |
| 2 | 2. Bozoğlu 2005; Tombesi 2005; Tous 2005; Sarraquigne 2005 |
| 3 | 3. Compendium. CABI International. Monilinia fructigena (brown rot) (2022). doi: 10.1079/cabicompendium.34747 |
| 4 | 4. Hazelnut production (in shells) in 2023, Crops/Regions/World list/Production Quantity (pick lists). UN Food and Agriculture Organization, Corporate Statistical Database (FAOSTAT). 2025. Retrieved 29 January 2025. |
| 5 | 5. Heluta V.P, Makarenko NV , Al-Maali GA, First records of Erysiphe corylacearum (Erysiphales, Ascomycota) on Corylus avellana in Ukraine. 2023 |
| 6 | 6. Heluta V.P, Makarenko NV , Al-Maali GA, First records of Erysiphe corylacearum (Erysiphales, Ascomycota) on Corylus avellana in Ukraine. DOI: doi: https://doi.org/10.15407/ukrbotj76.03.252 |
| 7 | 7. Jay W. Pscheidt and Jeffrey Stone., Diseases of European Hazelnut (Corylus avellana L.) Hazelnut (Corylus spp). Common Names of Plant Diseases] |
| 8 | 8. Klementina Kalmara, Francesco Desiderio and Virag Varjas. First Report of Erysiphe corylacearum Causing Powdery Mildew on Hazelnut in Hungary. The American Phytopathological Society (APS) 10 Feb 2023. doi.org/10.1094/pdis-12-21- 2737-pdn |
| 9 | 9. Machowicz-Stefaniak, E. Zalewska, Choroby leszczyny i ich zwalczanie, Hasło Ogrodnicze, Nr 12/2002; G. Łabanowski, L. Orlikowski, G. Soika, A. Wojdyła, Pielęgnacja roślin ogrodowych - choroby i szkodniki, Multico, Warszawa 2011, s. 91-93. Fot. sxc.hu |
| 10 | 10. PulawskaJ., M. Kaluzna, A. Kolodziejska and P. Sobiczewski, Identification and characterization of xanthomonas arboricola pv. Corylina causing bacterial blight of hazelnut: A new disease in Poland. Journal of Plant Pathology Vol. 92, No. 3 (November 2010), pp. 803-806 (4 pages) doi: https://www.jstor.org/stable/41998875 |
| 11 | 11. Shin H-D, Lee H-J. (2002). Morphology of penicillate cells in the genus Phyllactinia and its taxonomic application. Mycotaxon. 83: 301–325 |
| 12 | 12. Thomas Molnar., Wild Crop Relatives: Published 2011 Genomic and Breeding Resources (pp.15-48) |
| 13 | 13. Voglmayr H., T. Zankl, I. Krisai-Greilhuber and T. Kirisits, First report of Erysiphe corylacearum on Corylus avellana and C. colurna in Austria. New Disease Reports (2020) //dx.doi.org/10.5197/j.2044-0588.2020.042.014 |
| 14 | 14. Zofia Machowicz-Stefaniak, Ewa Zalewska, Pathogenicity of Monilia spp. to hazel (Corylus).doi: https://doi.org/10.5586/ am.2000.025 |
| 15 | 15. Степанов К.М., Чумаков А.Е. Прогноз болезней сельскохозяйственных растений. - Тошкент, 2020. - С.271. |
| 16 | 16. Хохряков М.К. Методические указания по экспериментальному изучению фитопатогенных грибов. Ленинград, 1969. С.52-55 |